نشست قضایی شماره 1399-7249

نشست قضایی شماره 1399-7249

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره 1399-7249


کد نشست:
1399-7249

تاریخ برگزاری:
1398/03/01

برگزار شده توسط:
استان خراسان رضوی/ شهر خواف

موضوع:
وقف و انتقال مال موقوفه

پرسش:
ملکی برای عزاداری امام رضا (ع) وقف شده و واقف اولاد ذکور ارشد خویش را نسل به نسل به عنوان متولی تعیین نموده است. بعدا متولی شخص دیگری را نماینده خود قرار داده تا به وقف عمل کند. فی الحال نماینده متولی اراضی موقوفه را به افرادی به عنوان سر قفلی واگذار کرده و بیشتر پولش را تصاحب کرده است. آیا در ما نحن فیه خیانت در امانت و یا انتقال مال غیر که دارای وصف کیفری می باشد صورت گرفته است ؟

نظر هیئت عالی:
با تذکر به اینکه تشخیص و تعیین عنوان مجرمانه عمل ارتکابی و نوع جرم با توجه به قوانین جزایی در هر مورد با قاضی رسیدگی کننده به پرونده است در فرض پرسش با لحاظ ماده اول قانون مجازات راجع به انتقال مال غیر مصوب 1308 و ماده 674 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 رفتار نماینده متولی مباشر که مطابق تبصره 4 ماده 7 قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه مصوب 1363 در حکم " امین " محسوب می شود از مصادیق تعدد معنوی جرایم خیانت در امانت و انتقال مال ( منافع ) متعلق به غیر است.

نظر اتفاقی:
عنصر سپردن که از ارکان امانت می باشد به متولی و به تبع آن به نماینده معینه برای صرف عایدات در محل خاص وجود دارد. اما انتقال سرقفلی یا حبس عین انتقال مال غیر تلقی نمی گردد چرا که منافع حاصله از این واگذاری از عایدات آن محسوب می شود. بنابراین با تصاحب وجوه حاصله بزه خیانت در امانت تحقق یافته است و موید این نظر مواد 3 و7 قانون تشکیلات و اختیارات سازمان اوقاف و امورخیریه و ماده 674 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات می باشد و طبق ماده 7 قانون تشکیلات و اختیارات سازمان اوقاف و امور خیریه مصوب 1363 متولی موقوفه نسبت به مال موقوفه امین است و در صورت تعدی و تفریط ضامن است. در مانحن فیه که متولی حق سرقفلی مال موقوفه را به غیر واگذار کرده در عایدات ملک تصرف مالکانه کرده است رفتاری در حدود ماده 674 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات...) مصوب 1375 مرتکب شده است بنا به مراتب نظریه اکثریت مورد تایید است.

مبحث:
قانون مدنی , آیین دادرسی مدنی , آیین دادرسی کیفری , جزای اختصاصی

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 3ـ هر شعبه بدوی دیوان از یک رئیس یا دادرس علی البدل و هر شعبه تجدیدنظر از یک رئیس و دو مستشار تشکیل می شود. شعبه تجدیدنظر با حضور دو عضو رسمیت می یابد و ملاک صدور رای نظر اکثریت است. آراء شعب تجدیدنظر دیوان قطعی است. تبصره ـ چنانچه جلسه شعبه تجدیدنظر با حضور دو عضو رسمیت یابد و هنگام صدور رای اختلاف نظر حاصل شود یک عضو مستشار توسط رئیس دیوان به آنان اضافه می شود.

مشاهده ماده 3 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری

ماده 7ـ دیوان می تواند به تعداد مورد نیاز کارشناسانی از رشته های مختلف که حداقل دارای ده سال سابقه کار اداری و مدرک کارشناسی یا بالاتر باشند به عنوان مشاور دیوان داشته باشد. در صورت نیاز هریک از شعب به مشاوره و کارشناسی به درخواست شعبه یا به تشخیص رئیس دیوان کارشناس مشاور توسط رئیس دیوان به شعبه معرفی می شود. در این صورت کارشناس پس از بررسی موضوع نتیجه را به طور مکتوب به شعبه ارائه می کند تا در پرونده درج شود. قاضی شعبه با ملاحظه نظر وی مبادرت به صدور رای می نماید. تبصره ـ حقوق و مزایای مشاورینی که در اجرای ماده (9) قانون دیوان عدالت اداری مصوب 25/9/1385 منصوب شده اند مطابق مقررات زمان انتصاب محاسبه و پرداخت می شود.

مشاهده ماده 7 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری

ماده 1 ـ از تاریخ تصویب این قانون سازمان اوقاف به سازمان حج و اوقاف و امور خیریه تغییر نام می یابد و امور ذیل به عهده این سازمان واگذار می گردد. 1 ـ اداره امور موقوفات عام که فاقد متولی بوده یا مجهول التولیه است و موقوفات خاصه درصورتی که مصلحت وقف و بطون لاحقه و یا رفع اختلاف موقوف علیهم متوقف بر دخالت ولی فقیه با شد. 2 ـ اداره امور اماکن مذهبی اسلامی که ترتیب خاصی برای اداره آنها داده نشده است. به استثناء مساجد و مدارس دینی و تکایا. 3 ـ اداره امور موسسات و انجمنهای خیریه ای که از طرف دولت یا سایر مراجع ذی صلاح به سازمان محول شده یا بشود. 4 ـ اداره موسسات و انجمنهای خیریه ای که به تشخیص دادستان محل فاقد مدیر باشد ( تا تعیین تکلیف از طرف دادگاه) ضم امین در موسسات و انجمنهای خیریه ای که به تشخیص دادستان محل مدیر آن فاقد صلاحیت باشد ( تا تعیین تکلیف از طرف دادگاه) و همچنین است در صورت نبودن یا عدم صلاحیت ناظر ( در مواردی که ناظر پیش بینی شده باشد). 5 ـ انجام امور مربوط به گورستانهای متروکه موقوفه ای که متولی معین ندارند و اتخاذ تصمیم لازم در مورد آنها. 6 ـ کمک مالی در زمینه تبلیغ و نشر معارف اسلامی. 7 ـ اثلاث باقیه محبوسات نذور صدقات و هر مال دیگری که به غیر از عنوان وقف برای امور عام المنفعه و خیریه اختصاص یافته در حکم موقوفات عامه است و چنانچه فاقد متولی و متصدی باشد با اذن ولی فقیه تحت اداره و نظارت سازمان اوقاف و امور خیریه قرار خواهد گرفت. رعایت مفاد اسناد تنظیمی مربوط به این اموال و رقبات اعم از وصیتنامه و حبس نامه و سیره جاریه در اداره امور و مصرف عواید آنها ضروری خواهد بود. (الحاقی 12/12/1375) تبصره 1 ـ سرپرست سازمان باید از طرف ولی فقیه مجاز در تصدی اموری که متوقف بر اذن ولی فقیه است باشد. تبصره 2 ـ بقاع متبرکه حضرت رضا علیه السلام و حضرت احمد ابن موسی ( شیراز) و حضرت معصومه و حضرت عبدالعظیم(ع) و موقوفات مربوط به آنها که متولی خاص نداشته باشد و موقوفاتی که برای اداره هر کدام آنها از طرف ولی فقیه نایب التولیه تعیین شده یا بشود از شمول این قانون مستثنی است و در غیر این صورت اداره آنها با سازمان خواهد بود. تبصره 3 ـ سازمان اوقاف و امور خیریه در صورت نیاز در مورد رقبات و اموال موضوع بند 7) بالا با تایید نماینده ولی فقیه و سرپرست آن سازمان به منظور جلوگیری از تعدی و تفریط در اداره آنها نسبت به نصب امین یا هیات امناء اقدام خواهد کرد. (الحاقی 12/12/1375)

مشاهده ماده 1 قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه

ماده 7 ـ هر گاه متولی یا ناظر نسبت به عین یا منافع موقوفه تعدی یا تفریط نماید یا در انجام وظایف مقرر در وقفنامه و قانون و آیین نامه ها و مقررات مربوط مسامحه و اهمال ورزد با رسیدگی شعبه تحقیق و حکم دادگاه حسب مورد معزول یا ممنوع المداخله یا ضم امین خواهد شد. تبصره 1 ـ به متولی و ناظر ممنوع المداخله در زمان ممنوعیت حق التولیه و حق النظاره تعلق نخواهد گرفت مگر آنکه برائت آنان ثابت شود و در مواردی که ضم امین می شود اوقاف حق امین را خواهد پرداخت. تبصره 2 ـ در مواردی که مطابق قانون مدنی یا این قانون ضم امین می شود دادگاهها می توانند سازمان حج و اوقاف و امور خیریه را هم به عنوان امین تعیین کنند. تبصره 3 ـ نسبت به تعدی و تفریط یا سایر تخلفات مدیران و امناء موسسات و بنیادهای خیریه طبق اساسنامه موسسه و بنیاد مربوط اقدام خواهد شد. و درصورتی که اساسنامه آنها در این موارد ساکت یا ناقص باشد مشمول مقررات پیش بینی شده در این ماده و تبصره های آن خواهند بود. تبصره 4 ـ کلیه مباشران موقوفات و اماکن مذهبی اعم از متولی و ناظر و امناء و مدیران و امناء و بنیادهای خیریه مذکور در این قانون در حکم امین می باشند در صورت تعدی یا تفریط یا تخلفات دیگر ملزم به تادیه حقوق و وجوه و اموال و جبران خسارات ناشی از اعمال خود خواهند بود هرگاه عمل آنها مشمول عناوین کیفری باشد از طریق مراجع قضایی نیز تعقیب و به مجازات مقرر محکوم خواهند شد.

مشاهده ماده 7 قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه

ماده 674 ـ هر گاه اموال منقول یا غیر منقول یا نوشته هایی از قبیل سفته و چک و قبض و نظایر آن به عنوان اجاره یا امانت یا رهن یا برای وکالت یا هر کار با اجرت یابی اجرت به کسی داده شده و بنا بر این بوده است که اشیاء مذکور مسترد شود یا به مصرف معینی برسد و شخصی که آن اشیاء نزد او بوده آن ها را به ضرر مالکین یا متصرفین آن ها استعمال یا تصاحب یا تلف یا مفقود نماید به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.

مشاهده ماده 674 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی ـ تعزیرات

ماده 674 ـ هرگاه در مهلتی که به طریق معتبری برای بازگشت منفعت زائل یا ناقص شده تعیین گردیده عضوی که منفعت قائم به آن است از بین برود به عنوان مثال چشمی که بینایی آن به طور موقت از بین رفته است از حدقه بیرون بیاید مرتکب فقط ضامن ارش زوال موقت آن منفعت است و چنانچه از بین رفتن آن عضو به سبب جنایت شخص دیگر باشد مرتکب دوم ضامن دیه کامل آن عضو میباشد.

مشاهده ماده 674 قانون مجازات اسلامی

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM