نشست قضایی (1): مطابق مدلول ماده 1291
قانون مدنی اسناد عادی در دو مورد اعتبار اسناد رسمی را داشته و درباره طرفین و قایم مقام آنان معتبر است: 1. اگر طرفی که سند علیه او اقامه شده صدور آن را از منتسب الیه تصدیق نماید. 2. هرگاه در محکمه ثابت شود که سند مزبور را طرفی که آن را تکذیب یا تردید کرده فی الواقع امضا یا مهر کرده است (در این مورد دادگاه به اصالت سند رسیدگی نموده و اصالت سند را احراز کرده است) در دو مورد مذکور در فوق هم چنان که متن ماده صراحت دارد سند عادی موردنظر واجد اعتبار سند خواهد شد و حدود اعتبار چنین سندی هم در ماده مزبور معین شده است یعنی چنین سندی صرفا درباره طرفین و
وراث و قایم مقام آنان معتبر است. لکن اشخاصی دیگر غیر از طرفین و
وراث و قایم مقام آنان می توانند نسبت به این گونه اسناد عادی انکار و تردید نمایند و این مطلب که در ماده 1292
قانون مدنی عنوان گردیده که در مقابل اسناد رسمی یا اسنادی که اعتبار این گونه اسناد را دارد انکار و تردید مسموع نیست فقط ناظر به طرفین و
وراث و قایم مقام قانونی آنان می باشد و منصرف از اشخاص ثالث است. لکن سوای میزان اعتباری که قسمت اخیر ماده 1291
قانون مدنی تصریح دارد سند عادی موردنظر از هیچ یک از اعتبارات اسناد لازم الاجرا یا در حکم لازم الاجرا برخورددار نیست فی المثل نمی توان به استناد چنین سندی بر اساس ماده 92 قانون ثبت اجراییه صادر نمود و یا بر اساس ماده 93 قانون ثبت مدلول سند عادی که اعتبار
سند رسمی را دارا شده است مستقلا و بدون مراجعه به محاکم لازم الاجرا نمی باشد. اضافه می شود طبق ماده 1305
قانون مدنی در اسناد رسمی تاریخ تنظیم معتبر است حتی بر علیه اشخاص ثالث ولی در اسناد عادی موضوع ماده 1291
قانون مدنی ولو این که اعتبار
سند رسمی حایز شده است تاریخ تنظیم آن علیه اشخاص ثالث معتبر نیست چه آن که سند مزبور در هر حال سند عادی محسوب است. لازم به توضیح است در متن سوال قید شده «اسناد رسمی و اسناد تجاری لازم الاجرا» اگر منظور اسناد تجاری به معنای اخص یعنی برات و
سفته باشد که این اسناد سند عادی محسوبند و در عداد
سند رسمی نمی باشند و یا این که ماده 2
قانون صدور چک چک را در حکم سند لازم الاجرا معرفی کرده است.