نشست قضایی شماره

نشست قضایی شماره

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره


کد نشست:

تاریخ برگزاری:
1395/11/11

برگزار شده توسط:
استان سمنان/ شهر مهدی شهر

موضوع:
سند مجعول

پرسش:
فردی شکایت جعل و استفاده از سند مجعول تقدیم دادسرا می نماید. پس از اتمام تحقیقات دادسرا در خصوص موضوع قرار منع تعقیب یا موقوفی تعقیب صادر می گردد(با ذکر این نکته که کارشناس امور خط عدم اصالت سند را تایید نموده است) اما در مورد اصل اسناد موضوع شکایت اظهارنظر نمی شود و نسبت به قرار نهایی دادسرا اعتراض می شود. با توجه به اینکه قاضی دادسرا در خصوص اصل اسناد تعیین تکلیف نکرده چنانچه دادگاه بخواهد قرار معترض عنه را تایید کند تکلیف اصل اسناد چیست؟ آیا دادگاه می تواند دستور مقتضی در خصوص اسناد موضوع شکایت را صادر نماید ؟

نظر هیئت عالی:
با توجه به اینکه در خصوص مورد و اعمال مقررات ماده 215 ق.م.ا و ماده 148 ق.آ.د.ک دادگاه صرفا در مورد ضبط مال ناشی از جرم یا اختصاص یافته برای استعمال یا وسیله ارتکاب جرم تعیین تکلیف می کند و اتخاذ تصمیم در مورد ابطال سند خارج از حدود ضبط مال است لذا تعیین تکلیف آن با بازپرس می باشد.بنابراین نظریه اتفاقی مورد تایید است.ضمنا در خصوص اسناد رسمی مربوط به املاک ثبت شده صرف صدور قرار منع یا موقوفی تعقیب در دادسرا مجوز ابطال و انهدام سند رسمی مزبور نیست؛ زیرا تعیین تکلیف این گونه اسناد باید در محاکم قضایی طبق ماده 71 قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران مصوب 1354 که بیان داشته"محاکم دادگستری مکلفند در هر مورد که رای بر بی اعتباری سند رسمی صادر می کنند مراتب را به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور اعلام کنند. هرگاه موضوع سندی که ابطال شده ملک باشد مفاد حکم در ملاحظات ثبت دفتر اسناد رسمی توسط سردفتر منعکس خواهد شد؛ ولی هرگونه اقدام نسبت به دفتر املاک و سند مالکیت موکول به صدور حکم نهایی و اعلام آن به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور خواهد بود." و چون داد سرا محکمه تلقی نمی شود بنابراین مجوز قانونی جهت ابطال سند رسمی ملک ثبت شده از سوی دادسرا وجود ندارد.اما در مواردی که دادگاه حکم بر برایت یا قرار منع یا موقوفی تعقیب صادر نماید با توجه به ذیل مواد 215 ق.م.ا مصوب 1392 و ماده 148 ق.آ.د.ک مصوب 1392دادگاه باید در مورد اشیاء و اموالی که وسیله ارتکاب جرم بوده یا در اثرجرم تحصیل شده و یا حین ارتکاب استعمال و یا برای استعمال اختصاص یافته است رای مبنی بر استرداد ضبط یا معدوم شدن آن صادر کند. بنایراین در مورد سندی که جعلیت آن احراز شده است دادگاه باید برابر همین ماده رفتار نماید همچنان که برابر ماده 221 ق.آ.د.م دادگاه در صورتی که سند را مجعول بداند اینکه باید تمام سند از بین برده شود و یا قسمت مجعول سند ابطال گردد یا کلماتی محو یا تغییر داده شود تعیین تکلیف خواهد کرد.

نظر اتفاقی:
در راستای اجرای ماده 215 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و ماده 148 قانون آیین دادرسی کیفری مقام تحقیق در دادسرا مکلف به تعیین تکلیف اصل اسناد موضوع ادعای جعل می باشد. در صورت صدور قرار منع تعقیب باید در خصوص معدوم نمودن یا استرداد آن اظهار نظر نماید و در صورت اعتراض به قرار منع تعقیب دادگاه در مقام رسیدگی به قرار تکلیفی در خصوص اصل سند ندارد؛ به عبارت دیگر اگر این قرار را تایید نماید الزامی به اظهارنظر در خصوص اصل سند نمی باشد ولی می تواند از باب یادآوری به مقام تحقیق اعلام نماید که تکلیف سند عادی موضوع ادعای جعل را مشخص نماید.

مبحث:
آیین دادرسی کیفری

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 215 ـ بازپرس یا دادستان در صورت صدور قرار منع یا موقوفی تعقیب باید تکلیف اشیاء و اموال کشف شده را که دلیل یا وسیله ارتکاب جرم بوده و یا از جرم تحصیل شده یا حین ارتکاب استعمال و یا برای استعمال اختصاص داده شده است تعیین کند تا حسب مورد مسترد ضبط یا معدوم شود. در مورد ضبط دادگاه تکلیف اموال و اشیاء را تعیین می کند. همچنین بازپرس و یا دادستان مکلف است مادام که پرونده نزد وی جریان دارد به تقاضای ذینفع و با رعایت شرایط زیر دستور رد اموال و اشیاء مذکور را صادر نماید: الف ـ وجود تمام یا قسمتی از آن اشیاء و اموال در بازپرسی یا دادرسی لازم نباشد. ب ـ اشیاء و اموال بلامعارض باشد. پ ـ جزء اشیاء و اموالی نباشد که باید ضبط یا معدوم گردد. در کلیه امور جزایی دادگاه نیز باید ضمن صدور حکم یا قرار یا پس از آن اعم از اینکه مبنی بر محکومیت یا برائت یا موقوفی تعقیب متهم باشد در مورد اشیاء و اموالی که وسیله ارتکاب جرم بوده یا در اثر جرم تحصیل شده یا حین ارتکاب استعمال و یا برای استعمال اختصاص یافته است باید رای مبنی بر استرداد ضبط یا معدوم شدن آن صادر نماید. تبصره 1 ـ متضرر از قرار بازپرس یا دادستان یا قرار یا حکم دادگاه می تواند از تصمیم آنان راجع به اشیاء و اموال مذکور در این ماده شکایت کند و طبق مقررات در دادگاه های جزایی شکایت خود را تعقیب و درخواست تجدیدنظر نماید هر چند قرار یا حکم دادگاه نسبت به امر جزائی قابل شکایت نباشد. تبصره 2 ـ مالی که نگهداری آن مستلزم هزینه نامتناسب برای دولت است یا موجب خرابی یا کسر فاحش قیمت آن می گردد و حفظ مال هم برای دادرسی لازم نیست و همچنین اموال ضایع شدنی و سریع الفساد حسب مورد به دستور دادستان یا دادگاه به قیمت روز فروخته می شود و وجه حاصل تا تعیین تکلیف نهایی در صندوق دادگستری به عنوان امانت نگهداری می گردد.

مشاهده ماده 215 قانون مجازات اسلامی

ماده 148 ـ بازپرس در صورت صدور قرار منع موقوفی یا ترک تعقیب باید درباره استرداد و یا معدوم کردن اشیاء و اموال مکشوفه که دلیل یا وسیله ارتکاب جرم بوده از جرم تحصیل شده حین ارتکاب استعمال شده و یا برای استعمال اختصاص داده شده است تعیین تکلیف کند. در مورد ضبط این اموال یا اشیاء دادگاه تکلیف آنها را تعیین می کند. بازپرس مکلف است مادام که پرونده نزد او جریان دارد به تقاضای ذینفع و با رعایت شرایط زیر دستور رد اموال و اشیای مذکور را صادر کند: الف ـ وجود تمام یا قسمتی از آن اشیاء و اموال در بازپرسی یا دادرسی لازم نباشد. ب ـ اشیاء و اموال بلامعارض باشد. پ – از اشیاء و اموالی نباشد که باید ضبط یا معدوم شود. تبصره 1 ـ در تمام امور کیفری دادگاه نیز باید ضمن صدور رای نسبت به استرداد ضبط و یا معدوم کردن اشیاء و اموال موضوع این ماده تعیین تکلیف کند. تبصره 2 ـ متضرر از تصمیم بازپرس یا دادگاه در مورد اشیاء و اموال موضوع این ماده می تواند طبق مقررات اعتراض کند هر چند قرار بازپرس یا حکم دادگاه نسبت به امر کیفری قابل اعتراض نباشد. در این مورد مرجع رسیدگی به اعتراض نسبت به تصمیم بازپرس دادگاه و نسبت به تصمیم دادگاه دادگاه تجدید نظر استان است.

مشاهده ماده 148 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 221 - دادگاه مکلف است ضمن صدور حکم راجع به ماهیت دعوا نسبت به سندی که در مورد آن ادعای جعل شده است تعیین تکلیف نموده اگر آن را مجعول تشخیص ندهد دستور تحویل آن را به صاحب سند صادر نماید و درصورتی که آن را مجعول بداند تکلیف اینکه باید تمام سند از بین برده شود و یا قسمت مجعول در روی سند ابطال گردد یا کلماتی محو و یا تغییر داده شود تعیین خواهد کرد. اجرای رای دادگاه در این خصوص منوط است به قطعی شدن حکم دادگاه در ماهیت دعوا و گذشتن مدت درخواست تجدیدنظر یا ابرام حکم در مواردی که قابل تجدیدنظر می باشد و درصورتی که وجود اسناد و نوشته های راجع به دعوای جعل در دفتر دادگاه لازم نباشد دادگاه دستور اعاده اسناد و نوشته ها را به صاحبان آنها می دهد

مشاهده ماده 221 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی

ماده 215 - مورد معامله باید مالیت داشته و متضمن منفعت عقلایی مشروع باشد.

مشاهده ماده 215 قانون مدنی

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM