نشست قضایی (1): انجام معامله از طریق انتشار آگهی مزایده در واقع به مثابه عقود و معاملات غایبین است که در این مورد فروشنده با نشر آگهی مزایده فروش مال معین و شرایط آن را ایجابا انشا می کند و شخصی هم که با تودیع سپرده موردنظر در آگهی مزایده در امر مزایده شرکت می نماید با این اقدام محتملا معامله را با شرایط مندرج در آگهی مزایده قبول می کند این شخص نمی تواند به این مطلب متمسک شود که
قرارداد منعقد نکرده است اما در مورد سپرده لازم است خاطرنشان شود طبق شرایط مزایده مقرر بوده برنده مزایده در مهلت معین قیمت پیشنهادی را تودیع کند والا وجه سپرده ضبط خواهد شد تکلیف برنده مزایده است که قیمت پیشنهادی در مهلت تعیین شده در آگهی مزایده را تادیه کند و با وصف آن که در آگهی مزایده مصرح است تخلیه محل به عهده فروشنده می باشد اگر برنده مزایده تکلیف خود را در زمینه تادیه قیمت پیشنهادی در موعد معین شده در آگهی انجام ندهد فروشنده می تواند وجه سپرده را به نفع خود ضبط کند. در فرض مطروحه امر تخلیه مال مورد معامله و تحویل آن به برنده مزایده موکول به تادیه قیمت پیشنهادی از جانب خریدار بوده است و برنده مزایده در مقام تقاضای استرداد سپرده اولیه اگر قیمت را نپرداخته باشد بنابر آن چه که گذشت نمی تواند پرداخت قیمت را به تخلیه و تحویل مال موکول نماید لکن اگر برنده مزایده (خریدار) با اقامه دعوا اثبات نماید که اساسا فروشنده در مهلت معین شده در آگهی مزایده قادر به تسلیم مال نبوده و شخصا هم قادر به تسلیم نمی باشد از آنجا که وفق بند (3) ماده 362
قانون مدنی عقد بیع بایع را به تسلیم مبیع ملزم می نماید و مطابق ماده 348 همین قانون بیع چیزی که بایع قدرت بر تسلیم آن را ندارد باطل است مگر این که مشتری قادر بر تسلیم باشد دادگاه به علت این که فروشنده در مهلت معین شده در آگهی مزایده قدرت تسلیم مال مورد معامله را به خریدار نداشته و خریدار هم قادر بر تسلیم نمی باشد حکم بر اعلام
بطلان معامله صادر می نماید. بدیهی است در چنین صورتی با لحاظ ماده 365
قانون مدنی خریدار استحقاق استرداد وجه سپرده را خواهد داشت.