نشست قضایی شماره

نشست قضایی شماره

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره


کد نشست:

تاریخ برگزاری:
1398/05/10

برگزار شده توسط:
استان گلستان/ شهر گرگان

موضوع:
مجازات جایگزین حبس در جرم حفر غیر مجاز چاه

پرسش:
مجازات جرم « حفر چاه غیر مجاز » شلاق تعزیری درجه 6 یا حبس درجه 8 می باشد؛ اگر در تعیین مجازات بخواهیم از مجازات جایگزین حبس استفاده نماییم برای تعیین مبلغ جزای نقدی ماده 86 قانون مجازات اسلامی را باید ملاک قرار بدهیم یا اینکه مبلغ جزای نقدی بر اساس قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین می باشد ؟

نظر هیئت عالی:
نظریه اداره حقوقی به شماره 7/99/698مورخ 99/6/23 به شرح زیر که پس از قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب سال 99 صادر گردیده موجه و قانونی می باشد: با توجه به حذف عبارت "حداکثر مجازات کمتر از نود و یک روز حبس و یا " از بند 1 ماده 3 قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین و به موجب ماده 15 قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب 1399 جرایمی که مجازات قانونی آن ها تا سه ماه حبس است از شمول بند مذکور خارج است و مرتکبان این جرایم باید مطابق مواد 65 و 68 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 به مجازات جایگزین حبس محکوم شوند و چنانچه دادگاه از انواع مجازات جایگزین حبس جزای نقدی را اختیار کند با توجه به افزایش میزان جزای نقدی جایگزین حبس ماده 86 قانون پیش گفته طبق جدول پیوست قانون بودجه و براساس میزان جزای نقدی مقرر در جدول مذکور تعیین می-شود. تصریح به (مجازات جایگزین حبس) در ردیف های جدول پیوست قانون بودجه نیز موید این نظر است.

نظر اکثریت:
وفق نظریه مشورتی شماره 92/186/1 در مورد اینکه آیا با تصویب قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/2/1 بند یک قانون نحوه وصول برخی از درآمدهای عمومی دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب 1373 نسخ شده است یا خیر ؟ با عنایت به اینکه مطابق بند یک مذکور در هر مورد که در قوانین حداکثر مجازات کمتر از 91 روز حبس باشد به جای حبس حکم به جزای نقدی صادر می شود و این تکلیف قانونی است لکن طبق ماده 64 قانون مجازات اسلامی مجازات جایگزین حبس موقعی قابل اعمال است که محکوم علیه واجد شرایط تخفیف باشد در غیر اینصورت مجازات جایگزین اعمال نخواهد شد مثلا دادگاه انقلاب مجازات متهم سابقه دار را در صورت ارتکاب جرمی که حداکثر مجازات آن 3 ماه حبس است باید اجبارا به جزای نقدی تبدیل کند اما به مجازات جایگزین حبس نمی تواند محکوم نماید در نتیجه بند یک ماده 3 قانون نحوه وصول برخی از درآمدهای دولت از مقررات مجازات های جایگزین حبس خفیف تر و نسخ نشده است پس اگر متهم شرایط اعمال مجازات جایگزین حبس را نداشته باشد اجبارا محکوم علیه مطابق قانون وصول به جزای نقدی محکوم می شود اما اگر شرایط اعمال مجازات جایگزین وجود داشته باشد مطابق ماده 86 قانون مجازات اسلامی اقدام خواهد شد پس بنا به مراتب اعلامی و با توجه به اینکه قانونگذار برای اعمال مجازات جایگزین حبس ضابطه در نظر گرفته است اگر متهم موضوع پرونده دارای ضوابط اعلامی باشد مثلا واجد جهات تخفیف باشد فاقد سابقه کیفری باشد و.. . دادگاه باید مجازات جایگزین حبس را اعمال نماید والا دادگاه باید قانون وصول را ملاک عمل خویش قرار بدهد.

نظر اقلیت:
دادگاه در جهت اعمال مجازات متهم یا می تواند مجازات جایگزین حبس را ملاک قرار بدهد و یا به قانون وصول مراجعه نماید و ملاک عمل قرار بدهد قاضی در مراجعه به هر یک از دو قانون مخیر می باشد فقط نکته ای که باید مورد توجه قرار بگیرد آن است که اگر مقام قضایی مجازات جایگزین حبس را ملاک قرار بدهد دارای آثاری است از جمله اینکه در رای به استناد ماده 70 قانون مجازات اسلامی مدت زمان حبس را باید تعیین نماید وفق ماده 81 باید ضمانت اجرای تخلف از مفاد رای را اعلام نماید ولیکن در جهت اعمال قانون وصول چنین تکلیف قانونی وجود ندارد.

مبحث:
جزای اختصاصی

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 86 ـ میزان جزای نقدی جایگزین حبس به شرح زیر است: الف ـ جرایم موضوع بند (الف) ماده (83) تا نه میلیون (9.000.000) ریال ب ـ جرایم موضوع بند (ب) ماده (83) از نه میلیون (9.000.000) ریال تا هجده میلیون (18.000.000) ریال پ ـ جرایم موضوع بند (پ) ماده (83) از هجده میلیون (18.000.000) ریال تا سی و شش میلیون (36.000.000) ریال ت ـ جرایم موضوع بند (ت) ماده (83) از سی و شش میلیون (36.000.000) ریال تا هفتاد و دو میلیون (72.000.000) ریال

مشاهده ماده 86 قانون مجازات اسلامی

ماده 64 ـ مجازات های جایگزین حبس عبارت از دوره مراقبت خدمات عمومی رایگان جزای نقدی جزای نقدی روزانه و محرومیت از حقوق اجتماعی است که در صورت گذشت شاکی و وجود جهات تخفیف با ملاحظه نوع جرم و کیفیت ارتکاب آن آثار ناشی از جرم سن مهارت وضعیت شخصیت و سابقه مجرم وضعیت بزه دیده و سایر اوضاع و احوال تعیین و اجراء می شود. تبصره ـ دادگاه در ضمن حکم به سنخیت و تناسب مجازات مورد حکم با شرایط و کیفیات مقرر در این ماده تصریح می کند. دادگاه نمی تواند به بیش از دو نوع از مجازات های جایگزین حکم دهد.

مشاهده ماده 64 قانون مجازات اسلامی

ماده 70 ـ دادگاه ضمن تعیین مجازات جایگزین مدت مجازات حبس را نیز تعیین می کند تا در صورت تعذر اجرای مجازات جایگزین تخلف از دستورها یا عجز از پرداخت جزای نقدی مجازات حبس اجراء شود.

مشاهده ماده 70 قانون مجازات اسلامی

ماده 81 ـ چنانچه محکوم از اجرای مفاد حکم یا دستورهای دادگاه تخلف نماید به پیشنهاد قاضی اجرای احکام و رای دادگاه برای بار نخست یک چهارم تا یک دوم به مجازات مورد حکم افزوده می شود و در صورت تکرار مجازات حبس اجراء می گردد. تبصره ـ دادگاه در متن حکم آثار تبعیت و تخلف از مفاد حکم را به طور صریح قید و به محکوم تفهیم می کند. قاضی اجرای احکام نیز در ضمن اجراء با رعایت مفاد حکم دادگاه و مقررات مربوط نحوه نظارت و مراقبت بر محکوم را مشخص می نماید.

مشاهده ماده 81 قانون مجازات اسلامی

ماده 65 ـ مرتکبان جرایم عمدی که حداکثر مجازات قانونی آنها سه ماه حبس است به جای حبس به مجازات جایگزین حبس محکوم می گردند.

مشاهده ماده 65 قانون مجازات اسلامی

ماده 68 ـ مرتکبان جرایم غیرعمدی به مجازات جایگزین حبس محکوم می گردند مگر اینکه مجازات قانونی جرم ارتکابی بیش از دو سال حبس باشد که در این صورت حکم به مجازات جایگزین حبس اختیاری است.

مشاهده ماده 68 قانون مجازات اسلامی

ماده 15 ـ در موردی که به واسطه قوه قهریه و یا بروز حوادث غیر قابل پیش بینی که وقوع آن از اراده طرفین خارج است تمام یا قسمتی از کارگاه تعطیل شود و انجام تعهدات کارگر یا کارفرما به طور موقت غیر ممکن گردد قراردادهای کار با کارگران تمام یا آن قسمت از کارگاه که تعطیل می شود به حال تعلیق در می آید. تشخیص موارد فوق با وزارت کار و امور اجتماعی است.

مشاهده ماده 15 قانون کار

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM