1

رای وحدت رویه شماره 746 - مورخ 1394/10/29

تعیین و اعمال مجازات جایگزین حبس به شرح مواد 65 66 68 و 69 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 الزامی بوده و مقید به رعایت شرایط مقرر در ماده 64 قانون مجازات اسلامی از قبیل گذشت شاکی یا وجود جهات تخفیف نمی باشد

1

رای شماره 9309970909200314 - مورخ 1393/09/29

تاثیر رابطه دوستی شاکیه و متهم در تحقق زنای به عنف و تعلق مهرالمثل و ارش البکاره

2

رای شماره 9309970906400106 - مورخ 1393/05/06

درخواست ارش البکاره در زنای مطاوعی

3

رای شماره 9309970909200212 - مورخ 1393/06/31

شرط تعلق ارش البکاره

4

رای شماره 9309970223100689 - مورخ 1393/06/23

مخفی کردن شماره پلاک خودرو

5

رای شماره 9309970925301165 - مورخ 1393/06/11

تسری آیین نامه مربوط به خدمات عمومی به سایر مجازاتهای جایگزین حبس

6

رای شماره 9309970908600106 - مورخ 1393/05/05

پرداخت مهرالمثل و ارش البکاره در بزه زنا

7

رای شماره 9309970906400072 - مورخ 1393/03/31

رسیدگی بدون کیفرخواست

8

رای شماره 9209970270200647 - مورخ 1392/05/28

تشدید مجازات در مرحله تجدیدنظر

9

رای شماره 9109970908001215 - مورخ 1391/12/20

ازدواج با خواهر زن درایام عده طلاق رجعی همسر اول

10

رای شماره 9109970908700905 - مورخ 1391/11/18

عدم پرداخت ارش البکاره در زنای با رضایت طرفین

11

رای شماره 9109970909200630 - مورخ 1391/11/14

محکومیت شاکی به حد زنا

1

نظریه مشورتی شماره 1175-1/186-95 - مورخ 1395/11/12

2-آیا امکان تخفیف مجازات جایگزین حبس وجود دارد یا نه؟

2

نظریه مشورتی شماره 92-186/1-586 - مورخ 1392/07/13

3

نظریه مشورتی شماره 92-186/1-651 - مورخ 1392/08/12

.

4

نظریه مشورتی شماره 92-186/1-1057 - مورخ 1392/08/13

..

5

نظریه مشورتی شماره 92-186/1-651 - مورخ 1392/08/12

6

نظریه مشورتی شماره 93-186/1-788 - مورخ 1393/05/14

در ماده64 قانون مجازات مصوب92 یکی از شرایط اجرای مجازات های جایگزین حبس را گذشت شاکی اعلام نموده است و در مواد  65 و66 قانون مجازات مصوب92 مقنن بیان داشته است که دادگاه درموارد تا سه ماه حبس وبیش از نود ویک روز تا شش ماه حبس باید مجازات جایگزین حکم داد آیا در این موارد نیز گذشت شاکی شرط است و اگر شاکی گذشت ننماید قاضی نمی­تواند مجازات جایگزین حبس را صادر نماید./ع

7

نظریه مشورتی شماره 93-186/1-1542 - مورخ 1393/11/20

با عنایت به مفاد مواد 64 65 و68 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و ماده 9 قانون شوراهای حل­اختلاف و نیز بندهای 1و2 ماده 3 قانون وصول برخی از درآمدهای دولت مستدعی است مشخص فرمایید: 1)      آیا حکم به مجازات جایگزین به ویژه در جرائم موضوع ماده 65 قانون مجازات اسلامی در هر حال الزامی است یا منوط به تحقق شرایط ذکر شده در ماده 64  همان قانون ( گذشت شاکی وجود جهات تخفیف و...) است؟ 2)      با توجه به موارد فوق الذکر ونیز تصویب آئین نامه مجازاتهای جایگزین آیا شوراهای حل اختلاف در جرائم موضوع ماده 9 قانون شوراها کمافی السابق صالح به رسیدگی می­باشند؟ 3)      در صورت مثبت بودن پاسخ سوال 2 آیا شوراهای حل اختلاف صلاحیت صدور حکم به مجازاتهای جایگزین را دارند یا خیر؟

8

نظریه مشورتی شماره 97-186/1-1136 - مورخ 1398/08/28

9

نظریه مشورتی شماره 97-186/1-2849 - مورخ 1397/11/27

10

نظریه مشورتی شماره 99-218-100ک - مورخ 1399/03/10

1-در رسیدگی به رانندگی بدون گواهی نامه وفق ماده 723 قانون مجازات های بازدارنده تعزیرات مصوب سال 1375 که متشکل از دو قسمت است. الف: نخست رانندگی بدون پروانه در مرحله اول که مستوجب مجازات حبس تعزیری دو تا شش ماه حبس می باشد. ب: دوم رانندگی در صورت تکرار... با عنایت به این که به موجب مواد 64-65 و 66 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 مرتکبین جرایم عمدی که حداکثر مجازات آن ها تا سه ماه حبس یا نود و یک روز تا شش ماه حبس می باشد و فاقد شاکی خصوصی است به مجازات جایگزین حبس محکوم می شوند که یکی از مجازات های جایگزین جزای نقدی بوده که بر اساس مادتین 83 و 86 قانون مذکور تا 9 میلیون ریال است و با توجه به بند یک ماده 3 قانون وصول اصلاحی 1392 جرایمی که موجب حبس کمتر از نود و یک روز بوده یا موضوع تخلفات رانندگی باشد را مستوجب دومیلیون ریال تا بیست میلیون ریال جزای نقدی نموده است و با توجه به این که جرم رانندگی بدون گواهی نامه مشمول دو قانون می باشد آیا رسیدگی به آن در صلاحیت شورای حل اختلاف است؟ 2-آیا درخواست صدور اجراییه چک های موضوع ماده 23 قانون اصلاح چک مورخ 1397/8/23مجلس شورای اسلامی است که در این مقرره برای مرجع رسیدگی کننده در ماده 23 بدون توجه به مبلغ چک در صلاحیت دادگاه است یا اجراییه مربوط به چک های با مبلغ تا دویست میلیون ریال باید توسط شورای حل اختلاف صادر شود؟

11

نظریه مشورتی شماره ک 9571-1/681-89 - مورخ 1398/11/20

سوال 53- آیا در زمان تعیین مجازات جایگزین حبس در مقام تخفیف دادگاه می تواند مجازاتی کمتر از کف تعیین شده رد قانون نماید؟ به طور مثال فردی مرتکب جرمی شده که در مقام تعیین مجازات جایگزین حبس دادگاه نظر بر تعیین خدمات عمومی رایگان مطابق بند ب ماده 84 قانون مجازات اسلامی را دارد در این مورد آیا می توان کمتر از 270 ساعت حکم به مجازات جایگزین حبس داد./ع

12

نظریه مشورتی شماره ک 5281-2/681-89 - مورخ 1398/11/15

احتراما بفرمایید در خصوص ماده 77 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در صورت پیشنهاد قاضی اجرای احکام دادگاه صادر کننده رای می تواند مانند ماده 483 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 مجازات را در حدود قانون تخفیف دهد و یا به مجازاتی که مناسب تر به حال محکوم علیه باشد تبدیل نماید و یا اینکه ماده 77 صدرالذکر ناظر بر مواد 67 و68 به بعد قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 می باشد./ع

13

نظریه مشورتی شماره 98-186/1-1290 ک - مورخ 1398/09/04

با عنایت به مواد 70 و 81 قانون مجازات اسلامی چنانچه محکوم علیه نسبت به پرداخت جزای نقدی جایگزین حبس اقدام ننماید آیا طبق ماده 81 قانون مذکور در مرحله اول باید نسبت به ارسال پرونده به دادگاه جهت افزایش جزای نقدی اقدام و در مرحله بعد نسبت به اجرای مجازات حبس اقدام گردد یا اینکه ماده 81 قانون مذکور در خصوص احکامی است که متضمن دستورات و اقداماتی باشد و محکوم علیه از اجرای آنها خودداری نماید؟

14

نظریه مشورتی شماره ک 603-861-89 - مورخ 1398/09/02

طبق ماده 236 قانون آیین دادرسی کیفری هر گاه پس از ضبط وجه الوثاقه و پیش از اتمام عملیات اجرایی ضبط محکوم حاضر شود یا وثیقه گذار او را حاضر کند دادستان با رفع اثر از دستور صادره دستور اخذ یا ضبط حداکثر ال یک چهارم از وجه قرار را صادر می کند آیا در مواردی که محکوم علیه با دستور مرجع قضایی توسط مرجع انتظامی جلب می گردد نیز مفاد ماده 236 قابل اعمال است یا خیر؟ به عبارت دیگر جهت استفاده از مزایای این ماده برای ضامن نفس حضور محکوم پس از ضبط وجه الوثاقه و پیش از اتمام عملیات اجرایی کفایت می کند یا اینکه حسب ظاهر ماده می بایست حضور محکوم داوطلبانه توسط خودش یا ضامن باشد ؟ در مواردی که دادگاه حکم به مجازات جایگزین حبس مثلا 20 میلیون ریال جزای نقدی جایگزین 6 ماه حبس در راستای مواد 64 به بعد قانون مجازات اسلامی صادر می کند پس از جلب محکوم نامبرده از پرداخت جزای نقدی اظهار عجز می نماید آیا طبق ماده 70 قانون مجازات می بایست دادگاه مجوز اعمال حبس جایگزین را صادر نماید یا اینکه قاضی اجرای احکام راسا می تواند در راستای ماده 70 قانون مجازات اسلامی محکوم را بابت مجازات حبس به زندان معرفی نماید و اینکه اگر محکوم از پرداخت جزای نقدی اظهار عجز نموده و در راستای ماده 70 قانون مجازات بابت مجازات حبس 6 ماه در مثال بالا به زندان معرفی شود بعد از چند روز طی لایحه ای اعلام کند حاضر است جزای نقدی را پرداخت کند ایا تقاضای وی در واحد اجرای احکام قابل پذیرش است یا خیر؟ و اینکه اگر بدون هماهنگی بعد از چند روز جزای نقدی را پرداخت کند تکلیف چیست؟/ب

15

نظریه مشورتی شماره 96-168/1-1364 - مورخ 1397/07/29

16

نظریه مشورتی شماره 1364-1/168-96 - مورخ 1397/07/29

با توجه به ماده 530 قانون آئین دادرسی کیفری که بیان می دارد: در صورت محکومیت اشخاص به جزای نقدی در مرحله بدوی محکوم علیه می تواند قبل از قطعیت حکم از دادگاه صادر کننده تقاضای تقسیط کند و نیز با لحاظ ماده 70 قانون مجازات اسلامی که بیان می دارد: دادگاه ضمن تعیین مجازات جایگزین مدت مجازات حبس را نیز تعیین می کند تا در صورت تعذر اجرای مجازات جایگزین تخلف از دستورها یا عجز از پرداخت جزای نقدی مجازات حبس اجرا شود خواهشمند است این دادگاه را در خصوص موارد ذیل ارشاد فرمائید الف- با توجه به اینکه عده ای از قضات با این استدلال که ماده 530 قانون آئین دادرسی کیفری به گونه مطلق قائل به پذیرش دادخواست اعسار از جزای نقدی گردیده و تمایزی فی مابین جزای نقدی به عنوان مجازات اصلی و جزای نقدی به عنوان مجازات جایگزین حبس قائل نشده است معتقدند که دادگاه ها مکلفند در هر حال دادخواست اعسار از پرداخت جزای نقدی را قبول نمایند و در صورت احراز اعسار حکم به تقسیط آن صادر نمایند اما عده ای دیگر از قضات با این استدلال که ضمانت اجرای عدم پرداخت جزای نقدی به عنوان مجازات جایگزین حبس در ماده 70 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 قید گردیده قائل به عدم پذیرش دادخواست اعسار بوده و در صورت اعلام عجز محکوم علیه از پرداخت محکوم به با ارسال پرونده به دادگاه تقاضای اعمال ماده 70 قانون مذکور را نمایند نظر آن مرکز در این خصوص چه می باشد و به نظر کدام استدلال صحیح می باشد؟ ب-با توجه به اینکه قضات اجرای احکام کیفری به موجب ماده 529 قانون آئین دادرسی کیفری مکلف گردیده اند که در هر حال در صورت عدم پرداخت جزای نقدی از سوی محکوم علیه نسبت به شناسایی اموال وی اقدام نمایند و تا حد امکان در صورت شناسایی اموال از محل اموال شناسائی شده مبادرت به برداشت جزای نقدی نمایند عده ای از قضات با این استدلال که مقرر مذکور مطلق بوده و در هر حال این تکلیف در خصوص جزای نقدی به عنوان جایگزین حبس نیز جاری است حتی در فرض اعلام عجز محکوم علیه باز هم مبادرت به تحقیق جهت شناسایی اموال محکوم علیه نمایند در حالی که عده ای دیگر با این استدلال که در واقع محکوم علیه با اعلام عجز خود از پرداخت جزای نقدی به عنوان جایگزین مجازات حبس در فرض ملائت در پرداخت به ضرر خود اقدام نموده و به نوعی زمینه جهت اجرای مجازات اصلی که همان حبس می باشد را فراهم نموده ضرورتی به شناسایی اموال ندیده و در راستای ماده 70 قانون مجازات اسلامی پرونده را به دادگاه صادرکننده رای جهت اعمال مقرره مذکور و تبدیل مجازات جایگزین به مجازات اصلی ارسال می دارند نظر آن مرکز در خصوص این موضوع می باشد. ج-با توجه به اختلاف رویه ها در خصوص تفسیر کلمات تعذر و عجز اعلام فرمائید که منظور از این کلمات در ماده 70 قانون مجازات اسلامی چه می باشد و مصادیق آن شامل چه مواردی است و ضمنا آیا امتناع احراز تعمد در عدم اجرای مجازات های جایگزین پنج گانه محکوم علیه می تواند مصداقی از ماده 70 قانون مذکور تلقی شود.

17

نظریه مشورتی شماره 96-186/1-2142 - مورخ 1397/07/22

1-نظر به ماده 70 قانون مجازات اسلامی مصوب 92 مقرر نموده که در صورت عجز محکوم از پرداخت جزای نقدی مجازات حبس اجرا خواهد شد آیا دادخواست اعسار و قاضی تقسیط جزای نقدی را از محکومی که به جزای نقدی جایگزین حبس محکوم شده است قابل پذیرش است یا اینکه مستفاد از ماده قانونی مذکور این امر عجز از پرداخت جزای نقدی تلقی و دادخواست تقسیط رد شده و می بایست حبس وی اجرا گردد؟ 2-ضمن بیان موقعیت اجرای هریک از موارد70 و 81 از قانون مجازات اسلامی مصوب 92 بفرمایید که چنانچه دادگاه حبس متهم را به پرداخت جزای نقدی جایگزین حبس تبدیل نماید و محکوم پس از اخطار اجرای احکام کیفری از پرداخت جزای نقدی جایگزین حبس امتناع نماید و قاضی اجرای احکام جهت تعیین تکلیف مراتب را به دادگاه صادرکننده حکم اعلام نماید آیا مستند به ماده 70 از قانون مذکور می بایست حبس محکوم اجرا گردد یا به استناد ماده 81 از قانون مذکور بنا به پیشنهاد قاضی اجرای احکام کیفری برای بار نخست یک چهارم تا یک دوم به مجازات جایگزین مورد حکم افزوده می شود و در صورت تکرار مجازات حبس اجرا خواهد شد؟ 3-آیا امکان تخفیف در جزای نقدی که به عنوان مجازات جایگزین حبس تعیین می گردد وجود دارد یا خیر برای مثال در مورد جنبه ی عمومی بزه ایراد صدمه بدنی شبه عمدی ناشی از بی احتیاطی در امر رانندگی نظر به اینکه مجازات حبس آن وفق ماده 717 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات مصوب 75 تا پنج ماه حبس تعزیری است که در راستای تبدیل آن به جزای نقدی جایگزین حبس این میزان مجازات مشمول بند ب مواد 83 و86 قانون مجازات مصوب92 بوده وحداقل جزای نقدی نه میلیون ریال خواهد بود آیا دادگاه می تواند مجازات متهم را تخفیف داده و به کمتر از نه میلون ریال جزای نقدی جایگزین حبس نماید یا خیر و در صورت مثبت بودن پاسخ ضابطه و نحوه تخفیف چگونه خواهد بود.

18

نظریه مشورتی شماره 96-186/1-1941 - مورخ 1397/03/01

1- با توجه به وجود مواد 65 و 66 و 68 و 69 و 70 و 83 و 86 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و رای وحدت رویه شماره 746 هیات عمومی دیوانعالی کشور آیا در جرم بی احتیاطی در امر رانندگی با وسیله نقلیه موضوع ماده 717 قانون مجازات اسلامی تعزیرات مصوب 1375 و درجه هفت ماده 19 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 به جهت تعیین مجازات جزای نقدی کمتر از نه میلیون ریال آیا می شود به بند یک ماده سه قانون نحوه وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین با اصلاحات 1395 استناد کرد یا حتما باید از مجازات جایگزین حبس (مواد 65 تا 86 قانون مجازت اسلامی مصوب 1392) برای تعیین مجازات استفاده شود؟ 2- در بزه رانندگی با وسیله نقلیه فاقد گواهینامه برای بار اول موضوع ماده 723 قانون مجازات اسلامی تعزیرات مصوب 1375) که انطباق دارد با درجه هشت ماده 19 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 کما فی السابق می شود از بند اول ماده سه قانون نحوه وصول برخی از درآمدهای دولت با اصلاحات مصوب 1395 استفاده و متهم را به مجازات جزای نقدی سه میلیون و سیصد هزار ریال به بالا محکوم کرد؟ 3- در جایگزین مجازات حبس موضوع مواد 65 تا 86 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 آیا میشود با اعمال تخفیف مجازات در راستای مواد 37 و 38 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 متهم را کمتر از نه میلیون ریال جزای نقدی محکوم کرد؟ 4- در صورت تراضی طرفین دعوی در خصوص جنبه خصوصی جرم پرداخت دیه و معرفی قاضی شورای حل اختلاف یا دادرس شعبه کیفری 2 با توجه به انجام محاسبه دیه و معرفی به بیمه گر آیا سقف مبلغ خاصی برای پرداخت دیه ملاک است یا خیر؟ مثلا مبلغ دویست میلیون تومان به عنوان دیه جراحات غیرعمدی ناشی از تصادف را بیمه گر می تواند با معرفی قضات مذکور پرداخت نماید؟ در صورت مثبت بودن سوال (اگر بیمه گر سرپیچی کند به بهانه اینکه مبلغ دیات بالای بیست میلیون تومان است و باید با صدور رای دادگاه کیفری 2 دیه پرداخت گردد تکلیف چیست؟ آیا بیمه گر به جهت عدم پرداخت دیات به مصدوم مرتکب تخلف شده است؟ یا خیر؟ قاضی معرفی کننده برای پرداخت دیه توسط بیمه گر عقیده و تاکید به پرداخت دیات غیر از قتل غیر عمدی ناشی از بی احتیاطی در امر رانندگی توسط بیمه گر را دارد. لطفا ارشاد فرمائید.

19

نظریه مشورتی شماره 96-186/1-1941 - مورخ 1397/03/01

1- با توجه به وجود مواد 65 و 66 و 68 و 69 و 70 و 83 و 86 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و رای وحدت رویه شماره 746 هیات عمومی دیوانعالی کشور آیا در جرم بی احتیاطی در امر رانندگی با وسیله نقلیه موضوع ماده 717 قانون مجازات اسلامی تعزیرات مصوب 1375 و درجه هفت ماده 19 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 به جهت تعیین مجازات جزای نقدی کمتر از نه میلیون ریال آیا می شود به بند یک ماده سه قانون نحوه وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین با اصلاحات 1395 استناد کرد یا حتما باید از مجازات جایگزین حبس (مواد 65 تا 86 قانون مجازت اسلامی مصوب 1392) برای تعیین مجازات استفاده شود؟ 2- در بزه رانندگی با وسیله نقلیه فاقد گواهینامه برای بار اول موضوع ماده 723 قانون مجازات اسلامی تعزیرات مصوب 1375) که انطباق دارد با درجه هشت ماده 19 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 کما فی السابق می شود از بند اول ماده سه قانون نحوه وصول برخی از درآمدهای دولت با اصلاحات مصوب 1395 استفاده و متهم را به مجازات جزای نقدی سه میلیون و سیصد هزار ریال به بالا محکوم کرد؟ 3- در جایگزین مجازات حبس موضوع مواد 65 تا 86 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 آیا میشود با اعمال تخفیف مجازات در راستای مواد 37 و 38 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 متهم را کمتر از نه میلیون ریال جزای نقدی محکوم کرد؟ 4- در صورت تراضی طرفین دعوی در خصوص جنبه خصوصی جرم پرداخت دیه و معرفی قاضی شورای حل اختلاف یا دادرس شعبه کیفری 2 با توجه به انجام محاسبه دیه و معرفی به بیمه گر آیا سقف مبلغ خاصی برای پرداخت دیه ملاک است یا خیر؟ مثلا مبلغ دویست میلیون تومان به عنوان دیه جراحات غیرعمدی ناشی از تصادف را بیمه گر می تواند با معرفی قضات مذکور پرداخت نماید؟ در صورت مثبت بودن سوال (اگر بیمه گر سرپیچی کند به بهانه اینکه مبلغ دیات بالای بیست میلیون تومان است و باید با صدور رای دادگاه کیفری 2 دیه پرداخت گردد تکلیف چیست؟ آیا بیمه گر به جهت عدم پرداخت دیات به مصدوم مرتکب تخلف شده است؟ یا خیر؟ قاضی معرفی کننده برای پرداخت دیه توسط بیمه گر عقیده و تاکید به پرداخت دیات غیر از قتل غیر عمدی ناشی از بی احتیاطی در امر رانندگی توسط بیمه گر را دارد؟

20

نظریه مشورتی شماره 96-186/1-1926 ک - مورخ 1396/11/23

آیا برای تعیین خدمات عمومی به جای حبس برای متهمین در راستای ماده 79 و 64 قانون مجازات اسلامی و آئین نامه مربوط به خدمات عمومی مصوب 12/6/1393 از نوع سود آموزی و آموزش های عمومی بند الف آئین نامه آیا قید مباشرت متهم در آموزش شرط است و یا اینکه می تواند از اشخاص دیگر برای این فعل استفاده کند مثلا قاضی متهم را محکوم به دویست ساعت آموزش مقررات مواد مخدر در مدارس می کند آیا متهم می تواند با استخدام و پرداخت هزینه توسط متخصص این کار انجام دهد و یا اینکه این محکوم باید مباشرت مستقیم در این کار داشته باشد؟ چنانچه مباشرت مستقیم محکوم شرط است آیا انجام مشارکتی محکوم با دیگران و با تمایل خودش ممکن است.

21

نظریه مشورتی شماره 96-186/1-1972 - مورخ 1396/11/15

بر اساس بند ب ماده 60 قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح سربازان فراری که شخصا مراجعت می نمایند به دو تا شش ماه حبس محکوم می شوند و چون این جرم یک جرم درجه هفت محسوب می شود و مطابق مواد 64 و 66 قانون مجازات اسلامی باید مجازات جایگزین در صورت داشتن شرایط برای مرتکبین تعیین شود و با توجه به قانون بودجه سال 1396 بخش سیزدهم تعرفه های قضایی برای مرتکبین جرم فوق الذکر و جرایم مشابه با این میزان حبس جزای نقدی 33 میلیون ریال الی 99 میلیون ریال در نظر گرفته شده است. الف) آیا این میزان جزای نقدی موجب می شود که درجه جرم مزبور تغییر کند و از درجه هفت به درجه شش تبدیل شود یا اینکه ملاک مجازات اصلی مندرج در قانون است هر چند که این جزای نقدی درجه شش است ولی جرم فوق درجه هفت محسوب می شود. ب) در مورد ماده 85 قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح که یک جرم غیر عمد است و مجازات آن سه ماه تا دو سال حبس است هم این سوال مطرح است زیرا مجازات قانونی آن درجه 6 می باشد ولی بر اساس ماده 68 قانون مجازات اسلامی باید به مجازات جایگزین حبس محکوم شوند که در حال حاضر بر اساس قانون بودجه سال 96 جزای نقدی نود و نه الی نهصد و نود میلیون ریال باید حکم صادر شود که در طبقه بندی مجازات ها درجه دو قرار می گیرد. راهنمایی بفرمایید که در موارد فوق کدام مجازات ملاک قرار می گیرد زیرا نحوه رسیدگی و مرجع تجدیدنظر با ملاک قرار دادن هر کدام تفاوت خواهد داشت. ج) با عنایت به اینکه در ماده 28 قانون مجازات اسلامی به صراحت ذکر شد میزان مجازات جزای نقدی به تناسب نرخ تورم. .. هر سه سال یکبار به پیشنهاد وزیر دادگستری و تصویب هیات وزیران تعدیل می گردد که در مانحن فیه از سال 94 هر سال این نرخ توسط قانون گذار افزایش پیدا کرده است آیا این عمل قابل توجیه و عمل می باشد یا خیر؟

22

نظریه مشورتی شماره 1068-1/186-96 - مورخ 1396/10/23

احتراما؛ آیا اعمال مقررات مندرج در ماده 77 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 صرفا در مورد مجازات های جایگزین حبس است یا در مورد سایر مجازات های تعزیری مندرج در دادنامه اصلی نیز اجرا خواهد گردید؟ و آیا درخواست محکوم علیه و پیشنهاد قاضی اجرای احکام باید ضرورتا در حین اجرای مجازات به عنوان مثال تحمل حبس در زندان به دادگاه صادرکننده حکم ارائه شود یا اینکه این امر با وصول پرونده اجرای احکام کیفری امکان پذیر می باشد؟ با عنایت به ابهام پیش آمده در خصوص مورد اخیرالذکر خواهشمند است دستور فرمایید با طرح موضوع در کمیسیون تخصصی مربوطه نظریه آن کمیسیون جهت ارشاد و بهره برداری به این حوزه قضائی اعلام و ارسال گردد.

23

نظریه مشورتی شماره 1891-1/186-96 - مورخ 1396/10/17

دادگاه پس از صدور حکم محکومیت به حبس مبادرت به تعیین مجازات جایگزین حبس می نماید با فرض مذکور آیا همزمان دادگاه می تواند در اجرای ماده 37 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 جزای نقدی تعیینی موضوع جایگزینی حبس را نیز یک یا دو درجه تخفیف دهد یا خیر؟

24

نظریه مشورتی شماره 96-186/1-482 - مورخ 1396/06/11

25

نظریه مشورتی شماره 69-681/1-284 - مورخ 1396/06/11

با توجه به ماده 37 قانون مجازات اسلامی مصوب 92 قضات از اعمال تخفیف مجازات در تمامی جرائم عمدی و غیرعمدی از نوع تبدیل حبس به جزای نقدی و یا.. منع شده اند بر خلاف ماده 22 قانون سابق از سوی دیگر حسب ماده 67 قانون مذکور تصریح نموده مرتکبان جرائم غیرعمدی به مجازات جایگزین حبس محکوم می گردند مگر اینکه مجازات قانونی جرم ارتکابی بیش از دو سال حبس باشد که در این صورت حکم به مجازات جایگزین حبس اختیاری است به نظر می رسد در تمامی جرائم غیرعمدی که مجازات قانونی آن کمتر از دو سال حبس باشد باید مجازات جایگزین حبس مورد لحوق قرار گیرد و تعیین مجازات حبس موجه نباشد حال پرسش این است که : 1-با توجه به مراتب گفته شده آیا مفاد ماده 68 قانون مزبور مفاد بند الف ماده 37 همان قانون را نسخ نموده است و یا به عبارت دیگر آیا عموم ماده 37 که صرفا ناظر به تقلیل حبس و نه تبدیل آن است را درجرائم غیرعمدی تخصیص زده است؟ نهایت اینکه آیا دادگاه در جرائم غیرعمدی از قبیل جرائم مربوط به بی احتیاطی در رانندگی که مجازات قانونی آن کمتر از دو سال حبس باشد می تواند مجازات جایگزین حبس از قبیل جزای نقدی و یا استفاده از نظام نیمه آزادی موضوع ماده 57 تعیین نماید و یا صرفا وفق ماده 37 فقط می تواند حبس را تقلیل دهد؟ و آیا می توان معتقد بود که مواد 718 یا 719 قانون مجازات اسلامی تعزیرات از شمول مواد 37و 68 قانون مجازات اسلامی مصوب92 خارج است و یا اینکه مواد اخیر مواد 719 و719 را از حیث چگونگی اعمال مجازات با توجه به موخر بودن آن نسخ ضمنی نموده است.

26

نظریه مشورتی شماره 632-1/186-96 - مورخ 1396/05/23

احتراما با توجه به اینکه یکی از مواردمجازاتهای جایگزین حبس مطابق ماده 64 قانون مجازات اسلامی محرومیت از حقوق اجتماعی است ولی بر خلاف دوره مراقبت یا جزای نقدی یا خدمات عمومی مدت و میزان آن مشخص نشده است آیا دادگاه می تواند در مواردی که مجازات قانونی عمل ارتکابی حد اکثر 6 ماه حبس است مرتکب جرم را که کارمند دولت است به استناد بند چ ماده 26 و تبصره یک آن به دو سال حبس یا چهار سال یا بیشتر انفصال از خدمت در اداره متبوع یا خدمت دولت محکوم نماید؟

27

نظریه مشورتی شماره 1491-1/186-95 - مورخ 1395/11/12

هرگاه قاضی مجازات جایگزین حبس را مطابق با مواد64 به بعد قانون مجازات صادر نماید و سپس بخواهد مجازات جزای نقدی جایگزین از حبس را به استناد مواد37 و 38 مجازات تخفیف دهد ملاک اینکه دو درجه تخفیف دهد چه ماده قانونی است آیا ملاک مجازات اصلی است که درجه چنداست و بر این مبنا تا دو درجه تخفیف دهد یا ملاک مجازات جایگزین است که درجه چند بدانیم تا دودرجه تخفیف بدانیم برای مثال در بزه مزاحمت تلفنی قاضی با لحاظ قانون بودجه 95 مبلغ سی میلیون ریال جایگزین پنج ماه حبس صادر نموده حال برای تخفیف ملاک تعیین دو درجه برای تخفیف مجازات اصل ماده641 قانون مجازات75 که گفته تا شش ماه حبس ملاک بدانیم یا قانون بودجه که سی تا نود میلیون ریال را مقرر داشته است.

28

نظریه مشورتی شماره 95-186/1-1175 - مورخ 1395/11/12

29

نظریه مشورتی شماره 59-681/1-505 - مورخ 1395/04/21

نظر به اینکه برابر جدول 16 پیوست قانون بودجه سال 95 موضوع تبصره 32 آن قانون هرگاه حداقل مجازات کمتر از نود و یک روز حبس و حداکثر آن یک سال یا مجازات جایگزین حبس باشد و به اختیار دادگاه جزای نقدی مورد حکم واقع شود مبلغ 20000000 تا 90000000 جزای نقدی تعیین شده است حال: الف- آیا مقرره قانون مزبور در خصوص مجازاتهای جایگزین حبس شامل جزای نقدی موضوع مواد 66 و 67 قانون مجازات اسلامی به عنوان جایگزین حبس می باشد؟ ب- با عنایت به ماده 64 قانون مجازات اسلامی آیا شرط اعمال جزای نقدی مزبور به عنوان جایگزین حبس منوط به وجود کیفیات مخففه نیست؟ ج- چنانچه دادگاه بر اساس مقررات اخیر اقدام به تعیین مجازات جزای نقدی به عنوان جایگزین حبس نماید می تواند بر اساس ماده 37 قانون مجازات اسلامی به لحظ جهات مخففه مجازات جزای نقدی جایگزین حبس را از حداقل قانونی کمتر تعیین کند

30

نظریه مشورتی شماره 59-681/1-572 - مورخ 1395/04/12

1

نشست های قضایی شماره 1398-6504 - مورخ 1397/10/06

امکان اعطای حبس در مرحله تجدیدنظر علیرغم صدور رای اشتباه جزای نقدی در مرحله بدوی

2

نشست های قضایی شماره - مورخ 1396/05/02

مجازات جرایم انتخاباتی - مجازات جایگزین حبس در جرایم محیط زیستی

3

نشست های قضایی شماره 1397-4601 - مورخ 1397/06/07

تخفیف در مجازات جایگزین حبس

4

نشست های قضایی شماره - مورخ 1396/12/21

رعایت حداقل میزان ساعات خدمات عمومی رایگان به عنوان مجازات جایگزین

5

نشست های قضایی شماره - مورخ 1398/10/10

بررسی نسخ قانون برخی از در آمدهای دولت

6

نشست های قضایی شماره - مورخ 1393/12/07

اعمال مجازات های جایگزین حبس علیرغم گذشت شاکی

7

نشست های قضایی شماره - مورخ 1393/08/01

بررسی مقررات مربوط به مجازات جایگزین حبس

8

نشست های قضایی شماره - مورخ 1397/03/10

مجازات های جایگزین حبس

9

نشست های قضایی شماره 1398-6648 - مورخ 1397/08/29

بررسی مجازات محرومیت از حقوق اجتماعی در مجازات های جایگزین حبس

10

نشست های قضایی شماره - مورخ 1396/07/06

جبران زیان معنوی

11

نشست های قضایی شماره 1398-5809 - مورخ 1397/06/29

بررسی شمول مقررات مرور زمان در مجازات های جایگزین حبس

12

نشست های قضایی شماره 1400-7862 - مورخ 1398/08/28

اخذ مجدد جزای نقدی جایگزین حبس پس از بازداشت به سبب رفع اعسار محکوم علیه

13

نشست های قضایی شماره - مورخ 1398/05/10

مجازات جایگزین حبس در جرم حفر غیر مجاز چاه

14

نشست های قضایی شماره 1399-6894 - مورخ 1397/09/24

مجازات جایگزین حبس در جرم توهین

15

نشست های قضایی شماره - مورخ 1396/09/14

موارد منع اعمال مجازات های جایگزین حبس

16

نشست های قضایی شماره - مورخ 1396/05/09

تکلیف مرجع قضایی در صورت عدم پرداخت هزینه شکایت کیفری

17

نشست های قضایی شماره - مورخ 1395/11/30

اخذ رضایت شاکی

18

نشست های قضایی شماره - مورخ 1397/02/06

بررسی تعارض بین اصل قانونی بودن جرم و مجازات با ماده 69 قانون مجازات اسلامی