احدی از ورثه دادخواست تقسیم سهم¬الارث داده است. در مورد یک قطعه زمین احدی از خواندگان (ورثه) سند رسمی ابرازی داشته و مدعی است آن قطعه زمین جزء ماترک نبوده و وی مالک آن است. دادگاه چگونه باید تعیین تکلیف نماید؟ (همچنین ورثه که مدعی عدم مالکیت وی بوده اند).

ماده 22 قانون ثبت اسناد و املاک مقرر می¬دارد: همین که متن مطابق قانون در دفتر املاک به ثبت رسید دولت فقط کسی را که ملک به اسم او ثبت رسیده یا کسی که ملک مزبور به او منتقل گردیده و این انتقال نیز در دفتر املاک به ثبت رسیده یا این که ملک مزبور از مالک رسمی ارث به او رسیده باشد مالک خواهد شناخت. بنابراین در سوال مطروحه وقتی یکی از ورثه دادخواست تقسیم سهم الارث به دادگاه تسلیم و نسبت به یک قطعه زمین از ماترک یکی از خواندگان سند رسمی ابراز می¬کند و مدعی مالکیت می¬شود دادگاه به حکم مقررات ماده مزبور آن را مالک می شناسد و این قطعه زمین را از ماترک خارج می¬داند و بقیه اموال را بر طبق مقررات مربوطه تقسیم می¬نماید. حال اگر خواهان مدعی عدم مالکیت نسبت به قطعه زمین مورد اختلاف باشـد و دادخواست ابطال سند ابرازی را به دادگاه تقدیم کرده باشد و هنوز حکم قطعی در مورد اصالت و یا عدم اصالت سند صادر نشـده باشد دادگاه دعوای تقسیم را تا نتیجه رسیدگی به اصالت سند مالکیت ابرازی متوقف می¬نماید. بدیهی است مدعی ابطال سند مالکیت باید گواهی لازم در این مورد را به دادگاهی که تقسیم ملک در آن مورد رسیدگی است ارایه نماید.

با توجه به ماده 22 قانون ثبت و این که سند به نام احدی از ورثه بوده که مدعی مالکیت است دادگاه وی را مالک می شناسد و این قطعه را از ماترک جدا می نماید و بقیه اموال تقسیم می گردد ولی چنان چه وراث دیگر مدعی عدم مالکیت این شخص (ورثه¬ای که سند به نام وی بوده است) باشند و دادخواست ابطال سند مالکیت مذکور را داده باشند چون تعیین تکلیف این موضوع راجع به ابطال سند مالکیت که در دادگاه دیگر در جریان رسیدگی است موثر در دعوای تقسیم ارث بوده است این دادگاه باید رسیدگی به دعوای سهم الارث را متوقف کند تا ادعای ابطال مالکیت رسیدگی و تصمیم نهایی اتخاذ گردد؛ سپس این دادگاه رسیدگی کند. البته خواهان که دادخواست ابطال سند مالکیت داده باید گواهی مربوط را به دادگاهی که در حال رسیدگی به دعوای سهم الارث بوده ارایه دهد.

چون در تقسیم سهم¬الارث کلیه ماترک تقسیم می¬گردد و کل ماترک در نظر گرفته می شود حتی ممکن است تعدیل صورت گیرد و این قطعه که سند رسمی داشته هم مورد لحاظ قرار گیرد. بنابراین باید راجع به ادعای ورثه یا وراثی که مدعی عدم مالکیت یا ابطال سند مالکیت می¬باشند تعیین تکلیف گردد و این ادعا پس از اثبات موثر در دعوای تقسیم سهم¬الارث بوده است. در نتیجه دادگاه فعلا باید به کیفیت مطروحه راجع به دعوای تقسیم سهم¬الارث قرار رد صادر نماید تا ادعای ابطال مالکیت در دادگاه دیگر مورد رسیدگی قرار گیرد و پس از اثبات دادخواست مجدد بدهد.