1-آیا معافیت از پرداخت هزینه دادرسی در قوانین ماده 5 قانون حمایت از خانواده و تبصره الحاقی به ماده 505 قانون آئین دادرسی مدنی در حکم اعسار می باشد تا پس از محکوم له واقع شدن مدعی اعسار حکم به پرداخت هزینه دادرسی داد یا نهادی مستقل است و می بایست وفق بند 23 قانون وصول برخی از درآمدهای دولت محکوم علیه را محکوم به پرداخت هزینه دادرسی در حق دولت کرد یا اساسا هزینه دادرسی را نباید اخذ کرد؟ 2-منظور از معافیت از پرداخت هزینه دادرسی موضوع تبصره ماده 505 قانون آیین دادرسی مدنی کدام هزینه های دادرسی به تفکیک می باشد با توجه به تصریح ماده 502 بهای اوراق دادخواست و هزینه تطبیق با اصل اوراق و هزینه ورودی دادخواست و هزینه دادرسی دعوی مالی و هزینه دعاوی مالی غیر کیفری قانون بودجه سال 93 3-آیا بین معافیت قانون حمایت از خانواده با قانون آئین دادرسی مدنی تبصره الحاقی به ماده 505 قانون آئین دادرسی مدنی تفاوتی است یا خیر؟ 4-در تبصره ماده 5 قانون حمایت از خانواده قانونگذار اعلام می نماید افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی و مددجویان سازمان بهزیستی کشور از پرداخت هزینه دادرسی معاف می باشند و در تبصره الحاقی به ماده 505 قانون آئین دادرسی مدنی قانونگذار کلمه مددجویان مستمری بگیر را از پرداخت هزینه دادرسی معاف دانسته آیا بین این کلمات فرقی است و یا مراد قانونگذار کلیه ممدجویان بهزیستی بوده است طبق استعلام از بهزیستی فقط یک درصد ممدجویان مستمری بگیر هستند در بعضی از پرونده ها افراد برای نپرداختن هزینه دادرسی چک ها و یا سفته های خود را به بستگان کمیته امداد خود منتقل می نمایند تا هزینه دادرسی را پرداخت ننمایند چک ها با ارقام بسیار بالا بعضا حال راهکار جلوگیری از عدم پرداخت حقوق دولت و هزینه های دادرسی چیست؟/

1- با عنایت به اینکه در تبصره یک ذیل ماده 3 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مقرر شده در صورتی که دادخواست اعسار خواهان به موجب حکم قطعی دادگاه رد شود محکوم علیه جهت اجرای حکم از طریق ضامن احضار می شود. حال چنانچه دادخواست اعسار به موجب قرار قطعی دادگاه رد شود (قرار رد دفتر قرار ابطال دادخواست قرار رد دعوی) آیا امکان احضار محکوم علیه از طریق ضامن و جلب ایشان برای اجرای حکم متصور نیست؟ یا لفظ حکم در این ماده من باب مسامحه بوده و منظور رای قطعی دادگاه اعم از حکم و قرار می باشد. و در صورت رد دعوی اعسار به موجب قرار قطعی نیز امکان احضار محکوم علیه یا جلب وی برای اجرای حکم وجود دارد؟ 2- چنانچه در پرونده ای مطابق ماده پنج قانون حمایت خانواده مصوب 1391 خواهان از پرداخت هزینه دادرسی به طور وقت تا زمان اجرای حکم معاف شود و پس از رسیدگی حکم به رد دعوی خواهان صادر گردد نحوه وصول هزینه دادرسی از ایشان چگونه است؟ آیا می توان از ملاک ماده 514 قانون آیین دادرسی مدنی در این مورد استفاده کرد و در حکم اصداری خواهان را ملزم به پرداخت هزینه دادرسی در مدت معین نمود.

با عنایت به اینکه برابر ماده 5 قانون حمایت خانواده مصوب سال 91 در صورت عدم تمکن مالی هریک اصحاب دعوی دادگاه میتواند پس از احراز مراتب وباتوجه به اوضاع احوال وی را از پرداخت هزینه دادرسی ومعاف با پرداخت آن را به زمان اجرای حکم موکول کند آیا این معافیت شامل مرحله تجدید نظر هم میشود یا خیر وآیا افراد مشمول تبصره ماده مذکور به طور کلی از پرداخت هزینه دادرسی در همه مراحل معاف هستند یا خیر؟

با توجه به اینکه در ماده 5 قانون حمایت خانواده مصوب1/12/91 مقررگردیده در صورت عدم تمکن مالی هر یک از اصحاب دعوا دادگاه می¬تواند پس از احراز مراتب متقاضی را از پرداخت هزینه دادرسی معاف نماید و چنین امری نیز منوط به درخواست نامبرده در دادخواست تقدیمی است و از طرفی دعوی و درخواست اعسار از جمله دعاوی غیرمالی محسوب می¬شود که برابر بخشنامه اخیر ریاست محترم قوه قضائیه رسیدگی به دعوای غیرمالی منوط به پرداخت هزینه دادرسی معادل هفتصدوپنجاه هزار ریال می¬باشد به خصوص آنکه در پرونده¬های در صلاحیت شورای حل اختلاف پرداخت هزینه دادرسی مزبور حتی در برخی موارد بیشتر از هزینه دادرسی دعوی اصلی می¬باشد آیا رسیدگی به درخواست معافیت از پرداخت هزینه دادرسی و یا اعسار از پرداخت هزینه دادرسی در این گونه دعاوی و در قالب ماده 5 قانون اخیرالذکر مشمول پرداخت هزینه دادرسی مذکور می¬باشد یا خیر./ع

در پرونده های بسیاری خواهان ضمن مطالبه مهریه ادعای اعسار از پرداخت هزینه های دادرسی را مطرح و یا معافیت از پرداخت این هزینه ها و خسارات دادرسی را نیز مطالبه می کند و محاکم نیز در اجرای ماده 5 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 خواهان را از پرداخت این هزینه ها معاف و یا با قبول اعسار از پرداخت هزینه دادرسی رای بر اعسار موقت صادر می کنند؛ دادگاه در مام انشای رای در خصوص هزینه دادرسی موضوع مطالبه خواهان چه تصمیمی اتخاذ کند؟

با توجه به ماده 5 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 و ماده 5 آیین نامه اجرایی قانون مذکور الف- آیا هر یک از زوجین می توانند از محکمه بدوی با تقدیم دادخواست اعسار صدور حکم بر اعسار و معافیت موقت از هزینه دادرسی را درخواست نمایند؟ ب- در صورت طرح دعوی اعسار با تقدیم دادخواست از پرداخت هزینه دادرسی با توجه به مواد مذکور محکمه بدوی چه تکلیفی دارد؟ ج- در صورتیکه دادگاه بدوی در ماهیت دعوی مزبور رای مقتضی صادر نماید قبول یا رد اعسار آیا این رای قابلیت تجدید نظر خواهی را دارد یا خیر؟ در صورت قابلیت تجدید نظرخواهی رای مقتضی محکمه تجدید نظر چه خواهد بود؟

طبق ماده 5 قانون حمایت خانواده 91 درصورت عدم تمکن مالی هریک از اصحاب دعوی دادگاه می تواند پس از احراز مراتب با توجه به اوضاع واحوال وی را از پرداخت هزینه دادرسی... معاف یا پرداخت آنها را به زمان اجرای حکم موکول کند. آیا دراینجا نیز طبق مقررات اعسار در اتخاذ تصمیم در قالب صدور حکم اعسار و قابل تجدیدنظرخواهی و تابع تشریفات خود است؟ 

به استحضار می رساند پرداخت هزینه دادرسی از ناحیه خواهان و وصول آن از ناحیه دفاتر دادگاه ها امری الزامی و تکلیفی است و معافیت از تادیه هزینه دادرسی امری استثنایی و مخالف قاعده کلی قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی وانقلاب در امور مدنی مصوب 1379 و ماده 3 قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب 1373 با اصلاحات و الحاقات بعدی و قانون حمایت خانواده مصوب 1391 است استثنای بر قاعده فوق در تبصره ذیل ماده 5 قانون حمایت خانواده مصوب س 1391 و تبصره ذیل ماده 505 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی وانقلاب در امور مدنی الحاقی 1394 منسبت به افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و مددجویان مستمری بگیر سازمان بهزیستی بیان شده است و این افراد چه در دعاوی حقوقی و چه در دعاوی مالی خانواده به طور مطلق م از پرداخت هزینه دادرسی معاف می باشند و صرف ارائه گواهی از سازمان های فوق به شرحی که در ماده 5 آیین نامه اجرایی قانون حمایت خانواده مصوب 13931 ریاست محترم قوه قضاییه بیان گردیده رسیدگی فاقد تشریفات بوده و لزومی به صدور حکم اعسار ندارد دادگاه به تشخیص خود خواهان را معاف می نماید حال با این مقدمه: چنانچه خواهان در دعاوی حقوقی مالی و یا دعوای خانوادگی با ارائه گواهی از کمیته امداد امام (ره) با سازمان بهزیستی مبنی بر تحت پوشش بودن خود و استحقاق از معافیت مطلق را اقامه نماید و در دادخواست تقدیمی منحصرا اعسار و معافیت مطلق از پرداخت هزینه دادرسی را درخواست کند لیکن خسارات دادرسی را مطالبه نکند آیا دادگاه پس از رسیدگی و صدور حکم می تواند خوانده را به پرداخت هزینه دادرسی محکوم کند و در صورت منفی بودن تکلیف هزینه داردسی چیست ؟اخواهشمند است نفیا یا اثباتا در هر دو مورد اعلام فرمایید همان گونه استحضار دارید در ماده 58 قانون حمایت خانواده مصوب سال 91 قانون حمایت خانواده مصوب 1353 نسخ نشده است و مقررات آن هم چنان ساری و جاری است و آن اداره کل محترم در برخی اوقات به مواد آن قانون استناد می کند مانند نظریه شماره 7/92/1064 مورخ 1392/6/5 حال در ماده 4 قانون حمایت خانواده مصوب س 1353 آمده است که با فرض محکوم له قرار گرفتن زوجه هزینه دادرسی از محکوم به وصول نمی شود و محکوم علیه اگر بضاعت داشته باشد به موجب رای دادگاه به پرداخت هزینه دادرسی ملزم می شود و نهایت آن که دادگاه در خصوص پرداخت هزینه دادرسی توسط خوانده تعیین تکلیف می کند وبا توجه به اختلاف رویه در دادگاه ها چنانچه خواهان مشمول تبصره های مواد 5 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 و 505 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی وانقلاب در امور مدنی مصوب 1379 خسارات دادرسی در دعاوی حقوقی یا خانواده را مطالبه نکند آیادادگاه باید حکم به محکومیت خوانده به پرداخت هزینه دادرسی صادرکندچرا؟

برخی از شعب دادگاه خانواده ضمن صدور رای به نفع زوجه در خصوص مهریه به سبب صدور حکم اعسار از پرداخت هزینه دادرسی پرداخت آن را با وصول محکوم به از محکوم علیه موضوع انشاء قرار می دهند. با توجه به این که در این پرونده ها محاکم معمولا حکم بر تقسیط محکوم به صادر و برای مثال محکوم علیه را به تحویل یک قطعه سکه بهار آزادی به صورت ماهیانه یا چند ماه یک بار محکوم می کنند آیا متناسب با وصول بخشی از محکوم به قسمتی از هزینه دادرسی مربوط نیز از زوجه وصول می شود یا این که بدوا باید هزینه اعسار کارسازی و سپس محکوم به پرداخت شود؟.

با توجه به ماده 5 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 آیا زوج یا زوجه را می توان از پرداخت قسمتی از هزینه دادرسی معاف دائم کرد و نسبت به قسمت دیگر هزینه دادرسی در همان پرونده به صورت موقت معاف کرد.؟/ع

احتراما در زمانی که خواهان پرونده مهریه درخواست اعسار از هزینه دادرسی بدهد دادگاه باید وفق ماده 5 قانون حمایت خانواده در صورت احراز اعسار حتما دستور معافیت صادر نماید یا دادگاه می تواند حکم به اعسار خواهان از پرداخت هزینه دادرسی صادر نماید و آیا استفاده از معافیت موضوع ماده 5 در صورت احراز اعسار الزامی است یا خیر./ع

تقاضا دارم نظر آن اداره را نسبت به سوال زیر اعلام فرمایید: چنانچه اعسار خواهان از پرداخت هزینه دادرسی پذیرفته شود و یا اینکه خواهان معاف از پرداخت هزینه دادرسی باشد آیا معافیت دایم و یا موقت خواهان تاثیری در پرداخت هزینه توسط خوانده محکوم علیه دارد یا خیر در صورت مثبت بودن پاسخ نحوه وصول هزینه دادرسی قانونا چگونه به عمل می آید آیا محکومیت خوانده به پرداخت هزینه دادرسی در حق خواهان یا صندوق دولت موجه می باشد یا خیر./ع

احتراما در صورتی که خواهان با طرح دعوای اعسار از پرداخت هزینه دادرسی یا قسمتی از آن معاف شده باشد دادگاه می تواند خوانده را به پرداخت کل هزینه دادرسی در حق خواهان محکوم کند یا صرفا به میزان هزینه دادرسی پرداخت شده خوانده را ملزم به پرداخت می کند. خواهشمند است دستور فرمائید با طرح موضوع در کمیسیون های تخصصی مربوطه نظریه آن کمیسیون جهت ارشاد و بهره برداری به این حوزه قضایی اعلام و ارسال گردد./ع

احتراما در زمانی که خواهان پرونده مهریه درخواست اعسار از هزینه دادرسی بدهد دادگاه باید وفق ماده 5 قانون حمایت خانواده در صورت احراز اعسار حتما دستور معافیت صادر نماید یا دادگاه می تواند حکم به اعسار خواهان از پرداخت هزینه دادرسی صادر نماید و آیا استفاده از معافیت موضوع ماده 5 در صورت احراز اعسار الزامی است یا خیر./ع

در صورتی که خواهان از هزینه دادرسی معاف باشد یا حکم اعسار از هزینه دادرسی برای وی صادر شده باشد به موجب حکم تبصره ماده 559 قانون آیین دادرسی کیفری وصول هزینه های دادرسی در مرحله اجرای حکم به عمل می آید مگر این که محکوم به از مستثنیات دین باشد حال سوال این است که: 1-آیا حکم ماده مذکور در مورد احکام حقوقی که با معافیت موقت یا اعسار خواهان شروع شده و حکم به نفع خواهان صادر گردیده قابل اعمال است مثلا چنانچه زوجه محکوم لها مستحق نفقه شناخته شده و حکم علیه زوج صادر گردیده باشد آیا با توجه به ماهیت نفقه اجرای احکام مکلف به کسب تمبر هزینه دادرسی برای زوجه خواهان بدوی معاف شده می باشد یا اینکه چون ماهیت آن جزو مستثنیات دین است نباید هزینه های دادرسی از نفقه زوجه کسر گردد؟ 2-در صورت تغییر خواسته و درخواست یا تغییر در نحوه دعوا موضوع ماده 98 از قانون آیین دادرسی مدنی آیا نیازمند پرداخت هزینه دادرسی جدید برای خواسته تغییر یافته است یا همان هزینه پرداخت شده برای خواسته اول کفایت می کند چنانچه خواسته ای تغییر ماهیت از مالی به غیر مالی پیدا کرد آیا تکلیفی به اخذ مابه التفاوت و یا استرداد مبلغ اضافی اخذ شده وجود دارد یا خیر؟

1-آیا معافیت مندرج در ماده 5 قانون حمایت خانواده شامل هزینه های مربوط به مرحله اجراء همچون نظریه کارشناسی حق اجراء و. .. میگردد یا خیر؟ 2-در صورت شمول آیا احراز عدم تمکن مالی هر یک از طرفین پرونده در نظر قاضی اجراء احکام مدنی مکفی می باشد یا خیر و می بایست توسط قاضی دادگاه عدم تمکن احراز گردد؟ 3-آیا بین معافیت از پرداخت حق اجراء و دیگر هزینه های مرحله اجراء با معافیت از هزینه مرحله دادرسی ملازمه می باشد یا خیر به این بیان که چنانچه فرد در مرحله رسیدگی از هزینه های مربوطه معاف نشده باشد در مرحله اجراء نیز از پرداخت هزینه های مربوط به آن مرحله معاف نگردد یا هر دو مجزا از هم بررسی می گردد و عدم تمکن در هر بخش مستقلا بررسی می گردد.

زوجه دادخواست مطالبه مهریه به میزان 700 سکه ارائه و مقوم به 7 میلیارد ریال نموده با توجه به اینکه خواهان منبع درآمدی نداشته لذا در راستای ماده 5 قانون حمایت خانواده از پرداخت هزینه دادرسی معاف شده است حال چنانچه خواهان دارای وکیل باشد آیا وکیل نیز می بایست تمبر وکالتنامه را بر اساس 7 میلیارد ریال باطل نماید یا از پرداخت تمبر وکالتنامه معاف می باشد؟

در پرونده های مطالبه نفقه مهریه جهیزیه از موضوعات خانوادگی در صلاحیت شورای حل اختلاف آیا این شورا در بحث اعسار یا معافیت از هزینه دادرسی تابع ماده 5 قانون حمایت خانواده می باشد و یا مانند محاکم حقوقی تابع قانون آئین دادرسی مدنی بوده و مکلف است حکم اعسار از پرداخت هزینه دادرسی صادر کند؟ به عبارت کلی تر آیا شورای حل اختلاف در موضوعات خانوادگی که در صلاحیت این شورا قرار می گیرد مطابق با قانون حمایت خانواده باید عمل کنند یا قانون آیین دادرسی مدنی حاکم می باشد؟

با توجه به ماده 5 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 و ماده 5 آیین نامه اجرایی قانون مذکور الف- آیا هر یک از زوجین می توانند از محکمه بدوی با تقدیم دادخواست اعسار صدور حکم بر اعسار و معافیت موقت از هزینه دادرسی را درخواست نمایند؟ ب- در صورت طرح دعوی اعسار با تقدیم دادخواست از پرداخت هزینه دادرسی با توجه به مواد مذکور محکمه بدوی چه تکلیفی دارد؟ ج- در صورتیکه دادگاه بدوی در ماهیت دعوی مزبور رای مقتضی صادر نماید قبول یا رد اعسار آیا این رای قابلیت تجدید نظر خواهی را دارد یا خیر؟ در صورت قابلیت تجدید نظرخواهی رای مقتضی محکمه تجدید نظر چه خواهد بود؟

آیا دادگاه بدوی می¬تواند به استناد ماده 5 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 هر یک از اصحاب دعوی را از پرداخت هزینه تجدیدنظرخواهی نسبت به رای صادره از آن شعبه معاف یا پرداخت آن را به زمان اجرای حکم موکول کند؟

نظر به اینکه وفق مفاد ماده 5 قانون حمایت خانواده دادگاه می تواند در صورت عدم تمکن مالی هر یک از اصحاب دعوی وی را از پرداخت هزینه دادرسی معاف نماید مانند هزینه دادرسی مهریه نفقه جهیزیه اجرت المثل و امثال آن حال چنانچه دادگاه در رای خود این معافیت خواهان را ذکر نماید آیا مکلف است در همان رای حکم به محکومیت خوانده به پرداخت هزینه دادرسی در حق صندوق دولت نماید یا اینکه معافیت خواهان از پرداخت هزینه دادرسی مانع از این امر خواهد شد.

1-در صورتی که نسبت به موردی از امور حسبیه توسط دادگاه عمومی حقوقی اتخاذ تصمیم شود آیا نسبت به سایر درخواست ها که از متفرعات آن می باشد همان دادگاه صلاحیت رسیدگی دارد یا پس از تاسیس دادگاه خانواده محاکم خانواده صلاحیت رسیدگی دارد مثلا در مورد حجر دادگاه حقوقی اتخاذ تصمیم نموده نسبت به رفع حجر همان دادگاه صلاحیت رسیدگی دارد یا پس از تاسیس دادگاه خانواده دادگاه اخیرالذکر صلاحیت رسیدگی دارد مقررات ماده 54 قانون امور حسبیه ناظر بر کدام دادگاه است؟ 2-مرجع صلاحیت آراء شورای حل اختلاف در دعاوی خانواده محاکم خانواده می باشند یا محاکم حقوقی با توجه به مقررات ماده 27 قانون شورا که نسبت به قانون حمایت خانواده موخرالتصویب است تکلیف چیست؟ 3-وضعیت اجرای مقررات ماده 5 قانون حمایت خانواده با وجود تشکیل دفاتر خدمات الکترونیک که قبل از ارجاع پرونده به دادگاه هزینه دادرسی گرفته می شود چیست.

الف-چنانچه خواسته دعوا الزام خوانده به تنظیم سند به صورت شش دانگ مفروزی در مورد 200 متراژ هزار متر زمین کل تحت مالکیت خوانده بر اساس شرط قرار دادی باشد و دادگاه با احراز مالکیت مشاعی خوانده و شرط به نفع خواهان قرارداد بیع عادی حکم به محکومیت خوانده صادر کند و پرونده با اجرائیه به اجرای احکام مدنی ارسال شود در صورت استنکاف محکوم علیه از اجرای حکم مذکور 1-آیا نحوه اجرای حکم چگونه است؟ 2-چنانچه ماهیت محکوم به فعل غیر مباشرتی ماده 47 قانون اجرای احکام مدنی تلقی شود آیا با عنایت به اینکه مقررات افراز مال مشاعی تابع ضوابط خاصی است و در صلاحیت اداره ثبت است اجرای آن منافات با مقررات آمره ندارد؟ 3- چنانچه اجرای آن توسط دادگاه را بلامانع تلقی کنیم ولی در واقع هدف طرفین تبانی جهت تقلب نسبت به قانون باشد به این نحو که چون به صورت طبیعی افراز آن مال با موانع همچون شهرداری مثلا ممنوعیت افراز به جهت عدم رعایت حداقل روبرو باشد آیا این دعوا را می توان قبول کرد؟ آیا قبل از صدور حکم چون ماهیت درونی دعوا افراز است باید ارکان دعوی افراز و از جمله مقررات شهرداری و ثبت باید احراز شود یا خیر؟ ب-محکوم له زوجه در صورت عدم توانایی پرداخت هزینه اجرائیه با توجه به میزان محکوم به و یا هزینه های دادرسی دریافت نشده تقاضای تجزیه و اجرای بخشی از محکوم به می نماید توضیح اینکه محکوم به تعدادی سکه طلا است و در حکم آمده است که اجرای حکم منوط به پرداخت هزینه های دادرسی به جهت معافیت موقت خواهان بدوی تا زمان صدور اجرائیه است حال 1-آیا در معافیت موقت زوجه برای هزینه دادرسی موضوع ماده 5 قانون خانواده در زمان نهایی آن شروع یعنی صدور اجرائیه است یا وصول محکوم به و اجرای کامل حکم؟ آیا دادگاه می تواند که صدور اجرائیه را منوط به پرداخت قبل از ابلاغ کند؟ 2-آیا درخواست تجزیه اجراییه و اجرای بخشی از حکم به صحیح است یا خیر.

چنانچه در راستای ماده 5 قانون حمایت خانواده و یا ماده واحده قانون الحاق یک تبصره به ماده 505 قانون آئین دادرسی مدنی خواهان به عنوان مدد جوی تحت پوشش سازمان بهریستی یا کمیته امداد امام خمینی (ره) از پرداخت هزینه دادرسی معاف باشد و یا در دعاوی خانوادگی با احراز عدم تمکن زوجه دستور معافیت وی از پرداخت هزینه دادرسی صادر گردد و در عین حال اشخاص مزبور به عنوان خواهان و مدعی اعسار در دعوی اصلی محکوم¬له واقع شوند و از اعسار خارج گردند با توجه به اطلاق ماده 511 قانون آئین دادرسی مدنی با فرض تحقق در شرط اخیر از آنها در مرحله اجرای احکام وصول می¬گردد یا خیر و چنانچه پاسخ مثبت است آیا مجوزی جهت برداشت هزینه دادرسی از محل محکوم به واریز شده از طرف محکوم¬علیه و استرداد مابقی آن به محکوم¬له وجود دارد یا خیر.

زوجه دادخواست مطالبه نفقه گذشته خودش و تعیین نفقه آینده فرزندش را می نماید اما در راستای قرار ارجاع به کارشناس هزینه کارشناس را پرداخت ننموده آیا دادگاه می تواند در جهت رعایت حقوق صغیر خود تعیین نفقه نماید یا می بایست اعمال ماده 259 قانون آیین دادرسی مدنی گردد؟

چنانچه دادگاه درخواست معافیت مدعی اعسار از هزینه دادرسی در دعوای خانوادگی را رد نماید به چه نحوه می بایست اتخاذ تصمیم نماید؟/ب

در مواردی که به دادگاه مطابق مقررات حق داده شده تا خواهان از هزینه دادرسی معاف کند مثل زوجه در ماده 5 قانون حمایت خانواده جدید و نیز برخی از ادارات دولتی در دعاوی حاکمیتی علیه مردم آیا در مورد نحوه وصول آن چگونه است؟ آیا دادگاه می تواند به صورت موقت وی را از پرداخت معاف کند؟ آیا معافیت به صورت نسبی و تقسیطی ممکن است مثلا از 2/1 معاف کند؟ آیا در مرحله اجرای احکام می¬توان مبلغ هزینه دادرسی که خواهان زوجه معاف شده است از زوج اخذ و به حساب دولت واریز کرد؟ چنانچه پاسخ منفی است آیا منافاتی با روح قانون و حمایت از زن معسیر ندارد چرا که عملا موجب حمایت از زوج وعدم مسئولیت وی در دادخواهی می¬شود.

معافیت پرداخت هزینه دادرسی دعاوی خانواده در صورت عدم تمکن مالی

مقررات اعسار در قانون حمایت خانواده مصوب سال 1391

دعوای مطالبه مهریه به طرفیت ورثه

اعسار و معافیت از هزینه دادرسی برای زوجین