1

رای شماره 9409970925102276 - مورخ 1394/12/18

عدم ارجاع به کارشناس جهت احراز رشد نوجوان قاتل زیر 18 سال

2

رای شماره 9309970908800342 - مورخ 1393/10/30

قانون حاکم بر ارتکاب قتل توسط افراد کمتر از 18 سال سن

3

رای شماره 9309970910000897 - مورخ 1393/12/11

شرط حکم به قصاص افراد بالغ زیر 18 سال

4

رای شماره 9309970907500136 - مورخ 1393/06/18

قتل عمد ارتکابی توسط بالغ کمتر از 18 سال

5

رای شماره 9409970908700244 - مورخ 1394/07/18

اعتراض به رای رد درخواست اعاده دادرسی

6

رای شماره 9309970908600261 - مورخ 1393/10/27

شرط مسئولیت کیفری حدی افراد بالغ زیر 18 سال

7

رای شماره 9309970910000908 - مورخ 1393/12/17

شرط مقدم بر اجرای قسامه

8

رای شماره 9309970908800379 - مورخ 1393/11/20

شرط تعیین مجازات تکمیلی

9

رای شماره 9309970910701223 - مورخ 1393/11/15

شرط صدور حکم به مجازات حدی در خصوص بالغ کمتر از هجده سال

10

رای شماره 9309970925001697 - مورخ 1393/10/06

جهات تقاضای اعاده دادرسی

11

رای شماره 9309970909700164 - مورخ 1393/08/28

مجازات تکمیلی در جرم حدی

12

رای شماره 9309970910000587 - مورخ 1393/08/03

تشدید مجازات پس از رفع نقص تحقیقات

13

رای شماره 9309970925000940 - مورخ 1393/06/08

قانون حاکم بر بزه قتل عمدی ارتکابی توسط بالغ کمتر از 18 سال قبل از سال1392

14

رای شماره 9309970908800031 - مورخ 1393/02/07

افراد مجاز به تقاضای اعاده دادرسی

15

رای شماره 9309970910000080 - مورخ 1393/02/01

شرط اجرای مجازات حدی نسبت به بالغ زیر 18 سال

16

رای شماره 9309970906400002 - مورخ 1393/01/23

وجود شبهه در شرایط مسئولیت متهم به قتل عمدی

1

نظریه مشورتی شماره 92-186/1-598 - مورخ 1392/05/12

..

2

نظریه مشورتی شماره 99-186/2-1183 ک - مورخ 1399/09/15

مطابق ماده 91 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در جرایم موجب حد یا قصاص هرگاه فرد بالغ کمتر از هیجده سال ماهیت جرم انجام شده و یا حرمت آن را درک نکند و یا در رشد و کمال عقل وی شبهه وجود داشته باشد حسب مورد با توجه به سن وی به مجازات های پیش بینی شده در این فصل محکوم می شود و مطابق ماده 135 همین قانون در تعدد جرایم موجب حد و تعزیری و نیز جرایم موجب قصاص و تعزیر مجازات ها جمع و ابتدا حد یا قصاص اجرا می شود. چنانچه فرد بالغ کمتر از هیجده سال مرتکب یک جرم می¬شود و دادگاه ویژه رسیدگی به جرایم اطفال و نوجوانان طبق ماده 91 قانون مجازات اسلامی به لحاظ شبهه در رشد و کمال عقل نوجوان به جای مجازات حدی به مجازات های تعزیری مقرر در فصل دهم قانون مجازات اسلامی حکم دهد آیا طبق ماده 135 قانون مجازات اسلامی جمع هر دو مجازات اجرا می شود یا طبق ماده 134 قانون مجازات اسلامی صرفا یک مجازات و آن هم اشد قابل اجرا است؟

3

نظریه مشورتی شماره ک 2121-861-89 - مورخ 1398/11/23

1- چنانچه فرد بالغ کمتر از 18 سال مرتکب جرایم متعدد شامل تعزیری و موجب حد یا قصاص شده باشد و در خصوص جرایم حدی و قصاصی مطابق ماده 91 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 احراز گردد که ماهیت جرم انجام شده یا حرمت آن را درک ننموده و یا در رشد و کمال عقل وی شبهه وجود داشته است و می بایست به مجازات های تعزیری مقرر در ماده 89 قانون مجازات اسلامی محکوم گردد آیا در تعیین مجازات مشارالیه مقررات ماده 134 قانون مذکور قاعده تعدد و ماده 510 قانون آیین دادرسی کیفری اعمال می گردد یا خیر؟ 2- مطابق تبصره 1 ماده 285 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 تحقیقات مقدماتی تمامی جرایم افراد زیر 15 سال به طور مستقیم در دادگاه اطفال و نوجوانان به عمل می آید لکن مطابق ماده 315 قانون مذکور رسیدگی به جرایم مشمول صلاحیت دادگاه کیفری یک جرایم موضوع ماده 302 اگر توسط افراد بالغ زیر 18 سال تمام شمسی ارتکاب یابد در دادگاه کیفری یک ویژه رسیدگی به جرایم نوجوانان صورت می گیرد الف- تحقیقات مقدماتی این دسته از جرایم باید در دادسرا انجام و در صورت صدور کیفرخواست آیا پرونده امر به دادگاه کیفری یک ویژه نوجوانان ارسال گردد؟ همچنان که مستحضرید صدور قرار بازداشت موقت در خصوص زیر 18 سال با عنوان قرار نگهداری موقت در جرایم مندرج در ماده 237 به عنوان مثال قتل عمد با وجود یکی از شرایط موضوع ماده 238 قانون مذکور جایز است از طرفی در صدر ماده 287 قانون آیین دادرسی کیفری پس از شرح نحوه اخذ تامین و چگونگی دسترسی به اطفال و نوجوانان اعلام می نماید که اخذ کفیل یا وثیقه تنها از متهمان بالای 15 سال امکان پذیر است لکن در انتهای ماده مذکور اعلام می نماید در مورد جرایم پیش بینی شده در ماده 237 این قانون دادسرا یا دادگاه می تواند با رعایت ماده 238 این قانون قرار نگهداری موقت آنان را در کانون اصلاح و تربیت صادر نماید. ب- با این مقدمه آیا از ذکر عبارات دادسرا یا دادگاه و جرایم پیش بینی شده در ماده 237 در انتهای ماده 287 قانون آیین دادرسی کیفری می توان استنباط نمود که در خصوص دختر بالغ زیر 15 سال که مرتکب جرم قتل عمد شده است و مطابق مقررات قانون مجازات اسلامی دارای مسئولیت کیفری نیز می باشد و آزاد بودن وی موجب از بین رفتن آثار ادله جرم تبانی با متهمان دیگر یا شهود و مطلعان می گردد و بیم فرار یا مخفی شدن مشارالیه وجود دارد می توان قرار نگهداری موقت صادر نمود با این توضیح که آمار قابل توجهی از مرتکبان قتل عمد این ناحیه مربوط به اتباع افغانی فاقد مجوز اقامت و سرپرست قانونی می باشد./ع

4

نظریه مشورتی شماره ک 9431-1/681-89 - مورخ 1398/09/25

در خصوص سوال ذیل ارشاد فرمائید: مطابق ماده 401 قانون مجازات اسلامی در جنایت موجب تغییر رنگ پوست یا ورم بدن قصاص ساقط است و مرتکب علاوه بر پرداخت دیه تعزیر مقرر در کتاب پنجم محکوم می گردد که ماده 447 از همین قانون در خصوص جنایات عمدی غیر قتل عمدی موضوع را به ماده 614 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات ارجاع داده است حالیه آیا الف بازپرسی مکلف به توجه به میزان مجازات مندرج در ماده مزبور 2 تا 5 سال حبس در صدور قرار تامین کیفری است و به عبارتی آیا بازپرس ملزم به توجه و لحاظ میزان مجازات در راستای صدور قرار تامین کیفری متناسب است یا خیر؟ ب-آیا دادگاههای کیفری در جنایت موجب تغییر رنگ پوست نیز ملزم به احراز شرط اخلال در نظم و امنیت جامعه یا بیم تجری مرتکب می باشد یا آن که شرط صرفا ناظر بر ماده 614 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات می باشد؟ سوال: در خصوص عبارت رشد و کمال عقلی مطرح در ماده 91 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و تبصره ماده مزبور که مقرر می دارد دادگاه برای تشخیص رشد و کمال عقلی می تواند. .. یا از هر طریق دیگر که مقتضی بداند استفاده کند الف-منظور از کمال عقلی چیست؟ به عبارتی آیا منظور کمال عقل یک فرد بالغ زیر 18 سال در مقایسه با مشابه خویش است یا آنکه مراد مطلق کمال عقلی است؟ ب-با توجه به حدیث 23 در خصال مابواب الاربعین و مافوقه صفحه 545 از امام صادق (ع) که می فرمایند. (اذا بلغ العبد ثلاثا و ثلاثین سنه فقد بلغ اشده و اذا بلغ اربعین سنه فقد بلغ منتهاه) زمانی که فرد به سن 40 سالگی می رسد عقل او به نهایت درجه قدرت وسعه اداراک می رسد و یا حدیث ای او سفینه البحار احیاء العلوم (اذ بلغ الرجل اربعین سنه ولم یتب مسح الشطان وجهه بنده وقال ذبابی وجه لایفلح) آیا می توان گفت که ملاک کمال عقل در سند 40 سالگی است و تا آن زمان فرد در حال رشد عقلی است./ع

5

نظریه مشورتی شماره 98-186/1-24ک - مورخ 1398/09/20

در ماده 89 قانون مجازات اسلامی که به مجازاتهای اعدام و حبس ابد اشاره ای نشده اگر نوجوانی مرتکب بزه مرتبط با مواد مخدر دارای مجازات اعدام یا حبس ابد شود آیا باید گفت در حکم درجه یک هستند و طبق ماده 89 اقدام میشود یا اعدام و حبس ابد مافوق درجه یک بوده و لذا مشمول ماده 89 نیستند؟ در صورت اخیر تکلیف چیست؟

6

نظریه مشورتی شماره 98-186/1-457 ک - مورخ 1398/09/10

با عنایت به ماده 91 از قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در صورتی که دادگاه تشخیص دهد فرد بالغ کمتر از 18 سال ماهیت جرم موجب حد یا قصاص و یا حرمت آن را درک نمی کند و تصمیم به اعمال مواد 88 و 89 از قانون فوق الذکر بگیرد ملاک تعیین نوع تصمیمات ماده 88 و یا مجازات موضوع ماده 89 چیست؟ تصمیم قاضی به چه نحوی نظارت پذیر است؟ آیا قاضی مبسوط الید است و صرفا بسته به نظر خود می تواند اتخاذ تصمیم کند؟ به طور مثال پسر 16 ساله مرتکب شرب خمر و یا قطع عمدی ید شده است از مجازاتهای ماده 89 اخیر الذکر کدامیک باید اعمال شود؟

7

نظریه مشورتی شماره 69-681/1-162 - مورخ 1396/11/08

قبل از لازم الاجرا شدن قانون مجازات اسلامی مصوب 92 متهمی که کمتر از هجده سال تمام شمسی داشته به قصاص نفس محکوم شده است شایان ذکر است حکم صادره در یکی از شعبات محترم دیوان ابرام گردیده است با تقاضای محکوم علیه پس از اجرایی شدن قانون مذکور پرونده در اجرای ماده 91 قانون موصوف به دادگاه کیفری یک ارسال گردیده است اولا موضوع می تواند از مصادیق بند ب ماده 10 قانون مجازات اسلامی باشد در ثانیا به فرض صحت مرجع رسیدگی کدام دادگاه است دادگاه کیفری یک به جانشینی دادگاه کیفری استان وقت یا مرجع ابرام کننده رای صادرکننده حکم قطعی با وحدت ملاک از بند پ ماده 510 قانون آئین دادرسی کیفری ثالثا اگر دادگاه کیفری یک را صالح به رسیدگی بدانیم مادام که حکم قطعی در مرجع عالی نقض نگردد اساسا این دادگاه حق رسیدگی و صدور حکم اصلاحی موضوع ماده 10 قانون مذکور را دارد یا خیر.

8

نظریه مشورتی شماره 1447-1/186-95 - مورخ 1395/08/22

افرادی در زمانی ¬که سن آنان بین 15تا 18 سال تمام شمسی و نوجوان بوده¬اند مرتکب جرائم موجب حد یا قصاص شده و احیانا مشمول ماده91 قانون مجازات اسلامی 92 هـ خورشیدی باشند یعنی ممکن است ماهیت و حرمت جرم را درک نکرده یا در رشد عقلی آنان شبهه باشد که در این صورت به دستور ماده91 مرقوم باید حسب مورد به مجازات¬های مذکور در فصل دهم قانون یاد شده محکوم شوند پرسش این است که اگر در زمان صدور حکم سن آنان بیش از 18 سال تمام شمسی شده باشد چه کیفری باید اعمال شود./

1

نشست های قضایی شماره 1399-6952 - مورخ 1398/01/22

مسوولیت کیفری سفیه در جرایم مالی

2

نشست های قضایی شماره 1398-6496 - مورخ 1396/05/24

کیفیت تعیین مجازات جرم شرب خمر توسط نوجوان 16 ساله

3

نشست های قضایی شماره 1399-7723 - مورخ 1398/02/23

بررسی ماده 596 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1375

4

نشست های قضایی شماره 1398-5759 - مورخ 1397/05/03

اعتبار نظریه کمیسیون های کارشناسی خاص

5

نشست های قضایی شماره 1399-7046 - مورخ 1397/01/26

نقش اعلام گذشت اولیای دم نسبت به نوجوان در بزه قتل عمد

6

نشست های قضایی شماره 1398-5803 - مورخ 1396/12/05

ماهیت مجازات های جایگزین حدود در خصوص نوجوانان