1

نظریه مشورتی شماره 1400-168-999 ک - مورخ 1400/09/23

آقایان «الف» و «ب» علیه یکدیگر شکایت ایراد صدمه بدنی غیرعمدی در اثر بی احتیاطی در امر رانندگی طرح و مورد رسیدگی قرار گرفته و با پایان دادرسی و قطعیت حکم پرونده به اجرای احکام رفته است اکنون شرکت بیمه علیه افراد مزبور تحت عنوان کلاهبرداری از طریق تشکیل پرونده با تصادف ساختگی و درو غین اقامه شکایت نموده است. سوال: آیا رسیدگی به شکایت و شرکت بیمه با مانع قانونی مواجه است؟

2

نظریه مشورتی شماره 1722-1/168-95 - مورخ 1395/10/11

1-در پرونده¬ای که در شکوائیه از اشخاص و مقامات موضوع مواد 307 و 308 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 92 به شرکت یا به تسبیب مستقلا شکایت شده است آیا ملزم به رسیدگی هستیم که صحت وسقم ادعای شاکی و توجه اتهام به افراد مذکور را احراز کنیم و در صورت توجه اتهام به آنان قرار عدم صلاحیت صادر نماییم و یا همان ابتداء امر بایست قرار عدم صلاحیت صادر گردد؟ 2-درمواردی که شکایت به طور کلی مطرح شده است و در تحقیق از شاکی بیان می¬دارد از اشخاص و مقامات موضوع مواد307و 308 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب92 به شرکت یا به تسبیب یا مستقلا شکایت دارد آیا ملزم به رسیدگی هستیم که صحت و سقم ادعای شاکی و توجه اتهام به افراد مذکور را احراز کنیم ودر صورت توجه اتهام به آنان قرار عدم صلاحیت صادر نماییم و یا همان ابتداء امر بایست قرارعدم صلاحیت صادر گردد؟( به عنوان مثال در شکوائیه شکایت از شهرداری مطرح شده و در تحقیق بیان می دارد از شهردار شهرستان شکایت دارم) 3-آنچه ملاک رسیدگی درپرونده به عنوان موضوع اتهام است صرفا چیزی است که در برگه شکوائیه درج شده است یا آنچه که شاکی در تحقیق بیان می¬دارد و بیان کننده آخرین اراده شاکی است؟ (به عنوان مثال شاکی درشکوائیه زورگیری مطرح کرده است و در تحقیق در شعبه می¬گوید شکایت من توهین تهدید ضرب و جرح و آدم ربایی است)./

3

نظریه مشورتی شماره 59-861/1-512 - مورخ 1395/03/22

4

نظریه مشورتی شماره 93-168/1-1653 - مورخ 1393/10/03

به استناد بند ک ماده 3 قانون اصلاح قانون تشکیل دادگاههای عمومی وانقلاب پس از آنکه تحقیقات پایان یافت بازپرس آخرین دفاع متهم را استماع نموده با اعلام ختم تحقیقات و اظهار عقیده خود پرونده را نزد دادستان می فرستد آیا استناد به مواد قانونی در صدور قرار مجرمیت از ناحیه بازپرس الزامی است؟

5

نظریه مشورتی شماره 99-168-1317 ک - مورخ 1399/09/11

در صورت حدوث اختلاف فی ما بین بازپرس و دادستان در نوع اتهام انتسابی به متهم فی المثل شاکی شکایت قتل عمدی مطرح نموده و بازپرس قرار جلب به دادرسی متهم به قتل عمد را صادر لیکن دادستان اتهام قتل اعم از عمد یا غیرعمد را به متهم متناسب ندانسته بلکه اتهام وی را ضرب و جرح عمدی ساده دانسته و دادگاه در مقام حل اختلاف نیز نظر دادستان را مبنی بر عمدی نبودن قتل را تایید نماید حال سوال این است: اولا: آیا بازپرس متعاقبا باید بعد از حل اختلاف ابتدائا در مورد قتل عمد قرار منع تعقیب صادر نماید و این قرار بالتبع قابل اعتراض از ناحیه اولیاءدم می باشد و باید منتظر بود تا دادگاه در مقام رسیدگی به اعتراض چه تصمیمی اتخاذ می کند و در صورت تایید قرار منع تعقیب بعد اتهام قتل غیر عمدی را به متهم تفهیم نماید؟ ثانیا: آیا با توجه به اینکه اختلاف بین بازپرس و دادستان در نوع اتهام متهم بوده و دادگاه نظر دادستان را تایید نموده و تعیین نوع صحیح اتهام با مقام قضایی است نه شاکی لذا لزومی به صدور قرار منع تعقیب در خصوص اتهام قتل عمد مطروحه نمی باشد بلکه بازپرس باید با توجه به حل اختلاف صورت گرفته صرفا اتهام قتل غیر عمدی را به متهم تفهیم و تکلیفی در صدور قرار منع تعقیب بابت قتل عمد ندارد تا بحث اعتراض اولیاءدم مطرح شود.

6

نظریه مشورتی شماره ک 7981-861-89 - مورخ 1398/12/05

فرض نمایید شاکی و یا وکیل وی مصداقی (یک مصداق) را به عنوان رفتار مجرمانه مطرح و تحت عناوین توهین نشر اکاذیب و افترا در متن شکواییه درخواست تعقیب و رسیدگی دارد مقام تحقیق به بررسی مصداق پرداخته و نهایتا مصداق مطروحه را با یکی از عناوین یاد شده مطابقت داده و اقدام به صدور قرار نهایی نسبت به آن به طور مثال: قرار جلب به دادرسی با عنوان اتهامی توهین می نماید حال سوال این است که در خصوص دو عنوان مجرمانه دیگر مقام تحقیق چه تکلیفی دارد؟ جهت تشحیذ بهتر ذهن لازم به ذکر است که دو رویه در دادسرا حاکم می باشد 1- صدور دو قرار نهایی دیگر برای همان یک مصداق به عبارت دیگر آیا در خصوص یک رفتار می توان دو یا چند قرار نهایی صادر نمود به طور مثال: نسبت به عنوان نشر اکاذیب قرار منع موقوفی تعقیب و نسبت به افترا نیز قرار منع موقوفی تعقیب و 2- اتخاذ تصمیم با درج این متن که و در خصوص اتهام کذا و کذا نیز با توجه به اینکه اولا: طبق بند ب ماده 68 قانون آیین دادرسی کیفری شاکی صرفا مکلف به بیان موضوع شکایت مصداق رفتار واقع شده می باشد نه بیان عنوان مجرمانه اگرچه ایرادی هم ندارد و ثانیا: تشخیص عنوان مجرمانه در صلاحیت مقام قضایی بوده که نسبت به مصداق مطروحه در سطور فوق الذکر بررسی و تحقیقات لازم صورت گرفته و متعاقبا اتخاذ تصمیم گردیده است بنابراین اقدام قضایی دیگری متصور نمی باشد./ع

7

نظریه مشورتی شماره 98-168-196 - مورخ 1398/03/31

8

نظریه مشورتی شماره 98-168-196 ک - مورخ 1398/02/31

در پرونده تیراندازی مامور انتظامی منجر به قتل اولیای دم ادعای قتل عمد را داشته لکن بازپرس با بررسی تمام جوانب نظر به قتل شبه عمد دارد با توجه به سکوت مقنن و اینکه ارتکاب قتل رفتار مجرمانه واحد تلقی می گردد که مستلزم اظهارنظر واحد می باشد آیا بازپرس مکلف است در راستای ادعای اولیای دم اظهارنظر و قرار منع تعقیب جداگانه بابت قتل عمد صادر نماید یا خیر؟

9

نظریه مشورتی شماره 97-168-1604 - مورخ 1398/01/28

10

نظریه مشورتی شماره 1343-1/168-96 - مورخ 1397/05/22

در مواردی که در پرونده مباشر و معاون جرم وجود دارد و جرم هم قابل گذشت است و شاکی نسبت به معاون جرم اعلام گذشت می نماید آیا می توان قرار موقوفی تعقیب معاون جرم را صادر نمود؟

11

نظریه مشورتی شماره 96-168/1-2129 - مورخ 1396/12/06

الف از آقای ب در دادسرا بابت ایراد ضرب و جرح عمدی شکایت نموده است و مدعی وجود آثار ضرب و جرح بوده و تقاضای معرفی خود به پزشکی قانونی را می نماید لیکن پزشک قانونی اعلام می نماید که ایشان در زمان معاینه فاقد آثار ظاهری ضرب و جرح است با این فرض بفرمایید که: 1-آیا دادسرا علاوه بر صدور قرار منع تعقیب راجع به ایراد ضرب و جرح عمدی به لحاظ اینکه صدمه ای احراز نشده است راجع به ایراد ضرب عمدی فاقد اثر نیز عدم صلاحیت برای دادگاه کیفری دو صادر نماید یا با توجه به نوع شکایت دادسرا مجوزی برای اظهارنظر راجع به ایراد ضرب عمدی فاقد اثر ندارد؟ 2-چنانچه دادسرا در فرض مذکور قرار عدم صلاحیت صادر نماید و دادگاه کیفری بر این عقیده باشد که شاکی صرفا راجع به ایراد ضرب و جرح رفتار دارای اثر شکایت نموده و راجع به رفتار فاقد اثر شکایتی مطرح ننموده است در خصوص عدم صلاحیت واصل شده چه تصمیمی اتخاذ خواهد نمود؟ 3-چنانچه در فرض مذکور دادسرا صرفا راجع به ضرب و جرح عمدی قرار منع تعقیب صادر نماید و این قرار قطعی شود و شاکی پس از قطعیت قرار مذکور راجع به همین موضوع درگیری در دادگاه کیفری دو شکایت مستقلی با موضوع ایراد ضرب و جرح عمدی فاقد اثر موضوع ماده 567 از قانون مجازات اسلامی مصوب 92 را طرح نماید آیا می توان گفت که این موضوع درگیری سابقا در دادسرا رسیدگی و رای قطعی راجع به آن صادر شده و موضوع مشمول اعتبار امر مختوم است.

12

نظریه مشورتی شماره 69-861/1-935 - مورخ 1396/04/04

1-با توجه به تعدد و کثرت پرونده های آماده قرار نهایی در شعبه بازپرسی از طرفی محدودیت زمانی که مقنن در ماده264 قانون آئین دادرسی کیفری برای صدور نهایی مقرر نموده آیا مدت زمان پیش بینی شده از زمان اخذ آخرین دفاع از متهم محاسبه می شود یا از زمان اعلام ختم تحقیقات مقدماتی در صدور قرار نهایی؟ 2-با توجه به عدم تصریح مقنن آیا قاضی پس از ختم تحقیقات باید در پایان آخرین دفاع و قبل از صدور قرار نهایی ذیل برگه تحقیق از متهم به صورت مستقل ختم تحقیقات را اعلام و در صورت مجلس درج نماید یا اینکه همانند رویه معمول در دادسراها اعلام ختم تحقیقات در صدور قرار نهایی و قبل از ذکر خلاصه جریان پرونده اعلام شود.

13

نظریه مشورتی شماره 59-861/1-612 - مورخ 1395/02/20

1

نشست های قضایی شماره 1399-6792 - مورخ 1398/02/30

اظهارنظر در مورد موضوعات ردیف عنوان شکایت که در شرح آن پرداخته نشده است

2

نشست های قضایی شماره 1399-7552 - مورخ 1398/09/20

احضار مجدد متهم و اخذ آخرین دفاع با وزن خالص تفهیم شده