خسارت معنوی ناشی از لغو پرواز بر اساس پروتکل گواتمالا به مبلغ یک میلیون و پانصد هزار فرنک قابل مطالبه است.

به تاریخ 14/5/88 آقای ج.ی. اصالتا و ولایتا از طرف آ.ی. و خانم م.ب. دادخواستی به طرفیت شرکت هواپیمایی الف. با وکالت آقای م.ص. به خواسته مطالبه خسارت مادی ناشی از عدم انجام تعهد خوانده (شامل وجه بلیط هواپیما و ایاب و ذهاب و دو روز اقامت در مشهد و هزینه دادرسی با جلب نظر کارشناسی) و مطالبه خسارت روحی و معنوی را تقدیم نمودند و مدعی شدند به همراه فرزند خردسال خود در تاریخ 30/4/88 پس از اقامت در شهر مشهد مقدس جهت بازگشت به تهران به فرودگاه شهید هاشمی نژاد مشهد مراجعه نمودند تا با پرواز شماره 1205 شرکت هواپیمایی الف. در ساعت 16 به مقصد عزیمت نمایم ولی با کمال تعجب متوجه شدند که پرواز بدون هیچ اطلاع قبلی لغو شده است. پس از 2 روز سرگردانی در شهر مشهد و استرس حاکم بر آن و برخورد مسیولان دفتر شرکت و تمسخر ایشان با وسیله دیگری به مقصد مراجعت نمودند. لذا به استناد مواد یک و دو قانون مسیولیت مدنی و اصل 171 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و قاعده لاضرر و لاضرار فی الاسلام و رویه قضایی و تمسک به جمله ای از حقوقدان فرانسوی به نام استارک " جبران خسارت معنوی اگر چه مناسب و کامل نیست اما بهتر از عدم جبران است " تقاضای محکومیت خوانده را به پرداخت خسارت مادی به مبلغ 800/066/1 ریال و خسارت معنوی با دو معیار از جمله 1- معیار شخصی و 2- استفاده از ماده 8 پروتکل گواتمالا که مسیولیت تاخیر در حمل و نقل را یک میلیون و پانصد هزار فرنک تعیین کرده است و ایران نیز در سال 1354 به این کنوانسیون و پروتکل ها ملحق شده است از دادگاه درخواست کردند. دادگاه توجها به محتویات پرونده و مدارک و مستندت ابرازی خواهان ها از آنجایی که بنا به قواعد لزوم و صحت علی الاصول هر شخص یا اشخاص حقوقی تعهدی را قبول نموده اند بایستی ایفاء و اجرا نمایند [و] در صورت عدم انجام تعهد متضرر در صورت اثبات تقصیر شخص متعهد و رابطه علیت متعارف بین فعل زیان دیده و شخص مقصر حق مطالبه خسارت وارده را دارد. همچنین مطابق قوانین عمومات کشوری ضرر و زیان مشتمل بر ضرر زیان مادی و معنوی می باشد. با توجه به اینکه به موجب بند 2 ماده 9 قانون آیین دادرسی کیفری از جمله ضرر و زیان قابل مطالبه ضررهایی را دانسته که مستلزم کسر حیثیت و بی اعتباری اشخاص و صدمات روحی می باشد که این موضوع تاکیدا در ماده یک قانون مسیولیت مدنی مصوب 7/2/1339 به آن اشاره و مقرر داشته " هرکس بدون مجوز قانونی عمدا یا در نتیجه بی احتیاطی به جان یا سلامتی یا مال یا آزادی یا حیثیت یا شهرت تجارتی یا به هر حق دیگری که به موجب قانون برای افراد ایجاد گردیده لطمه ای وارد نماید که موجب ضرر مادی یا معنوی دیگری شود مسیول جبران خسارت ناشی از عمل خود می باشد". و همچنین ماده 2 قانون مذکور مقرر داشته " در موردی که عمل واردکننده زیان موجب خسارت مادی یا معنوی زیان دیده شده باشد دادگاه پس از رسیدگی و ثبوت امر او را به جبران خسارات مزبور محکوم می نماید...." با عنایت به اینکه قوانین مذکور و اصل 171 قانون اساسی از حیث مطالبه خسارت معنوی خلاف موازین و شرع اعلام نشده است و حتی پرداخت مبلغی برای خسارات مذکور اگر چه نمی تواند همواره این ضررها را تدارک نماید ولی سبب تخفیف آلام روحی و جبران بخشی از خسارت متضرر و یا متضررین خواهد شد. با توجه به اینکه وکیل خوانده علی رغم درخواست استمهال جهت تقدیم لایحه دفاعیه [دفاع] موثری در جهت ادعای خواهان ها مطرح ننمودند لذا دادگاه با عنایت به اینکه خواهان ها شخصا خسارت مادی وارده را مبلغ 800/066/1 ریال اعلام و خسارات معنوی را با لحاظ پروتکل گواتمالا هریک را مبلغ بیست و دو میلیون ریال و فرزندشان را مبلغ پنج میلیون ریال اعلام کردند با توجه به وضعیت شغلی و اعتبار کاری خواهان ها و درآمد ماهانه ایشان ادعای مشارالیهم را محمول بر صحت تشخیص و مستندا به مواد یک و دو قانون مسیولیت مدنی و اصل 171 قانون اساسی و قواعد لزوم و صحت و لاضرر و مواد 198 و 502 و 503 و 515 و 519 قانون آیین دادرسی مدنی حکم بر محکومیت شرکت خوانده پرداخت مبلغ 800/066/1 ریال بابت خسارت مادی و 000/000/49 ریال از بابت خسارت معنوی و پرداخت خسارت دادرسی در حق خواهان ها به ترتیب اعلامی صادر و اعلام می دارد. رای صادره حضوری و ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در محاکم تجدیدنظر استان تهران می باشد در ضمن اجرای حکم منوط به ترمیم هزینه دادرسی می باشد.
رییس شعبه 206 دادگاه عمومی حقوقی تهران - قربانی

تجدیدنظرخواهی شرکت هواپیمایی الف. با وکالت م.ص. نسبت به دادنامه شماره00617 مورخ 14/10/88 صادره از شعبه206 دادگاه عمومی تهران که به موجب آن حکم به محکومیت تجدیدنظرخواه (خوانده بدوی) به پرداخت مبلغ 1066800ریال بابت خسارت مادی و پرداخت مبلغ49000000ریال بابت خسارت معنوی با احتساب خسارت و هزینه دادرسی صادر گردیده انطباقی با جهات درخواست تجدیدنظر مندرج در ماده 348 قانون آیین دادرسی مدنی ندارد. دادنامه فوق الذکر با رعایت موازین و مقررات قانونی و اصول و قواعد دادرسی صادر گردیده و دلیل و مدرکی[که] مستلزم نقض آن باشد ارایه و اقامه نشده و نیز به استناد ماده یک قانون مسیولیت مدنی مصوب 7/2/39 ورود خسارت از ناحیه تجدیدنظرخواه محرز و مسلم بوده و جبران ضرر از جهت ورود خسارات اعم از مادی و معنوی توسط تجدیدنظرخواه الزامی است و دفاعیات و اعتراض تجدیدنظرخواه فاقد ادله اثباتی است لذا ضمن رد اعتراض دادنامه تجدیدنظرخواسته [را] به استناد ماده 358 همان قانون تایید و استوار می نماید این رای قطعی است.
رییس شعبه 7 دادگاه تجدیدنظر استان تهران - مستشاردادگاه
شامانی - نامدار