رای قضایی شماره 9309970221801126

رای قضایی شماره 9309970221801126

مجموعه کامل آرای قوه قضاییه

رای قضایی شماره 9309970221801126


شماره دادنامه قطعی:
9309970221801126

تاریخ دادنامه قطعی:
1393/08/28

گروه رای:
حقوقی

نوع مرجع:
دادگاه تجدیدنظر استان

عنوان رای:
(1)- دریافت عوارض از بانک ها (2)- تعیین عوارض برای بانک ملی توسط شورای اسلامی شهر

پیام رای:
(1)- دریافت عوارض شامل واحدهای صنفی است و بانکها ازشمول قانون نظام صنفی کشور خارج هستند. (2)- وضع عوارض برای وزارتخانه ها و شرکت های دولتی مذکور منوط به تصویب شورای اقتصاد است و شورای اسلامی شهر تهران نمی تواند برای بانک ها از جمله بانک ملی که قلمروی آن کشوری و ملی است عوارض تعیین نماید.

رای دادگاه بدوی
رای دادگاه
در این پرونده به تاریخ 1391/11/2 اداره امور شعب شمال تهران بانک م. به طرفیت شهرداری منطقه.. . تهران دادخواستی به خواسته ابطال رای کمیسیون ماده 77 شهرداری منطقه هفت تهران و دستور موقت مبنی بر توقف عملیات اجرایی مطرح نموده است و در شرح آن بیان داشته شهرداری خوانده بر اساس نامه شماره 78555/507 مورخ 1391/8/30 مبادرت به تعیین مبالغی به عنوان عوارض بانک م. شعبه.. . نموده است در حالی که دریافت عوارض کسب و پیشه و مشاغل از بانک های دولتی توسط شهرداری ها منطبق با مقررات نبوده و فاقد وجاهت قانونی می باشد. حسب ماده 52 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387 از تاریخ لازم الاجرا شدن آن سایر قوانین و مقررات خاص و عام مغایر مربوط به دریافت هرگونه مالیات غیر مستقیم و عوارض دیگر از تولید کنندگان و وارد کنندگان کالا و ارایه دهندگان خدمات ممنوع می باشد و حکم این ماده شامل قوانین و مقررات مغایری که شمول قانون و مقررات عمومی بر آنها مستلزم ذکر نام یا تصریح نام است نیز می باشد. همچنین به استناد ماده 2 قانون نظام صنفی اعم از تولید تبدیل خرید فروش توزیع خدمات و خدمات فنی سرمایه گذاری کند و به عنوان پیشه ور و صاحب حرفه و شغل آزاد خواهان به شخصه یا با مباشرت دیگران محل کسبی دایر یا وسیله کسبی فراهم آورد و مطابق ماده 3 آن قانون واحد صنفی هر واحد اقتصادی که فعالیت آن در محل ثابت یا وسیله سیار باشد و توسط فرد یا افراد صنفی یا اخذ پروانه کسب دایر شده باشد واحد صنفی شناخته می شود. لذا با توجه به تعریف فرد صنفی بانک خواهان پیشه ور و صاحب حرفه و شغل آزاد نبوده بلکه مطابق بند الف ماده 31 قانون پولی و بانکی شرکت سهامی عام می باشند و سرمایه آن دولتی بوده و بر اساس لایحه قانونی اداره امور بانک ها مصوب 1358 و سایر مقررات مربوطه اداره می شوند و اطلاق (صنف) بر بانک ها و مطابق عوارض حق کسب و پیشه و مشاغل در تعارض با ماهیت قانونی و نوع فعالیت آن ها می باشد. علاوه بر آن پرداخت هرگونه وجهی به عنوان مالیات عوارض و غیره از بانک دولتی خواهان وفق ماده 4 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی مصوب 1379 که طی ماده 156 قانون برنامه چهارم آن تمدید گریده است نیاز به نص صریح مقررات قانونی دارد و طبق ماده 30 قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین وضع عوارض جدید و افزایش عوارض موجود صرفا با پیشنهاد وزیر کشور و تصویب رییس جمهور خواهد بود و بانک ها با مالیات قطعی در هر سال پرداخت می کنند. لذا پرداخت مازاد آن با توجه به نامه شماره م/29 دبیرخانه شورایعالی بانک ها در اجرای دستورات ریاست جمهوری که متضمن تاکید بر عدم تسری مازاد عوارض مذکور به بانک ها می باشد منطبق با مقررات نیست. از سوی دیگر مصوبه شورای اسلامی شهر تهران در خصوص عوارض مذکور طی دادنامه های شماره 724 الی 759 مورخ 1391/10/11 هیات عمومی دیوان عدالت اداری ابطال گردیده است. شهرداری خوانده در پاسخ و دفاع بیان داشته با بررسی مفاد ماده 52 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387 و کل موارد مطروحه در قانون مذکور و نظر به فعالیت تجاری بانک ها دو عنوان (مالیات) و (عوارض ) بر هم منطبق نبوده و بند 11 ماده 12 قانون مذکور بانک ها را تنها از پرداخت مالیات معاف دانسته و این موضوع مشمول (عوارض) نخواهد بود. عوارض مشاغل شهرداری به آن قسمت از فعالیت بانک ها اختصاص می یابد که جنبه تجاری دارد نه فعالیت خدماتی آنها و در این موارد نمی توان به قانون مالیات بر ارزش افزوده استناد کرد. همچنین در فصل دهم قانون مذکور تحت عنوان (تکلیف سایر قوانین مرتبط و تاریخ اجرا شده در تبصره 1 ماده50 تصریح شده است شوراهای اسلامی شهر و بخش جهت وضع هر یک از عوارض محلی جدید که تکلیف آنها در این قانون مشخص نشده باشد موظفند موارد را حداکثر تا پانزدهم بهمن ماه هرسال برای اجرا در سال بعد تصویب و اعلام نمایند. در تبصره 3 ماده 50 قانون صدرالذکر نیز عنوان قوانین و مقررات مربوط به اعطای تخفیف یا معافیت از پرداخت وجوه یا عوارض به شهرداری ها و دهیاری ها ملغی می گردد. همچنین در تعریف (فرد صنفی ) در ماده 2 قانون نظام صنفی مصوب 1382 تصریح شده هر شخص حقیقی یا حقوقی که فعالیت خدماتی داشته باشد از مصادیق موضوع خواهد بود. لذا بانک نیزکه به این امور اشتغال دارد به عنوان فرد صنفی محسوب و مشمول مصوبات عوارض می باشد علاوه برآن مستند به ماده 31 قانون پولی و بانکی کشور مصوب 1351 و بند 7 ماده 2 قانون تجارت بانک ها به صورت شرکت سهامی عام تاسیس و فعالیت دارند و این شرکت ها به موجب قانون اخیرالذکر تجاری محسوب می گردند و با عنایت به قانون عملیات بانکی بدون ربا مصوب 1362 بانک ها قادر به انجام اکثر معاملات از جمله مشارکت مضاربه و اجاره به شرط تملیک بوده لذا این امور بانک ها را در شمول ماده 3 قانون نظام صنفی مصوب 1382 قرار می دهد و نظریه شماره 3498 مورخ 1392/6/30 اداره حقوقی قوه قضاییه بانک های ملی شده را از شمول مصادیق ادارات دولتی و سازمان های وابسته خارج دانسته است. هیات عمومی دیوان عدالت اداری در رای خود تصریح نموده شوراهای اسلامی برای تصویب عوارض محلی صلاحیت تعیین عوارض معترض عنه که صرفا مربوط به یک شعبه بانک خواهان و محلی می باشد را دارند ولی صلاحیت تصویب عوارض کشوری و ملی را ندارند. لذا مصوبه شورای اسلامی شهر تهران صرفا تعیین عوارض محلی و منطبق با موازین است و مطابق حکم مقرر در ماده 77 قانون تشکیلات وظایف و انتخابات شوراها مصوب 1375 اخذ عوارض بهای خدمات شهری منع قانونی ندارد. در انتها نیز چنین استدلال نموده اند که با توجه به اصل عدم عطف به ما سبق شدن قوانین مستفاد از ماده 43 و ماده 20 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1385 اثر ابطال آرا و مصوبات از زمان صدور رای هیات عمومی است مگر در مصوبات خلاف شرع یا در مواردی که به منظور جلوگیری از تضییع حقوق اشخاص هیات مذکور اثر آن را از زمان تصویب مصوبه اعلام نماید و تاریخ صدور رای کمیسیون ماده 77 قانون شهرداری ها 1391/6/28 بوده و مشمول رای وحدت رویه مورد استناد خواهان به شماره 724 الی 759 مورخ 1391/10/11 نمی باشد. بنا به مراتب فوق نظر به این که مستفاد از رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری آن است که به لحاظ غیر محلی و کشوری بودن حوزه فعالیت بانک های دولتی نسبت به ابطال مصوبه شورای اسلامی شهر تهران برای اخذ عوارض از بانک ها اقدام شده و از نظر این دادگاه استدلال مندرج در رای وحدت رویه هیات عمومی مذکور صایب و مستفاد از قوانین جاری در زمان صدور رای معترض عنه و وارد و حاکم بر آن می باشد و در نتیجه وضع عوارض از ناحیه شورای اسلامی شهر تهران و به تبع آن صدور رای معترض عنه از کمیسیون ماده 77 قانون شهرداری ها ممنوع و بر خلاف مقررات قانونی است. لذا دادگاه به استناد ماده 198 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 با اصلاحیه های بعدی و رای وحدت رویه شماره 699 مورخ 1386/6/22 دیوانعالی محترم کشور حکم ابطال رای شماره845373/319/دک77 مورخ 1391/7/9 کمیسیون ماده 77 قانون شهرداری ها صادر و اعلام می گردد. در مورد دستور موقت مورد تقاضا نیز با عنایت به این که خسارت احتمالی توسط متقاضی پرداخت نشده است قرار رد آن صادر و اعلام می گردد. رای صادره به موجب مواد 303331332334336 قانون آیین دادرسی ذکر شده حضوری بوده و ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل اعتراض تجدید نظر خواهی در دادگاه محترم تجدیدنظر استان تهران می باشد.
رییس شعبه چهل وسوم دادگاه عمومی حقوقی تهران
آذربراه

رای دادگاه تجدیدنظر استان
رای دادگاه
در خصوص تجدیدنظرخواهی شهرداری تهران ( شهرداری منطقه.. .) به طرفیت بانک م. شعبه پ. نسبت به دادنامه ی شماره ی 9309972160800259-1393/5/20 صادره ازشعبه ی 43 دادگاه عمومی حقوقی تهران که به موجب آن حکم به ابطال رای شماره ی 845373/319/دک77 مورخ 1391/7/9 کمیسیون ماده 77 قانون شهرداری ها اصدار یافته است. نظر به دادخواست تجدیدنظرخواهی لوایح متبادله بین طرفین پرونده در این مرحله از دادرسی و با توجه به این اولا براساس ماده یک قانون اصلاح موادی از قانون برنامه توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و چگونگی برقراری وصول عوارض و سایر وجوه از تولیدکنندگان کالا و ارایه دهندگان خدمات مصوب 1383/1/23 (معروف به قانون تجمیع عوارض) دریافت هرگونه وجوه از جمله مالیات بر عوارض باید به موجب آن قانون انجام پذیرد و عوارض شامل واحدهای صنفی است و بانکها از شمول قانون نظام صنفی کشور خارج هستند. ثانیا طبق بند ب ماده 30 قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین وضع عوارض برای وزارتخانه ها و شرکت های دولتی مذکور منوط به تصویب شورای اقتصاد است و بانک تجدیدنظرخوانده از بانک های دولتی است که از ناحیه شورای مورد اشاره مصوبه ای دال بر پرداخت عوارض در مورد بانک های دولتی وضع نشده است. ثالثا مطابق رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه های 724 الی 759 مورخ 1391/10/11 شورای اسلامی شهر تهران نمی تواند نسبت به بانک ها از جمله بانک م. که قلمروی آنها در سطح کشور می باشد عوارض تعیین نماید بنا به مراتب دادگاه دادنامه ی تجدیدنظرخواسته را مطابق با قوانین و مقررات قانونی می داند از ناحیه تجدیدنظرخواه ادله و مدارک موجه و مستدلی که نقض دادنامه ی تجدیدنظرخواسته را ایجاب نماید ارایه نگردید و تجدیدنظرخواهی با هیچ یک از جهات قانونی مندرج در ماده 348 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 انطباق ندارد. بنابراین دادگاه با استناد به مواد 358 و 365 همان قانون ضمن رد تجدیدنظرخواهی دادنامه ی تجدیدنظرخواسته را تایید و استوار می نماید و اعلام می دارد رای صادره قطعی است.
رییس و مستشار شعبه 7 دادگاه تجدیدنظر استان تهران
کوهکن - اکبرشریعت

قاضی:
کریمی

منبع
سامانه ملی آرای قضایی

مواد مرتبط با این رای

ماده 2- معاملات تجارتی از قرار ذیل است: 1- خرید یا تحصیل هر نوع مال منقول به قصد فروش یا اجاره اعم از این که تصرفاتی در آن شده یا نشده باشد. 2- تصدی به حمل و نقل از راه خشکی یا آب یا هوا به هر نحوی که باشد. 3- هر قسم عملیات دلالی یا حق العمل کاری (کمیسیون) و یا عاملی و همچنین تصدی به هر نوع تاسیساتی که برای انجام بعضی امور ایجاد می شود از قبیل تسهیل معاملات ملکی یا پیدا کردن خدمه یا تهیه و رساندن ملزومات و غیره. 4- تاسیس و به کار انداختن هر قسم کارخانه مشروط بر این که برای رفع حوائج شخصی نباشد. 5- تصدی به عملیات جراحی. 6- تصدی به هر قسم نمایشگاه های عمومی. 7- هر قسم عملیات صرافی و بانکی. 8- معاملات برواتی اعم از این که بین تاجر یا غیر تاجر باشد. 9- عملیات بیمه بحری و غیر بحری. 10- کشتی سازی و خرید و فروش کشتی و کشتیرانی داخلی یا خارجی و معاملات راجعه به آنها.

مشاهده ماده 2 قانون تجارت

ماده 198 - درصورتی که حق یا د ینی برعهده کسی ثابت شد اصل بر بقای آن است مگر این که خلاف آن ثابت شود.

مشاهده ماده 198 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی

ماده 348 - جهات درخواست تجدیدنظر به قرار زیر است : الف - ادعای عدم اعتبار مستندات دادگاه. ب - ادعای فقدان شرایط قانونی شهادت شهود. ج - ادعای عدم توجه قاضی به دلایل ابرازی. د - ادعای عدم صلاحیت قاضی یا دادگاه صادر کننده رای ه- ادعای مخالف بودن رای با موازین شرعی و یا مقررات قانونی. تبصره - اگر درخواست تجدیدنظر به استناد یکی از جهات مذکور در این ماده به عمل آمده باشد درصورت وجود جهات دیگر مرجع تجدیدنظر به آن جهت هم رسیدگی می نماید.

مشاهده ماده 348 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی

ماده 20ـ شاکی باید رونوشت یا تصویر خوانا و گواهی شده اسناد و مدارک مورد استناد خود را پیوست دادخواست نماید. تبصره1ـ تصویر یا رونوشت مدارک باید به وسیله دبیرخانه و یا دفاتر شعب دیوان و یا دفاتر اداری مستقر در مراکز استانها و یا دفاتر دادگاههای عمومی دفاتر اسناد رسمی وکیل شاکی یا واحدهای دولتی و عمومی تصدیق شود. در صورتی که رونوشت یا تصویر سند خارج از کشور تهیه شده باشد مطابقت آن با اصل باید در دفتر یکی از سفارتخانه ها یا کنسولگری ها و یا دفاتر نمایندگی های جمهوری اسلامی ایران گواهی شود. تبصره2ـ در مواردی که تصدیق اسناد و مدارک مربوط به واحدهای دولتی و عمومی از سوی شاکی ممکن نباشد و یا این که اساسا شاکی نتواند تصویری از آنها ارائه نماید دیوان مکلف به پذیرش دادخواست است و باید تصویر مصدق اسناد را از دستگاه مربوطه مطالبه نماید.

مشاهده ماده 20 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری

ماده 77ـ در صورتی که رای بر مبنای اتفاق نظر نباشد نظر اقلیت نیز در پیش نویس رای درج می شود و به امضای آنان می رسد و در پرونده بایگانی می گردد.

مشاهده ماده 77 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری

ماده 77 - رفع هر گونه اختلاف بین مودی و شهرداری در مورد عوارض و بهای خدمات ارائه شده توسط شهرداری و سازمان های وابسته به آن به کمیسیونی مرکب از نمایندگان وزارت کشور و دادگستری و انجمن شهر ارجاع می شود و تصمیم کمیسیون مزبور قطعی است بدهی هایی که طبق تصمیم این کمیسیون تشخیص شود طبق مقررات اسناد لازم الاجرا به وسیله اداره ثبت قابل وصول می باشد اجرای ثبت مکلف است بر طبق تصمیم کمیسیون مزبور به صدور اجرائیه و وصول طلب شهرداری مبادرت نماید در نقاطی که سازمان قضایی نباشد رییس دادگستری شهرستان یک نفر را به نمایندگی دادگستری تعیین می نماید و در غیاب انجمن شهر انتخاب نماینده انجمن از طرف شورای شهرستان به عمل خواهد آمد. (اصلاحی 27/11/1345 و اصلاحی 11/03/1392)

مشاهده ماده 77 قانون شهرداری

ماده 31 ـ الف ـ تشکیل بانک فقط به صورت شرکت سهامی عام با سهام با نام ممکن خواهد بود. ب ـ مدیر عامل و رییس هیات مدیره و اکثریت اعضاء هیات عامل و اکثریت اعضاء هیات مدیره بانکهای ایرانی باید از اتباع ایران باشند. ج ـ هر بانکی که بیش از چهل درصد سرمایه آن متعلق به اشخاص حقیقی اتباع خارج یا اشخاص حقوقی خارجی باشد از نظر این قانون بانک خارجی محسوب می شود و باید تحت عنوان بانک خارجی به ثبت برسد. از نظر این ماده هر شخص حقوقی که هفتاد و پنج درصد سرمایه آن متعلق به اشخاص حقیقی یا حقوقی اتباع ایران نباشد خارجی تلقی می شود. (اصلاحی 25/04/1354) د ـ بانکهای ایرانی نمی توانند بیش از 40 درصد سهام خود را به اتباع خارجی یا اشخاص حقوقی که هفتاد و پنج درصد سرمایه آن متعلق به اتباع ایران نیست منتقل نمایند. انتقال سهام بانکهای ایرانی به دولتهای خارجی مطلقا ممنوع است. و مالکیت بیش از چهل درصد از سهام هیچ بانک ایرانی نمی تواند به اشخاص حقیقی یا حقوقی خارجی تعلق پیدا کند مگر به موجب قانون. (اصلاحی 25/04/1354) ه ـ از تاریخ تصویب این قانون تاسیس بانکهای خارجی و موسسات اعتباری غیربانکی خارجی که به عملیات متعارف بانکی اشتغال می ورزند فقط با تصویب مجلس شورای اسلامی خواهد بود. موسسات اعتباری غیر بانکی موسساتی هستند که در عنوان خود از نام بانک استفاده نمی کنند ولی به تشخیص بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران واسطه بین عرضه کنندگان و متقاضیان وجوه و اعتبار می باشند و عملیات آنها در حجم و نحوه توزیع اعتبارات موثر است.

مشاهده ماده 31 قانون پولی و بانکی کشور

ماده 52- از تاریخ لازم الاجراء شدن این قانون قانون اصلاح موادی از قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و چگونگی برقراری و وصول عوارض و سایر وجوه از تولید کنندگان کالا ارائه دهندگان خدمات و کالاهای وارداتی مصوب 1381 و اصلاحیه بعدی آن و سایر قوانین و مقررات خاص و عام مغایر مربوط به دریافت هرگونه مالیات غیرمستقیم و عوارض بر واردات و تولید کالاها و ارائه خدمات لغو گردیده و برقراری و دریافت هرگونه مالیات غیرمستقیم و عوارض دیگر از تولیدکنندگان و واردکنندگان کالاها و ارائه دهندگان خدمات ممنوع می باشد. حکم این ماده شامل قوانین و مقررات مغایری که شمول قوانین و مقررات عمومی بر آنها مستلزم ذکر نام یا تصریح نام است نیز می باشد. موارد زیر از شمول حکم این قانون مستثنی می باشد: 1- قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ؛ 2- قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفند 1366 و اصلاحیه های بعدی آن؛ 3- قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی جمهوری اسلامی ایران مصوب 7/6/1372 ؛ 4- قانون تشکیل و اداره مناطق ویژه اقتصادی جمهوری اسلامی ایران مصوب 5/9/1384 ؛ 5- قانون مقررات تردد وسایل نقلیه خارجی مصوب 12/4/1373؛ 6- عوارض آزاد راهها عوارض موضوع ماده (12) قانون حمل و نقل و عبور کالاهای خارجی از قلمرو جمهوری اسلامی ایران مصوب 26/12/1374؛ 7- قانون نحوه تامین هزینه اتاق بازرگانی و صنایع و معادن و اتاق تعاون مصوب 11/8/1372 و اصلاحات بعدی آن؛ 8- مواد(63) و(87) قانون وصول برخی از درآمدهای دولت مصوب 28/12/1373. تبصره- هزینه کارمزد و سایر وجوهی که از درخواست کننده در ازاء ارائه مستقیم خدمات خاص و یا فروش کالا که طبق قوانین و مقررات مربوطه دریافت می شود و همچنین خسارات و جرائمی که به موجب قوانین و یا اختیارات قانونی لغو نشده دریافت می گردد از شمول این ماده مستثنی می باشد. مصادیق خدمات خاص نحوه قیمت گذاری و میزان بهای تعیین شده برای خدمات موضوع این تبصره به پیشنهاد دستگاه اجرائی مربوط و تصویب هیات وزیران تعیین می گردد.

مشاهده ماده 52 قانون مالیات بر ارزش افزوده

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM