رای قضایی شماره 9209970908200338

رای قضایی شماره 9209970908200338

مجموعه کامل آرای قوه قضاییه

رای قضایی شماره 9209970908200338


شماره دادنامه قطعی:
9209970908200338

تاریخ دادنامه قطعی:
1392/12/18

گروه رای:
حقوقی

نوع مرجع:
شعبه دیوان عالی کشور

عنوان رای:
شرایط شتم موجب عسر و حرج زوجه

پیام رای:
شتم به معنای توهین بوده و چنانچه مکرر و مداوم باشد به نحوی که تحمل آن عادتا برای زوجه دشوار باشد از مصادیق عسر و حرج است.

رای خلاصه جریان پرونده
خانم م.ر. به وکالت از م.ن. به طرفیت آقای م.ل. در 17/1/89 دادخواستی تسلیم دادگاه نموده و در آن تقاضای گواهی عدم امکان سازش به علت عسر و حرج نموده است توضیح داده: مدتی است مشکلات عدیده میان زوجین به وجود آمده و ادامه زندگی را با مشقت همراه ساخته است. زوج در لایحه ای که با شماره 205-3/3/89 ثبت شده در دفاع اظهار داشته: اینجانب در همان ابتدا زندگی متوجه شدم که خانواده همسرم با توجه به اینکه از بیماری دخترشان با اطلاع بودند حقیقت را از من کتمان کرده و دخترشان که مبتلا به جنون ادواری بوده به عقد من درآوردند و با نیرنگ و حیله می خواهند اینجانب را تلکه نمایند همان طور که قبل از من نیز این کار را با کس دیگری کرده اند.. . هدف ایشان نه برای زندگی بلکه برای رسیدن ثروت از راه کلاه برداری و فریبکاری بوده است و نهایتا تقاضای اقدام قانونی را نموده است دادگاه رسیدگی کننده اقداماتی را انجام می دهند ازجمله با تعیین اوقات رسیدگی و استماع اظهارات حاضرین و ارجاع مورد به داوران زوجین و اخذ نظریه آن ها سرانجام دادنامه شماره 89100682-30/4/89 از شعبه 284 دادگاه عمومی خانواده تهران صادرشده است مورد را با ماده 1130 قانون مدنی دانسته و گواهی عدم امکان سازش با شرایط مندرج در آن صادر می نماید زوج نسبت به این رای تجدیدنظرخواهی نموده است و به شرح مندرج در لایحه منضم به دادخواست دادنامه صادره را برخلاف قانون دانسته و تقاضای نقض رای و صدور حکم قانونی را نموده است زوجه نسبت به تجدیدنظرخواهی دفاع نموده است در لایحه جوابیه موکل خود را در عسر و حرج دانسته و توضیح داده که دلایل ارایه شده دال بر این است که زوجه در مشقت است و نهایتا دادنامه را برابر قانون دانسته و تقاضای تایید آن را نموده است. دادگاه تجدیدنظر پس از تعین وقت رسیدگی و استماع اظهارات حاضرین رای مورد فرجامی با شماره مزبور را صادر و در آن استدلال شده که عسر و حرج زوجه و تحقق شروط ضمن عقد محرز نمی باشد و دادنامه را نقض و دعوی مطروحه را مردود اعلام نموده است زوجه توسط وکیل خود نسبت به این رای فرجام خواهی نموده است و با تکرار مطالب گذشته و به شرح مندرج در آن مدعی عسر و حرج زوجه شده و درنتیجه دادنامه صادره را برخلاف قانون و شرع دانسته و تقاضای نقض رای و صدور حکم قانونی را نموده است زوج با تقدیم لایحه جوابیه و به شرح مندرج در آن و با تکرار مطالب گذشته رای مورد فرجامی را برابر قانون دانسته و تقاضای ابرام رای صادره را نموده است. پرونده جهت رسیدگی پس از اقدامات معموله به این شعبه ارجاع شده است.
هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرایت گزارش آقای عبدالعلی اللهیاری عضو ممیز و اوراق پرونده دادنامه شماره فوق الذکر فرجام خواسته مشاوره نموده چنین رای می دهد:

رای شعبه دیوان عالی کشور
اجمال دعوی زوجه «فرجام خواه»; و وکیل وی صدور حکم طلاق به علت عسر و حرج است که بدوا برابر دادنامه شماره 682 مورخ 30/4/89 صادره از شعبه 24 دادگاه عمومی تهران با احراز عسر و حرج حکم طلاق به نفع وی صادرشده است رای مذکور مورد تجدیدنظرخواهی زوج قرارگرفته است که دادنامه مورد فرجامی با شماره مزبور صادر که در آن دادنامه بدوی نقض و دعوی زوجه و وکیل وی مردود اعلام شده است زوجه توسط وکیل خود فرجام خواهی نموده است. هیات شعبه ـ مطابق ماده 1130 قانون مدنی درصورتی که دوام زوجیت موجب عسر و حرج زوجه باشد وی می تواند به دادگاه مراجعه و تقاضای طلاق کند تبصره الحاقی به این ماده عسر و حرج موضوع این ماده را تعریف نموده است و آن عبارت است از به وجود آمدن وضعیتی که ادامه زندگی را برای زوجه با مشقت همراه ساخته و تحمل آن مشکل باشد در این تبصره مواردی از عسر و حرج من جمله هر نوع سوء رفتار زوج من جمله ضرب و شتم را منصوصا از مصادیق عسر و حرج معین کرده است و در پایان این تبصره قانون گذار مجددا توضیح داده که موارد مندرج در این ماده مانع از آن نیست که دادگاه در سایر مواردی که عسر و حرج زن در دادگاه احراز شود حکم طلاق صادر نماید با توجه به اینکه شتم در لغت به معنای توهین می باشد نظر به موارد ذیل عسر و حرج موردنظر قانون گذار در مانحن فیه وجود دارد.
1- با ملاحظه به لایحه تقدیمی از طرف زوج که با شماره 205- 3/3/89 ثبت دفتر لوایح شده است زوج به کرات همسر و خانواده وی را توهین نموده است که منصوصا قانون گذار توهین به اصطلاح قانون شتم را از مصادیق عسر و حرج دانسته است مثلا در این لایحه ذکر نموده:.. . با نیرنگ و حیله اینجانب را تلکه نمایند همان طور که قبل از من نیز این کار را با کس دیگری کرده اند.. . ایشان برای رسیدن به هدف اصلی یعنی گرفتن مهریه و.. . فقط و فقط به منظور کاسبی کردن و پول درآوردن و خالی کردن جیب این و آن بوده است.. . تمامی این برنامه ها برای این است که راحت تر از اینجانب طلاق بگیرند و دیگری را در دام فریب و نیرنگ قرار دهند و کاسبی را از نو شروع کنند.. کدام مشقت باید قسم حضرت عباس را قبول کنیم و یا دم خروس را خانم وکیل با دروغ و دو دوزه بازی به هیچ کجا نخواهید رسید.
2- صفحه 72 پرونده «لایحه ای که ظاهرا زوج تسلیم شعب تشخیص نموده است»; با یقین کامل و صراحت تمام و خلوص نیت ایشان «یعنی زوجه»; مبتلا به بیماری جنون آنی بوده من جای هیچ گونه شک و تردید ندارم ایشان در روز عاشورای حسینی در محل زندگی ام به علت عارضه جنون چنان حرکتی کرد که تمام همسایگان و مامورین شاهد بودند در هنگامی که این حالت به او دست می دهد چشمان او قاطی می شود و اگر کسی به چشم او نگاه کند می ترسد و حرکت های ناموزون و وحشیانه از خود بروز می دهد. او در ماه یک الی دو بار دچار جنون می شود هیچ کس قادر به مهار او نیست جز پدرش.
3- دادنامه شماره 480/89-2/4/89 صادره از شعبه 285 دادگاه خانواده تهران که دال بر عدم پرداخت نفقه از طرف زوج است.
4- اوراق پرونده دلالت بر این دارد که زوجین بیش از سه سال است که جدا از هم زندگی می کنند.
5- صفحه 90 پرونده دلالت بر این دارد که زوج در زندان است.
6- استشهادیه مضبوط در پرونده «صفحه 91 پرونده»; که حدود 12 نفر شهادت داده اند که زوج همسرش را از خانه بیرون کرده است هرکجا توانسته به هر شعبه از دادگاه ها. مبنی بر اینکه همسرش جنون دارد و رگباری از تهمت و ناسزا نثار همسرش نموده است به علاوه در این استشهادیه آمده: زوج فیلمی مونتاژ نموده حاکی از اینکه همسرش قبل از ازدواج با ایشان رابطه نامشروع داشته است یا مردهای دیگری داشته.
6- اظهارات ن.ل. کاسب بازار «صفحه 94 پرونده»; که اظهار داشته داور زوج به پیش من و برادرم آمد بیست میلیون تومان به برادرم داد و گفت این پول را به خانواده زوجه بده و بگویید این زندگی را یکسره نمایند و بقیه مهریه را ببخشند البته فقط همین پول را می دهیم و طلاها و جهیزیه را مسترد نمی کنیم. این دو قادر به زندگی باهم نیستند و هر چه آشتی می دهیم دوباره دعوای آن ها شروع می شود بنا به مراتب مذکور همان طور که فوقا اشاره شد عسر و حرج زوجه با توجه به ماده و تبصره مزبور محرز است و دلایل کافی بر ادعای زوجه وجود دارد و دادگاه محترم رسیدگی کننده به آن دلایل توجه ننموده است ادعای زوج به شرح مزبور مبنی بر جنون زوجه - کلاهبردار بودن زوجه و خانواده اش و نسبت دادن حرکات ناموزون و وحشیانه به همسرش «زوجه»; و.. . همگی برای زوجه سخت بوده و تحمل آن با مشقت همراه است لذا مستندا به ماده 1130 قانون مدنی و تبصره الحاقی به آن و مواد 370 و بند 2 و 5 و 371 و 401 قانون آیین دادرسی مدنی با نقض دادنامه پرونده به شعبه محترم دیگر از حوزه صادرکننده دادگاه رای منقوض ارجاع می شود.
رییس شعبه 30 دیوان عالی کشور ـ مستشار
جوادی ـ اللهیاری

قاضی:
هدایت اله جوادی , اللهیاری

منبع
سامانه ملی آرای قضایی

مواد مرتبط با این رای

ماده 1130 - در صورتی که دوام زوجیت موجب عسر و حرج زوجه باشد وی می تواند به حاکم شرع مراجعه و تقاضای طلاق کند. چنانچه عسر و حرج مذکور در محکمه ثابت شود دادگاه می تواند زوج را اجبار به طلاق نماید و در صورتی که اجبار میسر نباشد زوجه به اذن حاکم شرع طلاق داده می شود. تبصره - عسر و حرج موضوع این ماده عبارت است از به وجود آمدن وضعیتی که ادامه ی زندگی را برای زوجه با مشقت همراه ساخته و تحمل آن مشکل باشد و موارد ذیل در صورت احراز توسط دادگاه صالح از مصادیق عسر و حرج محسوب می گردد: 1 - ترک زندگی خانوادگی توسط زوج حداقل به مدت شش ماه متوالی و یا نه ماه متناوب در مدت یک سال بدون عذر موجه. 2 - اعتیاد زوج به یکی از انواع مواد مخدر و یا ابتلاء وی به مشروبات الکلی که به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و امتناع یا عدم امکان الزام وی به ترک آن در مدتی که به تشخیص پزشک برای ترک اعتیاد لازم بوده است. 3 - محکومیت قطعی زوج به حبس پنج سال یا بیشتر. 4 - ضرب و شتم یا هرگونه سوءرفتار مستمر زوج که عرفا با توجه به وضعیت زوجه قابل تحمل نباشد. 5 - ابتلای زوج به بیماری های صعب العلاج روانی یا ساری یا هر عارضه ی صعب العلاج دیگری که زندگی مشترک را مختل نماید. موارد مندرج در این ماده مانع از آن نیست که دادگاه در سایر مواردی که عسر و حرج زن در دادگاه احراز شود حکم طلاق صادر نماید.

مشاهده ماده 1130 قانون مدنی

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM