نظریه مشورتی شماره 7/95/1542

نظریه مشورتی شماره 7/95/1542

مجموعه کامل نظریات مشورتی

نظریه مشورتی شماره 7/95/1542


شماره نظریه:
7/95/1542

شماره پرونده:
94-168/1-1965

تاریخ نظریه:
1395/07/03

استعلام

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- طبق ماده 102 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 اصل بر ممنوعیت تعقیب و تحقیق در جرایم منافی عفت است؛ مگر در موارد استثنایی مذکور در این ماده. یکی از این موارد شکایت شاکی است که تعقیب و تحقیق در جرم منافی عفت مجاز است؛ در چنین فرضی بقاء شکایت نیز شرط ادامه تعقیب و تحقیق است. عبارت " تحقیق فقط در محدوده شکایت...... انجام می­شود " مذکور در ماده 102 قانون  فوق­الذکر مشعر بر همین معناست؛ زیرا در چنین مواردی حیثیت فردی و خانوادگی شاکی باید مورد نظر باشد و با افشای موارد ناشکافته نباید موجب هتک حیثیت خانوادگی شاکی و مفسده عمومی باشد. بنابراین در فرض سوال با گذشت شاکی ادامه تعقیب و تحقیق برای احراز و اثبات جرم جایز نیست و دادگاه باید با همان دلایل و قرائن موجود رای مقتضی را صادر نماید. 2- در مورد اطفال و نوجوانان کمتر از 15 سال چنانچه مرتکب جرمی شوند مرجع قضایی باید طبق قسمت اول ماده 287 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 آنان را به والدین اولیاء یا سرپرست قانونی یا در صورت فقدان یا   عدم دسترسی و یا امتناع از پذیرش آنان به هر شخص حقیقی یا حقوقی که مصلحت بداند بسپارد و این اشخاص ملتزمند هرگاه حضور طفل یا نوجوان لازم باشد او را به مرجع قضایی معرفی کنند. 3- مرجع رسیدگی به اعتراض متهم در خصوص قرار بازداشت موقت باید در وضعیت منعکس در پرونده نسبت به تایید یا نقض قرار بازداشت موقت تصمیم اتخاذ نماید و صدور قرار رفع نقص و دستور تکمیل تحقیقات در چنین موقعیتی موجه نیست. 4- ملاک و معیار صلاحیت دادگاه کیفری یک مطابق ماده 302 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 مجازات قانونی جرایم است و در بند پ  ماده مذکور نیز " جنایت عمدی علیه تمامیت جسمانی با میزان نصف دیه کامل یا بیش از آن " ملاک صلاحیت دادگاه کیفری یک است و میزان مسئولیت شرکای جرم تغییری در صلاحیت ایجاد نمی­کند. 1

منبع
اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مواد مرتبط با این نظریه مشورتی

ماده 102 ـ انجام هرگونه تعقیب و تحقیق در جرایم منافی عفت ممنوع است و پرسش از هیچ فردی در این خصوص مجاز نیست مگر در مواردی که جرم در مرئی و منظر عام واقع شده و یا دارای شاکی یا به عنف یا سازمان یافته باشد که در این صورت تعقیب و تحقیق فقط در محدوده شکایت و یا اوضاع و احوال مشهود توسط مقام قضایی انجام می شود. (اصلاحی 24/03/1394) تبصره 1 ـ در جرایم منافی عفت هرگاه شاکی وجود نداشته باشد و متهم بدوا قصد اقرار داشته باشد قاضی وی را توصیه به پوشاندن جرم و عدم اقرار می کند. تبصره 2 ـ قاضی مکلف است عواقب شهادت فاقد شرایط قانونی را به شاهدان تذکر دهد. تبصره 3 ـ در جرایم مذکور در این ماده اگر بزه دیده محجور باشد ولی یا سرپرست قانونی او حق طرح شکایت دارد. در مورد بزه دیده بالغی که سن او زیر هجده سال است ولی یا سرپرست قانونی او نیز حق طرح شکایت دارد.

مشاهده ماده 102 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 287 ـ در جریان تحقیقات مقدماتی مرجع قضایی حسب مورد اطفال و نوجوانان موضوع این قانون را به والدین اولیاء یا سرپرست قانونی یا در صورت فقدان یا عدم دسترسی و یا امتناع از پذیرش آنان به هر شخص حقیقی یا حقوقی که مصلحت بداند میسپارد. اشخاص مذکور ملتزم اند هرگاه حضور طفل یا نوجوان لازم باشد او را به مرجع قضایی معرفی نمایند. افراد پانزده تا هجده سال نیز شخصا ملزم به معرفی خود به دادگاه می باشند. درصورت ضرورت اخذ کفیل یا وثیقه تنها از متهمان بالای پانزده سال امکان پذیر است. درصورت عجز از معرفی کفیل یا ایداع وثیقه و یا در مورد جرایم پیش بینی شده در ماده (237) این قانون دادسرا یا دادگاه می تواند با رعایت ماده (238) این قانون قرار نگهداری موقت آنان را در کانون اصلاح و تربیت صادر کند. تبصره ـ قرار نگهداری موقت تابع کلیه آثار و احکام قرار بازداشت موقت است.

مشاهده ماده 287 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 302 ـ به جرایم زیر در دادگاه کیفری یک رسیدگی می شود: الف ـ جرایم موجب مجازات سلب حیات ب ـ جرایم موجب حبس ابد پ ـ جرایم موجب مجازات قطع عضو یا جنایات عمدی علیه تمامیت جسمانی با میزان نصف دیه کامل یا بیش از آن (اصلاحی 24/03/1394) ت ـ جرایم موجب مجازات تعزیری درجه سه و بالاتر (اصلاحی 24/03/1394) ث ـ جرایم سیاسی و مطبوعاتی

مشاهده ماده 302 قانون آیین دادرسی کیفری

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM