نظریه مشورتی شماره 7/93/2021

نظریه مشورتی شماره 7/93/2021

مجموعه کامل نظریات مشورتی

نظریه مشورتی شماره 7/93/2021


شماره نظریه:
7/93/2021

شماره پرونده:
1316‏-‎1‏/‎168‏-‎93

تاریخ نظریه:
1393/08/26

استعلام

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
1- اولا: با عنایت به صراحت ماده 243 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 بازپرس در تمام مراحل تحقیقات با رعایت مقررات این قانون می تواند نسبت به تشدید یا تخفیف قرار تامین صادره اقدام نماید لذا لزومی به ابقاء قرار قبل از مواعد ذکر شده در ماده 242 همان قانون نیست. ثانیا: عبارت «مقررات این ماده هردو ماه یا هریک ماه اعمال می شود» در قسمت وسطی ماده دلالت بر اظهارنظر بازپرس نسبت به قرار تامین (منتهی به بازداشت و یا قرار بازداشت موقت) در راس هر دوماه ویا یک ماه دارد واظهارنظر بازپرس قبل از مضی مواعد مذکور مبنی بر ابقای قرار تامین نافی تکلیف قانونی وی در اظهارنظر نسبت به فک یا تخفیف قرار تامین صادره و یا توجیه ابقای آن در راس مواعد فوق الذکر نمی باشد. 2- الف- صراحت ذیل ماده مارالذکر "... حداقل مجازات حبس مقرر در قانون برای آن جرم. .." حکایت از آن دارد که اعمال مقررات این ماده از شمول مجازاتهای شلاق وجزای نقدی خارج است. ب- اگر مجازات جرمی حبس و شلاق باشد حداقل حبس مقرر در قانون برای جرم ملاک مدت بازداشت متهم است که بازداشت وی نباید از حداقل تجاوز نماید. چنانچه اتهام متهم از جمله جرائم غیرعمدی  و یا جرایم درجه 7 و8 باشد بازپرس می باید درصدور قرار مراتب مذکور در تبصره 3 ماده 217 وتبصره 1ماده 247 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 را رعایت نموده تا حتی­الامکان از بازداشت متهم پرهیز گردد. ج- ذیل تبصره 1 ماده 242 صراحت دارد که «. ... سایر قرارهای منتهی به بازداشت متهم را نیز شامل می شود». د- تکلیف بازپرس به فک یا تخفیف قرار تامین بیانگر این معنی است که هدف قانونگذار از وضع وانشاء این ماده چنین بوده که فک یا تخفیف تامین متهم باید به نحوی باشد که منجر به آزادی متهم گردد. هـ - صرف نظر از اینکه جرائم مستوجب مجازات حبس تا شش ماه از نوع درجات 7یا 8 بوده واصولا قرار تامین آن با رعایت اصل تناسب تامین با وضعیت متهم و نوع جرم ارتکابی منتهی به بازداشت متهم نمی­گردد لیکن با استفاده از ملاک صدرماده 242 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 حداکثر ظرف یک ماه از بازداشت بازپرس مکلف به فک یا تخفیف تامین می باشد.

منبع
اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مواد مرتبط با این نظریه مشورتی

ماده 243 ـ بازپرس می تواند در تمام مراحل تحقیقات با رعایت مقررات این قانون قرار تامین صادره را تشدید کند یا تخفیف دهد. تبصره ـ تشدید یا تخفیف قرار تامین اعم از تبدیل نوع قرار یا تغییر مبلغ آن است.

مشاهده ماده 243 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 247 ـ بازپرس می تواند متناسب با جرم ارتکابی علاوه بر صدور قرار تامین قرار نظارت قضایی را که شامل یک یا چند مورد از دستورهای زیر است برای مدت معین صادر کند: الف ـ معرفی نوبه‏ای خود به مراکز یا نهادهای تعیین شده توسط بازپرس ب ـ منع رانندگی با وسایل نقلیه موتوری پ ـ منع اشتغال به فعالیت های مرتبط با جرم ارتکابی ت ـ ممنوعیت از نگهداری سلاح دارای مجوز ث ـ ممنوعیت خروج از کشور تبصره 1 ـ در جرایم تعزیری درجه هفت و هشت در صورت ارائه تضمین لازم برای جبران خسارات وارده مقام قضایی می تواند فقط به صدور قرار نظارت قضایی اکتفاء کند. تبصره 2 ـ قرارهای موضوع این ماده ظرف ده روز قابل اعتراض در دادگاه صالح است. چنانچه این قرار توسط دادگاه صادر شود ظرف ده روز قابل اعتراض در دادگاه تجدید نظر استان می باشد.

مشاهده ماده 247 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 242 ـ هرگاه در جرایم موضوع بندهای (الف) (ب) (پ) و (ت) ماده (302) این قانون تا دو ماه و در سایر جرایم تا یک ماه به علت صدور قرار تامین متهم در بازداشت بماند و پرونده اتهامی او منتهی به تصمیم نهائی در دادسرا نشود بازپرس مکلف به فک یا تخفیف قرار تامین است. اگر علل موجهی برای بقای قرار وجود داشته باشد با ذکر علل مزبور قرار ابقاء و مراتب به متهم ابلاغ می شود. متهم می تواند از این تصمیم ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ به دادگاه صالح اعتراض کند. فک یا تخفیف قرار بدون نیاز به موافقت دادستان انجام می شود و ابقای تامین باید به تایید دادستان برسد و در صورت مخالفت دادستان حل اختلاف با دادگاه صالح است. فک تخفیف یا ابقای بازداشت موقت باید به تایید دادستان برسد و در صورت مخالفت دادستان حل اختلاف با دادگاه صالح است. هرگاه بازداشت متهم ادامه یابد مقررات این ماده حسب مورد هر دو ماه یا هر یک ماه اعمال می شود. به هرحال مدت بازداشت متهم نباید از حداقل مجازات حبس مقرر در قانون برای آن جرم تجاوز کند و در هر صورت در جرایم موجب مجازات سلب حیات مدت بازداشت موقت از دو سال و در سایر جرایم از یکسال تجاوز نمی کند. تبصره 1 ـ نصاب حداکثر مدت بازداشت شامل مجموع قرارهای صادره در دادسرا و دادگاه است و سایر قرارهای منتهی به بازداشت متهم را نیز شامل می شود. تبصره 2 ـ تکلیف بازپرس به اظهارنظر درباره درخواست متهم موضوع ماده (241) این قانون در صورتی است که وفق این ماده نسبت به قرار اظهارنظر نشده باشد.

مشاهده ماده 242 قانون آیین دادرسی کیفری

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM