با توجه به اطلاق ماده 115 قانون مجازات اسلامی در صورتی که بر اساس گزارش قاضی اجرای احکام و یا گزارش واحد اصلاح و تربیت زندان و یا به هر جهت دیگر در مرحله اجرای حکم توبه مرتکب جرم تعزیری برای قاضی صادر کننده رای احراز شود آیا امکان اعمال این ماده ممکن است؟ مستحضرید با توجه به قرینه کلمه «مرتکب» و «اسقاط مجازات» در متن ماده مذکور بر خلاف ماده 114 که قاعده توبه در حدود را برای متهم مقید نموده برخی قضات محترم در اجرای طرح پایش زندانیان برخی از محکومین به حبس را با اعمال قواعد نهاد توبه مستحق اسقاط مجازات و یا تخفیف دانسته و رای صادر نمودند (پیوست) لکن برخی همکاران پذیرش توبه را محدود به مرحله قبل از صدور رای قطعی نموده اند.

مستنبط از ماده 118 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 این است که در جرایم تعزیری و در اعمال مقررات ماده 115 قانون مذکور مرتکب باید پیش از صدور حکم قطعی (پیش از قطعیت حکم) توبه کند و ادله مربوط به توبه را نیز تا پیش از قطعیت حکم به مقام قضایی اعم از مقام تعقیب یا رسیدگی ارائه کند. چنانچه مرتکب پیش از قطعیت حکم توبه کرده و ادله مربوط به توبه را نیز مطابق ماده 118 قانون مجازات اسلامی تا پیش از قطعیت حکم به مقام قضایی رسیدگی کننده ارائه کند در هر مرحله از مراحل دادرسی اعم از بدوی تجدیدنظر و فرجام می تواند اعمال مقررات توبه را ولو به طور مکرر درخواست کند. بر این اساس اعلام توبه متهم در جرایم مستوجب تعزیر پس از قطعیت حکم در قانون پیش بینی نشده است و مرجع قضایی در این خصوص با تکلیفی مواجه نیست و فقط می تواند عفو مجرم را توسط رییس قوه قضاییه از مقام رهبری درخواست کند.