نظریه مشورتی شماره 7/1400/104

نظریه مشورتی شماره 7/1400/104

مجموعه کامل نظریات مشورتی

نظریه مشورتی شماره 7/1400/104


شماره نظریه:
7/1400/104

شماره پرونده:
1400-1/15-104 ح

تاریخ نظریه:
1400/02/29

استعلام
این اداره کل در اجرای دادنامه صادره از دادگاه صلاحیت دار و تائید پزشکی قانونی و تاکید ماده 8 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 بر اجرا حکم دادگاه مراتب برقراری حقوق وظیفه ورثه یکی از کارکنان متوفی را به شرح زیر به صندوق بازنشستگی استان تهران اعلام کرده است: توضیح آن که فرد مذکور از تاریخ 1361/12/7 بازنشسته شده و در زمان بازنشستگی دو فرزند دختر و یک فرزند پسر تحت تکفل وی بوده است و برای آنان دفترچه درمانی نیز دریافت کرده اند و مرحوم طی درخواست مورخ 1367/4/16 با توجه به ازدواج دختران ابطال دفترچه های درمانی آنان را کرده و وزیر محترم دادگستری مراتب کسر دو نفر از پنج نفر افراد تحت تکفل را به امور مالی اعلام کرده و ایشان در تاریخ 1369/6/7 فوت کرده اند و همسر وی و فرزند نوزده ساله اش مشمول دریافت حقوق وظیفه با تایید آن صندوق شده اند. در تاریخ 1370/6/23 نامبرده به لحاظ داشتن بیست سال سن حقوق وظیفه وی کسر و به حقوق وظیفه همسر متوفی اضافه می شود که کلیه مدارک ارائه شده حاکی از تحت تکفل بودن آفرزندش در زمان حیات مستخدم را ثابت می کند. ت.ضیح آن که پرداخت حق اولاد و عائله مندی به استناد ماده 15 قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت بوده است و دولت کلیه مستمری های بازنشستگی از کار افتادگی کلی و مجموع مستمری های بازماندگان که تا پایان سال 1370 برقرار شده است حسب این ماده پرداخت می شود و پیش از اجرای ماده فوق نامبرده به لحاظ داشتن بیست سال سن حقوق وظیفه اش قطع شده است. در نهایت اداره کل صندوق بازنشستگی استان تهران در اجرای بند «ج» ماده 86 قانون استخدام کشوری مصوب 1345 با اصلاحات و الحاقات بعدی برقراری حقوق وظیفه نامبرده را فاقد مجوز قانونی دانسته است؛ مگر این که وقوع از کارافتادگی کامل برای ورثه در زمان حیات مستخدم متوفی بوده و این موضوع منجر به سرپرستی و کفالت مستخدم بر ورثه از کارافتاده کلی شده باشد. خواهشمند است در خصوص تائیدیه برقراری حقوق وظیفه ورثه فرض سوال اعلام نظر و نتیجه را به این اداره کل ارسال فرمایید.

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
1- در فرض استعلام چنانچه در خصوص برقراری حقوق وظیفه فرزند متوفی حکم قطعی صادر شده باشد وفق مفاد ماده 8 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 صندوق بازنشستگی موظف به اجرای مفاد حکم قطعی لازم الاجراست. 2- در فرض عدم صدور حکم چنانچه فرزند ذکور متوفی در زمان حیات مستخدم تحت تکفل وی بوده است وفق بند «الف» ماده 86 قانون استخدام کشوری مصوب 1345 با اصلاحات و الحاقات بعدی تا پیش از سن بیست سالگی مستحق دریافت حقوق وظیفه است و بعد از آن حقوق وظیفه وی قطع خواهد شد. در خصوص فرزندان معلول یا از کارافتاده وفق بند «ج» ماده 86 قانون موصوف بدون محدودیت شرط سنی مستحق حقوق وظیفه خواهد بود. با این وصف نظر به این که مفاد این بند جنبه حمایتی داشته است و با توجه به رویکرد حمایتی قانون گذار در پوشش حقوق وظیفه اشخاص از کارافتاده و نظر به این که این قید که حدوث معلولیت یا از کارافتادگی باید در زمان تحت تکفل و پیش از بیست سالگی باشد در قانون تصریح نشده است و قید مازادی است و در مقام تفسیر با توجه به رویکرد حمایتی قانون باید به نفع شخص وظیفه بگیر تفسیر شود و مستنبط از بخش اخیر ماده 87 قانون استخدام کشوری اصلاحی 12/8/1349 که اشعار می دارد «همچنین در بند ج ماده 86 درباره وراث مستخدمین رسمی که بر اساس قوانین و مقررات سابق حقوق وظیفه آنان برقرار نشده و یا قطع شده است از این تاریخ قابل اجرا خواهد بود» فرزند معلول یا از کارافتاده مستخدم؛ هرچند این عارضه بعد از سن بیست سالگی حادث شده باشد به شرط این که از مجرای دیگری مستمری یا از کارافتادگی دریافت نکند مستحق حقوق وظیفه خواهند بود. خاطر نشان می سازد بند 3 ماده 48 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 هر چند در زمان فوت فرد موضوع استعلام حاکم نبوده است نیز به نحو اطلاق پس از سن بیست سالگی فرزندان منحصرا در صورتی که معلول از کارافتاده نیازمند باشند برقراری مستمری یا حقوق وظیفه والدین کمک هزینه اولاد و بیمه را در مورد آنان پیش بینی کرده است

منبع
اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مواد مرتبط با این نظریه مشورتی

ماده 8 - هیچ مقام رسمی یا سازمان یا اداره دولتی نمی تواند حکم دادگاه را تغییر دهد و یا از اجرای آن جلوگیری کند مگر دادگاهی که حکم صادر نموده و یا مرجع بالاتر آنهم در مواردی که قانون معین نموده باشد.

مشاهده ماده 8 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی

ماده 48ـ میزان حقوق وظیفه یا مستمری زوجه دائم متوفی و فرزندان و سایر وراث قانونی وی و نحوه تقسیم آن در تمام صندوقهای بازنشستگی اعم از کشوری لشکری تامین اجتماعی و سایر صندوقهای خاص به ترتیب زیر است: 1ـ زوجه دائم متوفی از حقوق وظیفه یا مستمری وی برخوردار می گردد و ازدواج وی مانع دریافت حقوق مذکور نیست و درصورت فوت شوهر بعدی و تعلق حقوق به زوجه در اثر آن بیشترین مستمری ملاک عمل است. تبصره ـ اگر متوفی چند زوجه دائم داشته باشد حقوق وظیفه یا مستمری به تساوی بین آنان و سایر وراث قانونی تقسیم می شود. 2ـ دریافت حقوق بازنشستگی یا از کارافتادگی مستمری از کارافتادگی یا بازنشستگی حسب مورد توسط زوجه متوفی مانع از دریافت حقوق وظیفه یا مستمری متوفی نیست. 3ـ فرزندان اناث در صورت نداشتن شغل یا شوهر و فرزندان ذکور تا سن بیست سالگی و بعد از آن منحصرا درصورتی که معلول از کار افتاده نیازمند باشند یا اشتغال به تحصیلات دانشگاهی داشته باشند حسب مورد از کمک هزینه اولاد بیمه و مستمری بازماندگان یا حقوق وظیفه والدین خود برخوردار می گردند. 4ـ حقوق وظیفه یا مستمری زوجه دائم و فرزندان و سایر وراث قانونی کلیه کارکنان شاغل و بازنشسته مطابق ماده (87) قانون استخدام کشوری مصوب 31/3/1345 و اصلاحات بعدی آن و با لحاظ ماده (86) همان قانون و اصلاحیه های بعدی آن تقسیم و پرداخت می گردد. تبصره ـ مقررات این ماده در مورد افرادی که قبل از اجراء شدن این قانون فوت شده اند نیز لازم الاجراء است.

مشاهده ماده 48 قانون حمایت از خانواده

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM