نشست قضایی شماره 1400-8352

نشست قضایی شماره 1400-8352

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره 1400-8352


کد نشست:
1400-8352

تاریخ برگزاری:
1399/09/25

برگزار شده توسط:
استان فارس/ شهر زرین دشت

موضوع:
وصف مجرمانه اقدام موجر در تخلیه مورد اجاره با توسل به زور و اجبار بعد انقضای مهلت اجاره

پرسش:
مهلت اجاره تمام می شود مستاجر تخلیه نمی کند موجر اسباب و وسایل را بیرون می ریزد؛ آیا این رفتار جرم است؟

نظر هیئت عالی:
هرچند اقدام موجر در تخلیه مورد اجاره با توسل به زور و اجبار (قهری) و خلع ید مستاجر عرفا تصرف عدوانی محسوب می شود ولیکن با لحاظ شرایط مذکور در ماده 690 قانون تعزیرات مصوب 1375 که شاکی باید مالک عین یا منافع ملک مورد تصرف باشد و با فرض انقضای مدت اجاره مستاجر مالکیتی نسبت به منافع عین مستاجره ندارد؛ بنابراین فرض پرسش از شمول بزه تصرف عدوانی خارج است و حسب مورد و شرایط حاکم بر پرونده می تواند از مصادیق سایر بزه ها نظیر ورود به عنف به مسکن دیگری موضوع ماده 694 قانون تعزیرات یا تخریب عمدی موضوع ماده 677 این قانون باشد.

نظر اکثریت:
اقدام موجر مبنی بر ریختن اثاثیه به بیرون از منزل نه ممانعت از حق است و نه مزاحمت؛ زیرا این دو موضوع تعاریف جداگانه ای از عمل مرتکب دارند. اقدام موجر مصداق بارز تصرف عدوانی است؛ زیرا تصرف عدوانی ادعای متصرف سابق است مبنی بر اینکه دیگری بدون رضایت او مال غیرمنقول را از تصرف وی خارج کرده و اعاده تصرف خود را نسبت به آن مال درخواست می کند. در اینجا موجر نه مانع تصرف است و نه مزاحم مستاجر؛ بلکه به کلی ملک را تصرف کرده مصداق تصرف عدوانی است. اینکه مستاجر متعهد به تخلیه شده است عدم تخلیه و عدم انجام تعهد حقی برای موجر ایجاد نمی کند تا از طریق غیرقانونی مبادرت به استیفای حقوق ادعایی کند.

نظر اقلیت:
از آنجا که به موجب ماده 494 قانون مدنی عقد اجاره به محض انقضای مدت برطرف می شود پس جنبه ی کیفری ندارد چون مالکیتی وجود ندارد. مهم ترین تفاوت دعوای تصرف عدوانی کیفری و حقوقی شرط مالکیت داشتن شاکی در بعد کیفری است درحالی که نیازی نیست در یک دعوای تصرف عدوانی حقوقی خواهان مالک باشد. این تفاوت می تواند تبعاتی را در پی داشته باشد؛ ازجمله این که مستاجر امین و سرایدار نمی توانند در دادسرا علیه متصرف دعوای تصرف عدوانی طرح نمایند؛ مگر اینکه این ریختن اثاثیه به بیرون از منزل باعث جرم دیگری شود مانند ورود به عنف و تخریب.

مبحث:
آیین دادرسی مدنی

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 690 ـ کاهش بینایی درصورتی که مقدار آن قابل تشخیص باشد به همان نسبت دیه دارد و چنانچه قابل تشخیص نباشد موجب ارش است.

مشاهده ماده 690 قانون مجازات اسلامی

ماده 690 ـ هر کس به وسیله صحنه سازی از قبیل پی کنی دیوارکشی تغییر حد فاصل امحای مرز کرت بندی نهرکشی حفر چاه غرس اشجار و زارعت و امثال آن به تهیه آثار تصرف در اراضی مزروعی اعم از کشت شده یا در آیش زراعی جنگل ها و مراتع ملی شده کوهستان باغ ها قلمستان ها منابع آب چشمه سارها انهار طبیعی و پارک های ملی تاسیسات کشاورزی و دامداری و دامپروری و کشت و صنعت و اراضی موات و بایر و سایر اراضی و املاک متعلق به دولت یا شرکت های وابسته به دولت یا شهرداری ها یا اوقاف و همچنین اراضی و املاک و موقوفات و محبوسات و اثلاث باقیه که برای مصارف عام المنفعه اختصاص یافته یا اشخاص حقیقی یا حقوقی به منظور تصرف یا ذی حق معرفی کردن خود یا دیگری مبادرت نماید یا بدون اجازه سازمان حفاظت محیط زیست یا مراجع ذیصلاح دیگر مبادرت به عملیاتی نماید که موجب تخریب محیط زیست و منابع طبیعی گردد یا اقدام به هر گونه تجاوز و تصرف عدوانی یا ایجاد مزاحمت یا ممانعت از حق در موارد مذکور نماید به مجازات یک ماه تا یک سال حبس محکوم می شود. دادگاه موظف است حسب مورد رفع تصرف عدوانی یا رفع مزاحمت یا ممانعت از حق یا اعاده وضع به حال سابق نماید. تبصره 1 ـ رسیدگی به جرایم فوق الذکر خارج از نوبت به عمل می آید و مقام قضایی با تنظیم صورتمجلس دستور متوقف ماندن عملیات متجاوز را تا صدور حکم قطعی خواهد داد. تبصره 2 ـ در صورتی که تعداد متهمان سه نفر یا بیشتر باشد و قرائن قوی بر ارتکاب جرم موجود باشد قرار بازداشت صادر خواهد شد مدعی می تواند تقاضای خلع ید و قلع بنا و اشجار و رفع آثار تجاوز را بنماید.

مشاهده ماده 690 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی ـ تعزیرات

ماده 494 - عقد اجاره به محض انقضای مدت برطرف می شود و اگر پس از انقضای آن مستاجر عین مستاجره را بدون اذن مالک مدتی در تصرف خود نگاه دارد موجر برای مدت مزبور مستحق اجرت المثل خواهد بود اگر چه مستاجر استیفای منفعت نکرده باشد و اگر با اجازه ی مالک در تصرف نگاه دارد وقتی باید اجرت المثل بدهد که استیفای منفعت کرده باشد مگر این که مالک اجازه داده باشد که مجانا استفاده نماید.

مشاهده ماده 494 قانون مدنی

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM