نشست قضایی شماره 1400-7965

نشست قضایی شماره 1400-7965

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره 1400-7965


کد نشست:
1400-7965

تاریخ برگزاری:
1398/05/16

برگزار شده توسط:
استان زنجان/ شهر خرمدره

موضوع:
صلاحیت رسیدگی به جرایم مامورین

پرسش:
مامور نیروی انتظامی فردی را که در پشت بام ساختمان نیمه کاره خوابیده است با اطلاع همسایگان آن ساختمان به علت مظنون بودن به سرقت بدون اخذ مجوز قضایی دستگیر و به کلانتری منتقل می نماید و متهم در نتیجه تحقیقات به ارتکاب سرقت از منزل دیگری اقرار می نماید.

نظر هیئت عالی:
عمل مامور از مصادیق ماده 583 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات و رسیدگی به آن در صلاحیت دادسرا و دادگاه های نظامی است.

نظر اکثریت:
جواب سوال اول : با توجه به اینکه مامور نیروی انتظامی مجوز قضایی دریافت ننموده و متهم نیز مرتکب جرم مشهود نگردیده است و صرف مظنونیت موجب نمی گردد تا مامورین اختیارات ماده 44 قانون آیین دادرسی کیفری را داشته باشند بلکه باید طبق صدر ماده 44 فوق الذکر مراتب را پس از اخذ دستور قضایی بررسی می نمودند در نتیجه جرم واقع شده منطبق با موضوع ماده 570 قانون مجازات اسلامی فصل تعزیرات خواهد بود زیرا با دستگیری فرد آزادی وی سلب گردیده است ولی با توجه به اینکه در مانحن فیه توقیف و حبس فرد موجب سلب آزادی وی گردیده است و رابطه بین عنوان توقیف و حبس با سلب آزادی عموم و خصوص مطلق می باشد در نتیجه توقیف و حبس به شکل خاص جرم انگاری گردیده و نمی توان به عموم ماده 570 تمسک جست بلکه موضوع عنوان خاص مجرمانه دارد که در ماده 583 جرم انگاری گردیده است فلذا جرم محقق شده توقیف و حبس غیر قانونی می باشد.

نظر اقلیت:
با توجه به اینکه مامور نیروی انتظامی مجوز قضایی دریافت ننموده و متهم نیز مرتکب جرم مشهود نگردیده است و صرف مظنونیت موجب نمی گردد تا مامورین اختیارات ماده 45 قانون آیین دادرسی کیفری را داشته باشند بلکه باید مراتب را پس از اخذ دستور قضایی بررسی می نمودند در نتیجه جرم واقع شده منطبق با موضوع ماده 570 قانون مجازات اسلامی فصل تعزیرات خواهد بود زیرا با دستگیری فرد آزادی وی سلب گردیده است چون سوء نیت مامور مفروض می باشد برخلاف ماده 583 که نیاز به احراز سوء نیت دارد.

مبحث:
حقوق جزای عمومی , آیین دادرسی کیفری , جزای اختصاصی

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 44 ـ ضابطان دادگستری به محض اطلاع از وقوع جرم در جرایم غیرمشهود مراتب را برای کسب تکلیف و اخذ دستورهای لازم به دادستان اعلام می کنند و دادستان نیز پس از بررسی لازم دستور ادامه تحقیقات را صادر و یا تصمیم قضایی مناسب اتخاذ می کند. ضابطان دادگستری درباره جرایم مشهود تمام اقدامات لازم را به منظور حفظ آلات ادوات آثار علائم و ادله وقوع جرم و جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم و یا تبانی به عمل میآورند تحقیقات لازم را انجام میدهند و بلافاصله نتایج و مدارک به دست آمده را به اطلاع دادستان می رسانند. همچنین چنانچه شاهد یا مطلعی در صحنه وقوع جرم حضور داشته باشد؛ اسم نشانی شماره تلفن و سایر مشخصات ایشان را اخذ و در پرونده درج می ـکنند. ضابطان دادگستری در اجرای این ماده و ذیل ماده (46) این قانون فقط در صورتی می توانند متهم را بازداشت نمایند که قرائن و امارات قوی بر ارتکاب جرم مشهود توسط وی وجود داشته باشد.

مشاهده ماده 44 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 597 ـ به جرایم مربوط به وظایف خاص نظامی و انتظامی اعضای نیروهای مسلح به جز جرایم در مقام ضابط دادگستری در سازمان قضایی رسیدگی می شود. تبصره 1 ـ رسیدگی به جرایمی که امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری اجازه فرموده اند در دادگاهها و دادسراهای سازمان قضایی نیروهای مسلح رسیدگی شود مادامی که از آن عدول نشده در صلاحیت این سازمان است. تبصره 2 ـ منظور از جرایم مربوط به وظایف خاص نظامی و انتظامی جرایمی است که اعضای نیروهای مسلح در ارتباط با وظایف و مسوولیت های نظامی و انتظامی که طبق قانون و مقررات به عهده آنان است مرتکب گردند. تبصره 3 ـ رهایی از خدمت مانع رسیدگی به جرایم زمان اشتغال در دادگاه نظامی نمی شود. تبصره 4 ـ جرم در مقام ضابط دادگستری جرمی است که ضابطان در حین انجام وظایف قانونی خود در ارتباط با جرایم مشهود و یا در راستای اجرای دستور مقام قضایی دادگستری مرتکب می شوند.

مشاهده ماده 597 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 45 ـ جرم در موارد زیر مشهود است: الف ـ در مرئی و منظر ضابطان دادگستری واقع شود یا ماموران یادشده بلافاصله در محل وقوع جرم حضور یابند و یا آثار جرم را بلافاصله پس از وقوع مشاهده کنند. ب ـ بزه دیده یا دو نفر یا بیشتر که ناظر وقوع جرم بوده اند حین وقوع جرم یا بلافاصله پس از آن شخص معینی را به عنوان مرتکب معرفی کنند. پ ـ بلافاصله پس از وقوع جرم علائم و آثار واضح یا اسباب و ادله جرم در تصرف متهم یافت شود و یا تعلق اسباب و ادله یادشده به متهم محرز گردد. ت ـ متهم بلافاصله پس از وقوع جرم قصد فرار داشته یا در حال فرار باشد یا بلافاصله پس از وقوع جرم دستگیر شود. ث ـ جرم در منزل یا محل سکنای افراد اتفاق افتاده یا در حال وقوع باشد و شخص ساکن در همان حال یا بلافاصله پس از وقوع جرم ورود ماموران را به منزل یا محل سکنای خود درخواست کند. ج ـ متهم بلافاصله پس از وقوع جرم خود را معرفی کند و وقوع آن را خبر دهد. چ ـ متهم ولگرد باشد و در آن محل نیز سوء شهرت داشته باشد. تبصره 1 ـ چنانچه جرایم موضوع بندهای (الف) (ب) (پ) و (ت) ماده (302) این قانون به صورت مشهود واقع شود در صورت عدم حضور ضابطان دادگستری تمام شهروندان می توانند اقدامات لازم را برای جلوگیری از فرار مرتکب جرم و حفظ صحنه جرم به عمل آورند. تبصره 2 ـ ولگرد کسی است که مسکن و ماوای مشخص و وسیله معاش معلوم و شغل یا حرفه معینی ندارد.

مشاهده ماده 45 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 570 ـ هرگاه یک استخوان از چند نقطه جدای از هم بشکند یا خرد شود یا ترک بخورد در صورتی که عرفا جنایت های متعدد محسوب گردد هریک دیه جداگانه دارد هرچند با یک ضربه به وجود آید و مجموع دیه جنایت های مزبور از دیه عضو هم بیشتر باشد.

مشاهده ماده 570 قانون مجازات اسلامی

ماده 583 ـ هرگاه با از بین بردن عضو یا پوست و مانند آن موی سر ریش یا ابرو از بین برود علاوه بر دیه مو یا ریش یا ابرو حسب مورد دیه یا ارش جنایت نیز پرداخت می شود.

مشاهده ماده 583 قانون مجازات اسلامی

ماده 583 ـ هر کس از مقامات یا مامورین دولتی یا نیروهای مسلح یا غیر آن ها بدون حکمی از مقامات صلاحیتدار در غیر مواردی که در قانون جلب یا توقیف اشخاص را تجویز نموده شخصی را توقیف یا حبس کند یا عنفا در محلی مخفی نماید به یک تا سه سال حبس یا جزای نقدی از شش تا هجده میلیون ریال محکوم خواهد شد.

مشاهده ماده 583 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی ـ تعزیرات

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM