نشست قضایی شماره 1399-7250

نشست قضایی شماره 1399-7250

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره 1399-7250


کد نشست:
1399-7250

تاریخ برگزاری:
1398/10/03

برگزار شده توسط:
استان هرمزگان/ شهر بندر عباس

موضوع:
استناد سرباز وظیفه به امر آمر قانونی ( مقام مافوق )

پرسش:
در اجرای طرح ها و دستورالعمل های صادره از فرماندهی انتظامی شهرستان در راستای برخورد با موتورسیکلت های متخلف یک دستگاه موتورسیکلت با راکبی که فاقد کلاه ایمنی بوده و به صورت خلاف جهت حرکت می کرده ضمنا فاقد بیمه نامه نیز بوده موتورسیکلت متوقف می شود در مسیر انتقال موتورسیکلت به راکبی سرباز وظیفه با یک عابر پیاده برخورد و منجر به مصدومیت عابر می گردد. پرونده به دادسرا ارجاع و در مسیر تحقیقات قرار می گیرد. سرباز وظیفه که فاقد گواهینامه معتبر است اظهار می دارد بنده در اجرای طرح موتورگیری همیشه ترک نشین بوده ام و بارها اعلام نموده ام که گواهینامه معتبر ندارم و بنده به امر آمر قانونی و دستور افسر گشت مبادرت به انتقال موتورسیکلت نموده ام.

نظر هیئت عالی:
صرف نظر از اینکه نظریه اقلیت پاسخگوی سوال نبوده و اساسا قضیه صلاحیت محل سوال قرار نگرفته است پرسش مطروحه دارای موضوعی است که حسب شرایط و محتویات پرونده اتخاذ تصمیم قضایی و تشخیص موضوع و انطباق آن با قانون با قاضی رسیدگی کننده است و بدیهی است که پذیرش دفاع متهم در خصوص وجود آمر قانونی با لحاظ علم وی بر غیرقانونی بودن دستور با شرایط پذیرش در ماده 159 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 سازگار نمی باشد و حتی اگر دفاع متهم در خصوص اتهام انتسابی رانندگی بدون پروانه را پذیرا باشیم اما در خصوص ایراد صدمه بدنی غیر عمدی ناشی از تخلف در رانندگی به واسطه قطع رابطه علیت بین بزه مزبور با دستور آمر قابلیت پذیرش ندارد.

نظر اکثریت:
با توجه به اینکه در فرض سوال سرباز نسبت به خلاف بودن دستور اطلاع داشته لذا مورد از شمول امر آمر قانونی به عنوان یکی از علل موجه جرم خارج می باشد لیکن بر اساس ماده 526 قانون مجازات اسلامی و ماده 332 قانون مدنی در فرض اقوی بودن سبب از مباشر مسیولیت فقط متوجه سبب اقوی است لهذا به نظر می رسد در فرض اخیر مسیولیت کیفری متوجه آمر می شود.

نظر اقلیت:
با استناد به تبصره 2 ماده 597 قانون آیین دادرسی کیفری با توجه به اینکه سرباز در حین انجام وظیفه نظامی بوده و به سبب وظیفه ی نظامی که برعهده داشته مرتکب بزه مندرج در سوال شده است لهذا جرم نظامی محسوب و رسیدگی به آن در صلاحیت دادسرای نظامی بوده است.

مبحث:
قانون مدنی , آیین دادرسی کیفری

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 597 ـ به جرایم مربوط به وظایف خاص نظامی و انتظامی اعضای نیروهای مسلح به جز جرایم در مقام ضابط دادگستری در سازمان قضایی رسیدگی می شود. تبصره 1 ـ رسیدگی به جرایمی که امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری اجازه فرموده اند در دادگاهها و دادسراهای سازمان قضایی نیروهای مسلح رسیدگی شود مادامی که از آن عدول نشده در صلاحیت این سازمان است. تبصره 2 ـ منظور از جرایم مربوط به وظایف خاص نظامی و انتظامی جرایمی است که اعضای نیروهای مسلح در ارتباط با وظایف و مسوولیت های نظامی و انتظامی که طبق قانون و مقررات به عهده آنان است مرتکب گردند. تبصره 3 ـ رهایی از خدمت مانع رسیدگی به جرایم زمان اشتغال در دادگاه نظامی نمی شود. تبصره 4 ـ جرم در مقام ضابط دادگستری جرمی است که ضابطان در حین انجام وظایف قانونی خود در ارتباط با جرایم مشهود و یا در راستای اجرای دستور مقام قضایی دادگستری مرتکب می شوند.

مشاهده ماده 597 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 506 ـ تسبیب در جنایت آن است که کسی سبب تلف شدن یا مصدومیت دیگری را فراهم کند و خود مستقیما مرتکب جنایت نشود به طوری که در صورت فقدان رفتار او جنایت حاصل نمیشد مانند آنکه چاهی بکند و کسی در آن بیفتد و آسیب ببیند.

مشاهده ماده 506 قانون مجازات اسلامی

ماده 159 ـ هرگاه به امر غیرقانونی یکی از مقامات رسمی جرمی واقع شود آمر و مامور به مجازات مقرر در قانون محکوم می شوند لکن ماموری که امر آمر را به علت اشتباه قابل قبول و به تصور اینکه قانونی است اجراء کرده باشد مجازات نمی شود و در دیه و ضمان تابع مقررات مربوطه است.

مشاهده ماده 159 قانون مجازات اسلامی

ماده 526 ـ هرگاه دو یا چند عامل برخی به مباشرت و بعضی به تسبیب در وقوع جنایتی تاثیر داشته باشند عاملی که جنایت مستند به اوست ضامن است و چنانچه جنایت مستند به تمام عوامل باشد به طور مساوی ضامن می باشند مگر تاثیر رفتار مرتکبان متفاوت باشد که در این صورت هریک به میزان تاثیر رفتارشان مسوول هستند. در صورتی که مباشر در جنایت بی اختیار جاهل صغیر غیرممیز یا مجنون و مانند آنها باشد فقط سبب ضامن است.

مشاهده ماده 526 قانون مجازات اسلامی

ماده 332 - هر گاه یک نفر سبب تلف مالی را ایجاد کند و دیگری مباشر تلف شدن آن مال بشود مباشر مسئول است نه مسبب مگر این که سبب اقوی باشد به نحوی که عرفا اتلاف مستند به او باشد.

مشاهده ماده 332 قانون مدنی

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM