نشست قضایی شماره 1397-1748

نشست قضایی شماره 1397-1748

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره 1397-1748


کد نشست:
1397-1748

تاریخ برگزاری:
1396/10/28

برگزار شده توسط:
استان گیلان/ شهر لاهیجان

موضوع:
لزوم رسیدگی به پرونده های عدم صلاحیت در دادسرای محل

پرسش:
چنانچه رای دادگاه بخش در دیوان عالی نقض گردیده و برای رسیدگی به دادگاه کیفری هم عرض در شهرستان ارسال شود آیا دادگاه کیفری شهرستان می تواند پرونده را به دادسرا ارسال نماید تا با کیفرخواست به دادگاه ارسال شود یا اینکه بطور مستقیم باید رسیدگی و تصمیم اتخاذ نماید؟

نظر هیئت عالی:
موضوع مورد سوال مبهم است زیرا فرض نقض رای دادگاه بخش ( کیفری 2 بخش ) دردیوان عالی کشور فرض بعیدی است مگر اینکه پرونده ای مثل آدم ربایی قبل از لازم الاجرا شدن قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 در دادگاه بخش مطرح و ثبت شده باشد. چون دادگاه بخش طبق تبصره 3 ماده 296 قانون مرقوم مکلف است به رسیدگی خود ادامه دهد در این فرض چنانچه رای دادگاه مرقوم دردیوان عالی کشور نقض و به شعبه هم عرض و شعبه دیگر دادگاه بخش ( کیفری 2 ) یا کیفری 2 شهرستان ارسال شود نیازی به ارسال پرونده به دادسرا و صدور کیفرخواست نیست. تجربه انحلال دادگاه های عمومی و حاکمیت مقررات مشابه تبصره 3 ماده 296 در آن دادگاه ها و رویه دیوان عالی کشور در دادگاه ها در این زمینه موید این نظر است.

نظر اکثریت:
با توجه به بند 4 ماده 469 قانون آیین دادرسی کیفری ارسال پرونده به دادگاه هم عرض به معنای نادیده گرفتن قواعد آیین دادرسی نیست بنابراین با توجه به مواد 335 ( موارد مجاز رسیدگی در دادگاه کیفری ) و نیز ماده 340 قانون مذکور که رسیدگی مستقیم در دادگاه کیفری دو منحصر به جرایم با مجازات تعزیری درجه 7 و 8 می باشد لذا در غیر این موارد و عدم وجود کیفرخواست دادگاه کیفری پس از وصول پرونده جهت اظهار نظر در مورد موضوع پرونده را به دادسرا ارسال می نماید تا در صورت صدور کیفرخواست نسبت به ادامه رسیدگی اقدام نماید.

نظر اقلیت:
نقض رای در دیوان عالی کشور از موارد طرق فوق العاده رسیدگی و خلاف اصل ( قطعیت آراء ) می باشد بنابراین در خلاف اصل باید به قدر متقین اکتفا کرد لذا ارجاع پرونده از سوی دادگاه کیفری به دادسرا در این مسیله خارج از اختیارات دادگاه بوده و خروج از موضوعی است که دیوان عالی اجازه ورود در مسیله را داده است. بنابراین دادگاه کیفری باید مستقیما راجع به موضوع اظهار نظر نماید.

مبحث:
آیین دادرسی کیفری

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 296 ـ دادگاه کیفری یک دارای رییس و دو مستشار است که با حضور دو عضو نیز رسمیت می یابد. در صورت عدم حضور رییس ریاست دادگاه به عهده عضو مستشاری است که سابقه قضایی بیشتری دارد. تبصره 1 ـ دادگاه کیفری یک در مرکز استان و به تشخیص رئیس قوه قضاییه در حوزه قضایی شهرستان ها تشکیل می شود. در حوزه هایی که این دادگاه تشکیل نشده است به جرایم موضوع صلاحیت آن در نزدیکترین دادگاه کیفری یک در حوزه قضایی آن استان رسیدگی می شود. تبصره 2 ـ دادرس علی البدل حسب مورد می تواند به جای رئیس یا مستشار انجام وظیفه کند. همچنین با انتخاب رئیس کل دادگستری استان عضویت مستشاران دادگاههای تجدید نظر در دادگاه کیفری یک و دادگاه انقلاب در مواردی که با تعدد قاضی رسیدگی می کند بلامانع است. تبصره 3 ـ دادگاه های کیفری استان و عمومی جزائی موجود به ترتیب به دادگاههای کیفری یک و دو تبدیل می شوند. جرایمی که تا تاریخ لازم الاجراء شدن این قانون در دادگاه ثبت شده است از نظر صلاحیت رسیدگی تابع مقررات زمان ثبت است و سایر مقررات رسیدگی طبق این قانون در همان شعب مرتبط انجام می شود. این تبصره درمورد دادگاه انقلاب و دادگاههای نظامی نیز جاری است.

مشاهده ماده 296 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 469 ـ در موقع رسیدگی عضو ممیز گزارش پرونده و مفاد اوراقی را که لازم است قرائت می کند و طرفین یا وکلای آنان در صورت حضور می توانند با اجازه رئیس شعبه مطالب خود را اظهار دارند. همچنین دادستان کل یا نماینده وی با حضور در شعبه به طور مستدل مستند و مکتوب نسبت به نقض یا ابرام رای معترض عنه یا فرجام خواسته نظر خود را اعلام می کند. سپس اعضای شعبه با توجه به محتویات پرونده و مفاد گزارش و مطالب اظهار شده با درج نظر دادستان کل کشور یا نماینده وی در متن دادنامه به شرح زیر اتخاذ تصمیم می کنند: الف ـ اگر رای مطابق قانون و ادله موجود در پرونده باشد با ابرام آن پرونده را به دادگاه صادرکننده رای اعاده می ـنمایند. ب ـ هرگاه رای مخالف قانون یا بدون توجه به ادله و مدافعات طرفین صادر شده باشد یا رعایت تشریفات قانونی نشده و آن تشریفات به درجه ای از اهمیت باشد که موجب بی اعتباری رای شود شعبه دیوان عالی کشور رای را نقض و به شرح زیر اقدام می کند: 1 ـ اگر عملی که محکوم علیه به اتهام ارتکاب آن محکوم شده به فرض ثبوت جرم نبوده یا به لحاظ شمول عفو عمومی و یا سایر جهات قانونی متهم قابل تعقیب نباشد رای صادره نقض بلا ارجاع می شود. 2 ـ اگر رای صادره از نوع قرار و یا حکمی باشد که به علت ناقص بودن تحقیقات نقض شده است برای رسیدگی مجدد به دادگاه صادرکننده رای ارجاع می شود. 3 ـ اگر رای به علت عدم صلاحیت ذاتی دادگاه نقض شود پرونده به مرجعی که دیوان عالی کشور صالح تشخیص می دهد ارسال می شود و مرجع مذکور مکلف به رسیدگی است. 4 ـ در سایر موارد پس از نقض رای پرونده به دادگاه هم عرض ارجاع می شود. تبصره ـ در مواردی که دیوان عالی کشور رای را به علت نقص تحقیقات نقض می کند مکلف است تمام موارد نقص تحقیقات را به تفصیل ذکر کند.

مشاهده ماده 469 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 340 ـ جرایم تعزیری درجه هفت و هشت به طور مستقیم در دادگاه مطرح می شود. در این مورد و سایر مواردی که پرونده به طور مستقیم در دادگاه مطرح می شود دادگاه پس از انجام تحقیقات به ترتیب زیر اقدام می کند: الف ـ چنانچه دادگاه خود را صالح به رسیدگی نداند قرار عدم صلاحیت صادر می کند و اگر مورد را از موارد منع یا موقوفی تعقیب بداند حسب مورد اتخاذ تصمیم می کند. ب ـ در غیر موارد مذکور در بند (الف) چنانچه اصحاب دعوی حاضر باشند و درخواست مهلت نکنند دادگاه با تشکیل جلسه رسمی مبادرت به رسیدگی می کند. در صورتیکه اصحاب دعوی حاضر نباشند یا برای تدارک دفاع یا تقدیم دادخواست ضرر و زیان درخواست مهلت کنند دادگاه با اخذ تامین متناسب از متهم وقت رسیدگی را تعیین و مراتب را به اصحاب دعوی و سایر اشخاصی که باید در دادگاه حاضر شوند ابلاغ می کند.

مشاهده ماده 340 قانون آیین دادرسی کیفری

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM