نشست قضایی شماره 1398-6689

نشست قضایی شماره 1398-6689

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره 1398-6689


کد نشست:
1398-6689

تاریخ برگزاری:
1397/11/08

برگزار شده توسط:
استان مرکزی/ شهر خمین

موضوع:
بررسی امکان طرح شکایت تخریب عمدی اموال توسط متصرف

پرسش:
در بزه تخریب عمدی اموال آیا صرفا مالک مال شاکی محسوب می شود یا اینکه متصرف نیز می تواند طرح شکایت نماید؟

نظر هیئت عالی:
مستفاد از ماده 10 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 معیار در شناسایی "شاکی خصوصی" متضرر شدن از وقوع جرم است؛ بنابراین چنانچه متصرف مال تخریب شده در وقوع بزه تخریب عمدی (مال) متضرر شده باشد؛ (مانند مستاجری که از منافع مال مزبور بهره مند بوده است) حق طرح شکایت را خواهد داشت و لذا نظریه اکثریت قضات محترم دادگستری شهرستان خمین مورد تایید (در نتیجه) می باشد.

نظر اکثریت:
با عنایت به ماده 10 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب سال 1392 هجری شمسی که مقرر نموده ((بزه دیده شخصی است که از وقوع جرم متحمل ضرر و زیان می گردد و چنانچه تعقیب مرتکب را درخواست کند شاکی و هرگاه جبران ضرر و زیان وارده را مطالبه کند مدعی خصوصی نامیده می شود)) و با این تعریف بزه دیده می تواند طرح شکایت نماید و در بزه تخریب عمدی ممکن است بزه دیده مالک و یا متصرف مال باشد. در جرم تخریب نیز که از جمله جرایم عمدی است؛ سوء نیت عام همان اراده و اختیار مرتکب جرم است و سوء نیت خاص آن اراده آگاه نسبت به مال موضوع جرم یا شخص متضرر؛ یعنی قصد حصول نتیجه که همان ایراد ضرر و خسارت به دیگری است می باشد و در اینجا باید مشخص گردد شخصی که بطور مستقیم از جرم متضرر گردیده چه کسی است؟ متصرف یا مالک بطور مثال؛ شخص با اذن خودرویی را اجاره کرده و در یک درگیری شخص ب اقدام به تخریب خودرو می نماید و در ما نحن فیه مالک در دسترس نیست و یا اصلا قصد شکایت ندارد و اگر طرح شکایت منوط به تقاضای مالک باشد ممکن است علیرغم اینکه ضرری به الف وارد شده بدون تعقیب بماند و شخص ب نیز با توجه به اینکه خودرو در ید شخص الف است اقدام به تخریب خودرو نموده و قصد ضرر رساندن به وی را داشته و ممکن است اصلا مالک خودرو را نشناسد و قصد ورود ضرر به مالک را نداشته باشد و در اینجا به نظر می رسد شخصی که مستقیم از جرم متضرر گردیده و بزه دیده محسوب می شود شخص الف است که به عنوان بزه دیده حق طرح شکایت را داراست و در ماده 677 قانون مجازات اسلامی نیز عبارت ((متعلق به دیگری)) بطور صریح به معنای مالکیت نمی باشد؛ بلکه مال تخریب شده بایستی متعلق به دیگری باشد نه اینکه شخص مال خود را تخریب کند؛ که در این صورت خروج موضوعی دارد و جرم تلقی نمی گردد و عقلا و عرفا چیزی را که در دست کسی یا تصرف کسی قرار دارد متعلق به او می دانند؛ هر چند ممکن است مالک عین آن نباشد و در فرهنگ های لغت نیز متعلق به معنای وابسته بودن و رابط داشتن و مال کسی یا جایی بودن بیان شده است و حتی ممکن است متضرر از جرم در اینجا متعدد باشند که طبق ماده 102 قانون مجازات اسلامی تعقیب جزایی با شکایت هر یک از آنان شروع می شود؛ لذا با توجه به مراتب فوق در فرض سوال چنانچه متصرف نیز از جرم متضرر گردیده باشد و تعقیب متهم را درخواست نماید شاکی محسوب می گردد.

نظر اقلیت:
با عنایت به ماده 677 قانون مجازات اسلامی که مقرر داشته (هر کس عمدا اشیاء منقول و غیر منقول متعلق به دیگری را تخریب نماید)؛ در بزه تخریب صرفا مالک مال شاکی محسوب می شود و اگر شخص غیر از مالک حتی متصرف مال طرح شکایت نماید به دلیل فقدان سمت در طرح شکایت و اینکه مالکیتی نسبت به مال موضوع تخریب ندارد قرار موقوفی تعقیب صادر می گردد.

مبحث:
آیین دادرسی کیفری , جزای اختصاصی

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 677 ـ جنایتی که موجب زوال عقل یا کم شدن آن شود هرچند عمدی باشد حسب مورد موجب دیه یا ارش است و مرتکب قصاص نمی شود.

مشاهده ماده 677 قانون مجازات اسلامی

ماده 102 ـ هرگاه متضررین از جرم متعدد باشند تعقیب جزایی با شکایت هر یک از آنان شروع می شود ولی موقوفی تعقیب رسیدگی و اجرای مجازات موکول به گذشت تمام کسانی است که شکایت کرده اند. تبصره ـ حق گذشت به وراث قانونی متضرر از جرم منتقل و در صورت گذشت همگی وراث حسب مورد تعقیب رسیدگی یا اجرای مجازات موقوف می گردد.

مشاهده ماده 102 قانون مجازات اسلامی

ماده 10 ـ بزه دیده شخصی است که از وقوع جرم متحمل ضرر و زیان می گردد و چنانچه تعقیب مرتکب را درخواست کند «شاکی» و هرگاه جبران ضرر و زیان وارده را مطالبه کند «مدعی خصوصی» نامیده می شود.

مشاهده ماده 10 قانون آیین دادرسی کیفری

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM