نشست قضایی شماره

نشست قضایی شماره

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره


کد نشست:

تاریخ برگزاری:
1387/01/10

برگزار شده توسط:
استان آذربایجان شرقی/

موضوع:
ملاک محاسبه نرخ مهر در صورت صلح آن به غیر

پرسش:
متعاقب ازدواج زوج و زوجه در سال 1375 زوجه مهر خود را در سال 1382 به پدر خود صلح کرده است. بعد از فوت زوجه در سال 1385 پدر او (متصالح) دادخواستی به خواسته مطالبه مهر با نرخ شاخص روز علیه داماد خود تقدیم دادگاه نموده است. آیا امکان مطالبه مهر از جانب متصالح به نرخ شاخص روز امکان پذیر است؟

نظر هیئت عالی:
با استنباط از تبصره ماده 1082 قانون مدنی به هر تقدیر حقوق زن در ارتباط با مهر نرخ روز است که در زمان صلح این حق برای زن وجود داشته و با همین وضعیت حقوق مزبور به دیگری صلح شده است. بنابراین تا تاریخ صلح میزان مهر وفق تبصره مرقوم محاسبه و از آن به بعد تبدیل تعهد به اعتبار متعهدله حاصل شده است که از شمول تبصره یادشده خارج و تابع عمومات خواهد بود. به این ترتیب نظر گروه اقلیت تایید می شود.

نظر اکثریت:
مطابق تبصره ماده 1082 قانون مدنی چنان چه مهر وجه رایج باشد تادیه آن مطابق نرخ شاخص روز صورت خواهد گرفت. با عنایت به این که قانون اطلاق داشته و به موضوع دین؛ یعنی مهر توجه داشته است و مهر و حق مطالبه آن یک حق مالی است که با تمام اوصاف و آثار خاص آن قابل انتقال قهری و ارادی می باشد قایم مقام داین یا منتقل الیه نیز همان طلب از بابت مهر را با تمام اوصاف و آثار آن تحصیل کرده است و برای اسقاط حق مطالبه مهر به نرخ شاخص روز از جانب منتقل الیه دلیل قانونی لازم است که چنین دلیلی در دسترس نیست و احتساب مهر به نرخ روز به منظور حفظ ارزش ریالی مهر و مقابله با تورم و کاهش ارزش پول می باشد که اختصاص به خود زوجین ندارد فلذا مطالبه مهر به نرخ شاخص روز و پرداخت نیز امکان پذیر است و پاسخ سوال مثبت است.

نظر اقلیت:
فلسفه وضع تبصره ذیل ماده 1082 قانون مدنی با وجود ماده 522 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی و سایر مقررات حفظ کیان خانواده و حمایت از زوجه و حفظ ارزش ریالی مهر ها با وجه رایج به ویژه مهر های سابق است و به این جهت نیز رای وحدت رویه شماره 647 ـ 28/10/1378 تبصره موصوف را در خصوص عقود و مهر های سابق زمان وضع این تبصره نیز تسری داده است. از طرف دیگر با وقوع عقد صلح بین زوجه و پدرش تبدیل تعهد به اعتبار تبدیل داین صورت می گیرد و در واقع زوجه به حق و حقوق خود از جهت مهر می رسد مثل این است که مهر را وصول کرده است و بعد از تحقق صلح در واقع دین زوج عوض می شود و دیگر دینی تحت عنوان مهریه وجود ندارد و به این جهت نیز اگرچه تا زمان وقوع عقد صلح مطالبه مهر چه از جانب زن و چه قایم مقام او یا متصالح به نرخ شاخص روز امکان پذیر بوده است اما از زمان تحقق صلح به بعد به جهت تغییر ماهیت دین مطالبه طلب از زوج توسط متصالح به نرخ شاخص روز که طبق تبصره مذکور فقط به مهر اختصاص دارد میسر نخواهد بود. در نهایت متصالح یا طلبکار می تواند نسبت به زمان بعد از صلح مطابق ماده 522 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی خسارت تاخیر تادیه مطالبه کند.

مبحث:
قانون مدنی

منبع:
سامانه نشست های قضایی

کلمات کلیدی:

مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 1082 - به مجرد عقد زن مالک مهر می شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید. تبصره - چنانچه مهریه وجه رایج باشد متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه ی زمان تادیه نسبت به سال اجرای عقد که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می گردد محاسبه و پرداخت خواهد شد مگر این که زوجین در حین اجرای عقد به نحو دیگری تراضی کرده باشند.

مشاهده ماده 1082 قانون مدنی

ماده 522 - در دعاویی که موضوع آن د ین و از نوع وجه رایج بوده و با مطالبه داین و تمکن مدیون مدیون امتناع از پرداخت نموده در صورت تغییر فاحش شاخص قیمت سالانه از زمان سررسید تا هنگام پرداخت و پس از مطالبه طلبکار دادگاه با رعایت تناسب تغییر شاخص سالانه که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می گردد محاسبه و مورد حکم قرار خواهد داد مگر این که طرفین به نحو دیگری مصالحه نمایند.

مشاهده ماده 522 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM