رای قضایی شماره 9109970223500631

رای قضایی شماره 9109970223500631

مجموعه کامل آرای قوه قضاییه

رای قضایی شماره 9109970223500631


شماره دادنامه قطعی:
9109970223500631

تاریخ دادنامه قطعی:
1391/06/14

گروه رای:
حقوقی

نوع مرجع:
دادگاه تجدیدنظر استان

عنوان رای:
شرط مطالبه خسارت تاخیر تادیه

پیام رای:
شرط مطالبه خسارت تاخیر تادیه وجه نقد محقق بودن دین است بنابراین اگر اثبات اصل دین مستلزم رسیدگی قضایی باشد خسارت تاخیر تادیه قابل مطالبه نیست.

رای دادگاه بدوی
در خصوص دادخواست تقدیمی خواهان (م.ت.) فرزند (الف.) با وکالت بعدی آقایان (ج. س.) و (د.د.) به طرفیت خوانده شرکت بیمه (پ.) با وکالت آقای (م. ح.) به خواسته الزام خوانده به پرداخت خسارت بیمه ناشی از آتش سوزی موضوع بیمه نامه شماره 000130/8/510030/1260 طبق نظر کارشناسی و نیز مطالبه خسارات تاخیر تادیه از تاریخ ارجاع موضوع به داوری که این قسم از خواسته را به شرح مندرج در متن دادخواست به مطالبه تاخیر تادیه از تاریخ وقوع حادثه لغایت اجرای حکم تغییر داده به انضمام مطلق هزینه های دادرسی و اهم مطالب پرونده حاکی از آن است که خواهان به موجب اجاره نامه عادی مورخ 16/11/87 یک زیرزمین جهت انبار به مساحت 110 متر واقع در شهر ری روبروی بیمارستان هفتم تیر.. .. را از آقای (م. الف.) به مدت یک سال از تاریخ 20/11/87 لغایت 20/11/88 اجاره می نماید و اجاره بهای ماهیانه مبلغ (000/320) تومان و مبلغ (000/000/2) تومان به عنوان قرض الحسنه تعیین گردیده و متعاقب اجاره ملک در مورخ 7/12/1387 خواهان به عنوان بیمه گذار نزد شرکت بیمه (پ.) به عنوان بیمه گر (سهامی عام) اجناس موجود در انباری که لوازم الکتریکی از قبیل لوستر و چراغ روشنایی که موضوع فعالیت خواهان (بیمه گذار) بوده به موجب بیمه نامه شماره 12087026596 در مقابل آتش سوزی انفجار ساعقه ترکیدگی لوله آب که پوشش های مورد تعهد شرکت بیمه بوده را جمعا -به ارزش (000/000/130/8) ریال بیمه می نماید و مورد بیمه به موجب منطوق بیمه نامه در قسمت شرح و ارزش آن عبارت از ساختمان اثاثیه و موجودی انواع لوستر می باشد که پس از بیمه نمودن انبار و اجناس موجود در آن در مورخ 30/2/88 انبار لوستر (زیرزمین) دچار حریق شده که به موجب گزارش و نظر سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی به شماره 208698 مورخ 6/4/88 علت حریق انبار را ناشی از اتصال سیم برق در انتهای انبار در مجاورت مواد قابل اشتعال که منجر به کند سوزی و سرایت به اطراف گردیده اعلام نموده متعاقب آتش سوزی کارشناسان بیمه [شرک] (پ.) به تاریخ 8/9/88 به محل مورد بیمه مراجعه و در حضور بیمه گذار نسبت به تفکیک و جداسازی قطعات لوستر اقدام (که گزارش ضمیمه پرونده می باشد) که کارشناسان شرکت بیمه قیمت کل کالای مورد بیمه را به موجب صورت جلسه مورخ 13/10/88 (000/750/845) ریال تعیین نموده که کارشناسان مذکور مبلغ مزبور را بدون توجه به شرایط بیمه نامه و کلیه الحاقات آن و به صورت تقریبی اعلام داشته اند و از طرفی کارشناس رسمی دادگستری طی نظریه شماره 6001 مورخ 19/7/88 به عنوان اداره خسارت آتش سوزی شرکت بیمه (پ.) مبلغ (258/464/310) ریال به عنوان خسارت برآورد و اعلام نموده است در نتیجه به لحاظ وجود اختلاف بین بیمه گر و بیمه گذار طرفین تراضی به ارجاع موضوع از حیث تعیین خسارت موضوع بیمه نامه استنادی به داوری نموده اند که پس از بررسی و تبادل نظر النهایه هییت داوران میزان خسارت قابل پرداخت را (200/899/526/2) ریال اعلام نموده اند متعاقب صدور رای داوری شرکت بیمه با وکالت آقای (ب.) نسبت به رای داوری معترض و تقاضای بطلان رای داوران مورخ 8/6/89 به لحاظ اعلام نظر خارج از مهلت نموده که النهایه شعبه 81 دادگاه عمومی حقوقی تهران خواسته را وارد تشخیص و حکم به بطلان رای داوران نموده بدین لحاظ خواهان جهت احقاق حقوق خویش به محکمه مراجعه و دادخواستی به شرحی که فوقا بیان گردید مطرح نمود. دادگاه به لحاظ بررسی موضوع و پس از تشکیل اولین جلسه به لحاظ برآورد خسارت موضوع را به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع نموده که کارشناس محترم جمع خسارات وارده به خواهان را (000/800/949/7) ریال برآورد نموده نظریه مذکور مورد اعتراض شرکت بیمه واقع شده که دادگاه ضمن اجابت اعتراض شرکت بیمه موضوع را به هییت کارشناسی سه نفره ارجاع نموده که از بین کارشناس منتخب 2 نفر از کارشناسان کل مبلغ خسارت وارده به بیمه گذار را مبلغ (150/120/466/5) ریال اعلام داشته و احدی دیگر از کارشناسان به نحو مجزا خسارت وارده را (200/899/526/2) ریال اعلام داشته. مع الوصف دادگاه با مداقه در یک یک اوراق و محتویات پرونده و بنا به دلایل ذیل خواسته و دعوای خواهان را وارد تشخیص داده 1- به دلالت کپی مصدق بیمه نامه شماره 1208026596 و نیز فاکتورهای استنادی خواهان به عنوان بیمه گذار و خوانده به عنوان بیمه گر یک زیرزمینی (انبار) واقع در شهر ری روبروی بیمارستان هفتم تیر.. . که اسناد مذکور ممضی به امضای طرفین و ممهور به مهر بیمه (پ.) بوده لذا به عنوان یک سند عادی قابلیت استناد داشته و کاشف از آن است که مدلول و مفاد سند مذکور مستند به فعل و تصدیق امضاء کننده بوده که بر طبق اراده طرفین و در نهایت عقل و اختیار و تنجیزا با استعانت از افاضات استحصال شده از آیه امریه شریفه (( اوفوا بالعقود)) و فلسفه تشریعی و اقتضای عموم اطلاق نص صریح ماده 10 قانون مدنی و سایر مصرحات و مرجحات قانونی در باب تعهدات و الزامات مویدا در باب قراردادها و با قصد انشاء و ایجاب و قبول شرعی در عالم خارج تحقق یافته است لذا مدلول و مفاد سند مذکور تا اثبات خلاف آن دلیل و حجت است 2- اصل بر صحت و لزوم عقد قرارداد ها می باشد و نه فقط متعاملین را به اجرای چیزی که در آن تصریح شده ملزم می نماید بلکه به کلیه آثار و نتایجی که به موجب عرف و عادت و یا به موجب قانون از عقد حاصل می شود ملزم می نماید. 3- علی الاصول در قراردادها مسیولیت طرفین معامل قراردادی محدود به موارد مصرح در قراردادها می باشد و طرفین مکلف به انجام مفاد قرارداد در مقابل یکدیگرند که در مانحن فیه به موجب بیمه نامه شماره 12087026596 بیمه گر در ستون شرح و ارزش کلیه موارد ساختمان اثاثیه و موجودی انبار و لوستر متعلق به بیمه گذار را مورد تعهد و بیمه خود قرارداده 4- متعارف بودن امری در عرف و عادت به طوری که عقد بدون تصریح هم منصرف به آن باشد به منزله ذکر در عقد است و هرچیزی که بر حسب عرف و عادت جزء یا از توابع مورد قرارداد شمرده شود یا قراین دلالت بر دخول آن در مورد قرارداد نماید داخل درقرارداد متعلق به مشتری است اگر چه در عقد صریحا ذکر نشده باشد و اگرچه متعاملین جاهل بر عرف باشند. 5- به دلالت ماده 5 ظهر قرارداد بیمه مارالذکر مورد بیمه اموال مندرج در جدول مشخصات این بیمه نامه است که متعلق به بیمه گذار و یا در تصرف وی در محل مورد بیمه است و اموال سایر اشخاص تا حدودی که با نوع اشتغال بیمه گذار ارتباط دارد همچنین اثاثیه منزل و سایر اموال متعلق به اعضای خانواده بیمه گذار یا کارگرانی که در منزل وی به سر می برند مشروط بر اینکه بهای آنها در سرمایه بیمه شده منظور و در محل بیمه مستقر باشد بیمه شده محسوب می شود و نیز در مورد ماده 12 ظهر این بیمه نامه خسارات مستقیم به مورد بیمه را که ناشی از آتش و صاعقه و انفجار و در مکان و محل مورد بیمه باشد به شرح مندرج در بیمه نامه و به میزان زیان وارده به بیمه گذار و نسبت به مال بیمه شده جبران خواهد نمود و در این خصوص نیز اظهارات وکیل محترم خوانده موید ادعای خواهان و حاکی از ورود خسارت به بیمه گذار بوده که بدین لحاظ بیمه گذار مشمول مقررات ماده 5 و 12 شرایط عمومی بیمه آتش سوزی می باشد 6- به حکومت قاعده فقهی «لا ضرر و لا ضرار فی الاسلام»; هیچ کس نباید اعمال حق خویش را وسیله اضرار به غیر قرار دهد 7- به دلالت نظریه کارشناس بدوی و 2 نفر از کارشناسان هییت 3 نفره خواهان مستحق دریافت خسارت به مبلغ (000/612/546) تومان بوده که این نیز موید ادعای مدعیست گرچه خواهان به نظریه هییت سه نفره معترض شده لیکن نامبرده دلیل محکمه پسندی در جهت پذیرش اعتراض ارایه ننموده است 8- حسب اظهارات و اقاریر متعدد وکیل خوانده در لوایح تقدیمی خاصه لایحه مورخ 27/4/90 [که] به صراحت عنوان نموده اند که با فرض اینکه ایشان مبالغی بیش از آنچه در بند 5 این لایحه ذکر می شود دریافت [نموده] باشد بر اساس حسن ظن باید گفت از قرار معلوم ایشان جنس معمولی و حتی کم ارزشتر از معمولی را به قیمت گزاف خریداری نموده اند و سپس بیمه نیز کرده اند شایان ذکر است کارشناس صدور بیمه نامه با علم به کیفیت اجناس جمعا آنها را به مبالغ مشخص بیمه نموده است اما نکته ظریف از نظر منطق قضایی و پایگاه فقهی تذکار این مطلب است که حسب اظهارات کارشناسان رسمی متعدد اعم از بدوی حسابرسی اموال و 000 جملگی ارزش اموال را متفاوت از نظر وکیل محترم خوانده و کارشناس بیمه اعلام نموده و اختلاف آن فاحش می باشد مع الوصف با عنایت به دلایل معنونه صدرالذکر و مستندا به مواد 10 و 220 و 225 و 356 و 1257 و 1258 از قانون مدنی و مواد 198 و 515 و 519 و 520 و 522 از قانون آیین دادرسی مدنی حکم به محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ (000/612/546) تومان بابت خسارت بیمه آتش سوزی موضوع بیمه نامه شماره 000130/87/510030/1260 به عنوان اصل و نیز پرداخت خسارت تاخیر تادیه از زمان وقوع حادثه (آتش سوزی) به مورخ 30/2/88 لغایت یوم الادا که محاسبه و اجرای آن به عهده دایره اجرای احکام نهاده می شود ایضا حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ (000/9/199/54) ریال به عنوان هزینه دادرسی و نیز مبلغ (000/000/225) ریال به عنوان حق الزحمه داوری به شرحی که در بند 4 نظر هییت داوران آمده و نیز مبلغ (000/000/28) ریال به عنوان هزینه کارشناسان بدوی و اموال و حسابرسی و بیمه و همچنین حق الوکاله وکیل طبق تعرفه در حق خواهان صادر و اعلام می گردد رای صادره حضوری و ظرف مهلت 20 روز پس از ابلاغ قابل تجدید نظرخواهی در یکی از محاکم محترم تجدید نظر استان تهران می باشد
دادرس شعبه 89 دادگاه حقوقی تهران - تیمور نژاد

رای دادگاه تجدیدنظر استان
در خصوص تجدیدنظرخواهی آقای (ح. ب.) به وکالت از شرکت بیمه (پ.) (سهامی عام) نسبت به دادنامه شماره 90001014 مورخ 22/12/1390 صادره از شعبه 89 دادگاه عمومی تهران که به موجب آن حکم به محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ(000/612/546) تومان بابت خسارت بیمه آتش سوزی موضوع بیمه نامه شماره 000130/87/510030/1260 به عنوان اصل خواسته و نیز پرداخت خسارت تاخیر تادیه از زمان وقوع حادثه (آتش سوزی) به مورخ 30/2/88 لغایت یوم الاداء که محاسبه و اجرای آن به عهده دایره اجرا محول گردیده و حکم بر پرداخت مبلغ (000/199/54) ریال به عنوان هزینه دادرسی و نیز مبلغ (000/000/225)ریال به عنوان حق الزحمه داوری به شرحی که در بند 4 نظر هیات داوران آمده و نیز مبلغ (000/000/28) ریال به عنوان هزینه کارشناسان بدوی و اموال و حسابرسی و بیمه و همچنین حق الوکاله وکیل طبق تعرفه درحق خواهان صادر گردیده است. نظر به اینکه تقاضای مطروحه با هیچ کدام از بندهای مقیده در ماده 348 از قانون آیین دادرسی در امور مدنی منطبق نبوده و دادنامه یادشده با توجه به محتویات پرونده و با رعایت اصول و مقررات و قواعد دادرسی اصدار گردیده و در این مرحله از رسیدگی دلیل جدیدی که مستلزم نقض دادنامه مذکور نسبت به اصل خواسته باشد ارایه نگردیده لیکن صدور حکم به پرداخت حق الزحمه داوری و خسارت تاخیر تادیه وارد و موجه است بدین لحاظ که اولا؛ مطالبه حق الزحمه داوری جزء خواسته خواهان نبوده است. ثانیا؛ با توجه به مدلول ماده 522 قانون مرقوم استحقاق دریافت خسارت تاخیر تادیه محقق بودن دین است و با عنایت به اینکه موضوع اثبات دین مستلزم رسیدگی و اثبات بوده و قبل از صدور حکم قطعی مبنی بر اثبات و احراز مدیونیت مطالبه خسارت تاخیر تادیه فاقد محمل قانونی می باشد بنابراین دادگاه با توجه به مراتب معنونه تجدیدنظرخواهی را نسبت به این قسمت از دادنامه تجدیدنظرخواسته موجه تشخیص و با استناد به ماده 358 از قانون سابق الذکر با نقض قسمت موخر دادنامه معترض عنه که متضمن محکومیت تجدیدنظرخواه به پرداخت حق الزحمه داوری می باشد حکم به بی حقی نسبت به خسارت تاخیر تادیه نیز صادر و نسبت به سایر قسمتهای دادنامه موصوف با رد تجدیدنظرخواهی عینا تایید می گردد این رای قطعی است.
رییس شعبه 35 دادگاه تجدیدنظر استان تهران - مستشار دادگاه
پورفلاح - صادقی

قاضی:
صادقی , پورفلاح , محمود تیمورنژاد

منبع
سامانه ملی آرای قضایی

مواد مرتبط با این رای

ماده 10 - قراردادهای خصوصی نسبت به کسانی که آن را منعقد نموده اند در صورتی که مخالف صریح قانون نباشد نافذ است.

مشاهده ماده 10 قانون مدنی

ماده 220 - عقود نه فقط متعاملین را به اجرای چیزی که در آن تصریح شده است ملزم می نماید بلکه متعاملین به کلیه ی نتایجی هم که به موجب عرف و عادت یا به موجب قانون از عقد حاصل می شود ملزم می باشند.

مشاهده ماده 220 قانون مدنی

ماده 225 - متعارف بودن امری در عرف و عادت به طوری که عقد بدون تصریح هم منصرف به آن باشد به منزله ی ذکر در عقد است.

مشاهده ماده 225 قانون مدنی

ماده 356 - هر چیزی که بر حسب عرف و عادت جز یا از توابع مبیع شمرده شود یا قرائن دلالت بر دخول آن در مبیع نماید داخل در بیع و متعلق به مشتری است اگر چه در عقد صریحا ذکر نشده باشد و اگر چه متعاملین جاهل بر عرف باشند.

مشاهده ماده 356 قانون مدنی

ماده 1257 - هرکس مدعی حقی باشد باید آن را اثبات کند و مدعی علیه هر گاه در مقام دفاع مدعی امری شود که محتاج به دلیل باشد اثبات امر برعهده او است.

مشاهده ماده 1257 قانون مدنی

ماده 1258 - دلائل اثبات دعوی از قرار ذیل است : 1 – اقرار؛ 2 – اسناد کتبی؛ 3 – شهادت؛ 4 – امارات؛ 5 – قسم.

مشاهده ماده 1258 قانون مدنی

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM