نظریه مشورتی شماره 1103/95/7

نظریه مشورتی شماره 1103/95/7

مجموعه کامل نظریات مشورتی

نظریه مشورتی شماره 1103/95/7


شماره نظریه:
1103/95/7

شماره پرونده:
665-1/168-95

تاریخ نظریه:
1395/05/12

استعلام
با توجه به اینکه الف- طبق ماده242 قانون ا.د.ک ابقای قرار تامین توسط بازپرس پس از انقضای مواعد مذکور و منتهی شدن پرونده به تصمیم نهایی اولا نیاز به موافقت دادستان دارد و در صورت مخالفت دادستان حل اختلاف با دادگاه صالح است ثانیا: متهم می¬تواند ظرف ده روز از این تصمیم به دادگاه صالح اعتراض نماید. ب- طبق ماده243 قانون آ.د.ک بازپرس می¬تواند در تمام مراحل تحقیقات مقدماتی قرار تامین صادره را تشدید کند یا تخفیف دهد. ج-طبق ماده244 دادستان در جریان تحقیقات مقدماتی تا پیش از تنظیم کیفرخواست می¬تواند تشدید یا تخفیف تامین را از بازپرس درخواست کند هرگاه بین بازپرس ودادستان موافقت حاصل نشد پرونده برای رفع اختلاف به دادگاه صالح ارسال می¬گردد. تقاضا دارد به سوالات زیر پاسخ فرمائید. 1-بازپرس قبل از انقضای مواعد مذکور در ماده242 نسبت به تشدید قرار اقدام کرده است آیا با انقضای مواعد مذکور از تاریخ صدور قرار اولیه مکلف است وفق ماده مذکور نسبت به فک یا تخفیف یا ابقای قرار اتخاذ تصمیم نماید. 2-در صورت مثبت بودن پاسخ سوال فوق و نظر بازپرس بر ابقای قرار کدام قرار ابقاء می¬گردد قرار اولیه یا تشدید یافته؟ 3-در صورتی که متهم به تشدید قرار اعتراض کرده باشد و پرونده به جهت رسیدگی به اعتراض وی در دادگاه صالح مطرح گردد و قبل از وصول تصمیم دادگاه مواعد مقرر در ماده242 منقضی شود و بازپرس اقدام به ابقاء قرار نماید و با مخالفت دادستان و نظر وی برتخفیف تامین مواجه شود و متعاقبا تصمیم دادگاه بر رد اعتراض متهم به تشدید قرار واصل شود آیا باید برای حل اختلاف پرونده را به دادگاه صالح ارسال کرد یا یا خیر؟ آیا می¬توان رد اعتراض متهم به تشدید را تایید نظر بازپرس مبنی بر ابقای قرار تلقی کرد؟ و در صورت ارسال به دادگاه آیا دادگاه می¬تواند با وصف رد اعتراض متهم به تشدید نظر دادستان را تایید نماید. 4-در صورتی که بازپرس عقیده بر ابقاء تامین وثیقه داشته باشد و دادستان در مقام اظهارنظر بنوسید طبق ماده244 پیشنهاد تشدید وثیقه به مبلغ. .. می¬شود و با اختلاف بازپرس مواجه شود آیا این به معنای توافق بازپرس و دادستان در ابقای قرار است و باید ابقای قرار حق اعتراض به متهم ابلاغ شود و در صورت اعتراض متهم پرونده برای رسیدگی به اعتراض متهم بر ابقاء و حل اختلاف دادستان و بازپرس در تشدید به دادگاه ارسال شود؟ در صورت مثبت بودن پاسخ در صورتی که دادگاه اعتراض متهم را بر ابقاء وارد بداند مثلا عقیده بر تخفیف داشته باشد رسیدگی دادگاه در مقام حل اختلاف بین بازپرس و دادستان چگونه خواهد بود آیا می¬تواند نوع تامین مورد نظر خود را تامین خفیف تعیین و بازپریس را مکلف به اخذ تامین مورد نظر خود نماید یا اینکه صرفا می¬تواند با تایید نظر بازپرس یا دادستان حل اختلاف نماید در نظریه شماره2211/93/7 مورخ17/9/93 آمده است در این مقام دادگاه باید صرفا با تایید نظر دادستان یا بازپرس حل اختلاف نماید.

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
1) آنچه از مفاد ماده 242 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 مستفاد می گردد این است که حداکثر مدت (مواعد) بازداشت متهم به علت قرار تامین صادره از سوی بازپرس از زمانی که متهم به این علت (صدور قرار تامین) بازداشت شده است شروع می شود. 2) چنانچه بازپرس قبل از انقضای مواعد مذکور در ماده 242 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 با اصلاحات و الحاقات بعدی قرار صادره را تشدید نموده باشد و علل موجهی برای ابقای قرار تامین داشته باشد ملاک برای ابقای قرار تامین آخرین تصمیم بازپرس (قرار تامین تشدید یافته) خواهد بود. 3) اعتراض متهم به تشدید قرار تامین صادره و رسیدگی به آن در دادگاه کیفری ذیربط مانع از انجام تکلیف مقرر در مواعد معینه برای بازپرس در ماده 242 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و اصلاحات و الحاقات بعدی نمی باشد و درصورتی که بازپرس در حین رسیدگی دادگاه به اعتراض متهم نسبت به تشدید قرار تامین صادره به لحاظ حلول زمان اظهار نظر مجدد نسبت به قرار تامین صادره مبادرت به ابقای قرار سابق الصدور نماید و دادستان نظر بر تخفیف قرار داشته باشد در این صورت مطابق قسمت وسطی ماده 242 قانون فوق الذکر حل اختلاف با دادگاه کیفری صالح خواهد بود و تصمیم دادگاه بر رد اعتراض متهم نسبت به تشدید قرار تامین مانع از تکلیف دادگاه به رسیدگی به اختلاف دادستان و بازپرس درخصوص ابقاء یا تخفیف قرار تامین مزبور نمی باشد و دادگاه باید با توجه به شرایط حاکم بر پرونده حسب مورد تصمیم مقتضی را اتخاذ نماید و جهت قانونی بر ملزم دانستن دادگاه به حل اختلاف یاد شده با تایید نظر بازپرس (به لحاظ رد اعتراض متهم) وجود ندارد. 4) با فرض ابقای قرار تامین از سوی بازپرس و تقاضای دادستان مبنی بر تشدید قرار مزبور بدون اعلام نظر صریح وی بر مخالفت یا موافقت با ابقای قرار تامین از سوی بازپرس این امر به منزله موافقت دادستان بر ابقای قرار قبلی و سپس تقاضای تشدید آن می باشد ولذا در چنین وضعیتی متهم می تواند وفق مقررات ماده 242 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 1392 و اصلاحات و الحاقات بعدی نسبت به ابقای قرار مزبور اعتراض نماید و رسیدگی به اعتراض متهم در دادگاه کیفری صالح مانع از رسیدگی دادگاه به اختلاف بازپرس و دادستان پیرامون تشدید قرار تامین مطابق ماده 244 قانون فوق الذکر نخواهد بود.

منبع
اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مواد مرتبط با این نظریه مشورتی

ماده 243 ـ بازپرس می تواند در تمام مراحل تحقیقات با رعایت مقررات این قانون قرار تامین صادره را تشدید کند یا تخفیف دهد. تبصره ـ تشدید یا تخفیف قرار تامین اعم از تبدیل نوع قرار یا تغییر مبلغ آن است.

مشاهده ماده 243 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 242 ـ هرگاه در جرایم موضوع بندهای (الف) (ب) (پ) و (ت) ماده (302) این قانون تا دو ماه و در سایر جرایم تا یک ماه به علت صدور قرار تامین متهم در بازداشت بماند و پرونده اتهامی او منتهی به تصمیم نهائی در دادسرا نشود بازپرس مکلف به فک یا تخفیف قرار تامین است. اگر علل موجهی برای بقای قرار وجود داشته باشد با ذکر علل مزبور قرار ابقاء و مراتب به متهم ابلاغ می شود. متهم می تواند از این تصمیم ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ به دادگاه صالح اعتراض کند. فک یا تخفیف قرار بدون نیاز به موافقت دادستان انجام می شود و ابقای تامین باید به تایید دادستان برسد و در صورت مخالفت دادستان حل اختلاف با دادگاه صالح است. فک تخفیف یا ابقای بازداشت موقت باید به تایید دادستان برسد و در صورت مخالفت دادستان حل اختلاف با دادگاه صالح است. هرگاه بازداشت متهم ادامه یابد مقررات این ماده حسب مورد هر دو ماه یا هر یک ماه اعمال می شود. به هرحال مدت بازداشت متهم نباید از حداقل مجازات حبس مقرر در قانون برای آن جرم تجاوز کند و در هر صورت در جرایم موجب مجازات سلب حیات مدت بازداشت موقت از دو سال و در سایر جرایم از یکسال تجاوز نمی کند. تبصره 1 ـ نصاب حداکثر مدت بازداشت شامل مجموع قرارهای صادره در دادسرا و دادگاه است و سایر قرارهای منتهی به بازداشت متهم را نیز شامل می شود. تبصره 2 ـ تکلیف بازپرس به اظهارنظر درباره درخواست متهم موضوع ماده (241) این قانون در صورتی است که وفق این ماده نسبت به قرار اظهارنظر نشده باشد.

مشاهده ماده 242 قانون آیین دادرسی کیفری

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM