نظریه مشورتی شماره 7/99/1473

نظریه مشورتی شماره 7/99/1473

مجموعه کامل نظریات مشورتی

نظریه مشورتی شماره 7/99/1473


شماره نظریه:
7/99/1473

شماره پرونده:
99-168-1473 ک

تاریخ نظریه:
1399/10/13

استعلام
در صورتی که در پرونده کیفری با موضوع کلاهبرداری دادگاه کیفری حکم غیابی بر محکومیت مشتکی عنه و نیز رد مال قیمت مال صادر نماید و شاکی از حیث این که رد مال باید عینی باشد نه قیمت تجدیدنظرخواهی نموده باشد آیا اولا: رسیدگی به تجدیدنظرخواهی شاکی منوط به ابلاغ دادنامه بدوی به محکوم علیه غیابی است یا خیر؟ ثانیا: در این جهت ابلاغ قانونی از طریق سامانه ثنا کافی است و یا این که باید ابلاغ واقعی به محکوم علیه صورت پذیرد؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
1- آراء دادگاه های کیفری نسبت به شاکی و دادستان همواره حضوری است و وصف حضوری یا غیابی بودن آراء صرفا نسبت به محکوم قابل انطباق است. بنابراین غیابی بودن رای نسبت به متهم تاثیری در حق تجدید نظرخواهی شاکی و دادستان ندارد و اطلاق عبارت «رای» مذکور در بند «پ» ماده 433 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 که مطلق آراء اعم از حضوری و غیابی را شامل می شود موید این استنباط است؛ لذا در صورتی که حکم دادگاه ابلاغ قانونی شده و مهلت بیست روزه نیز منقضی شده باشد دادگاه تجدید نظر با لحاظ مواد 426 427 457 و 461 بند ب ماده 434 457 قانون پیش گفته به تجدید نظرخواهی شاکی یا دادستان رسیدگی می کند؛ اما در فرضی که مهلت واخواهی متهم اساسا منقضی نشده باشد و شاکی نسبت به رای صادره تجدید نظرخواهی کند با عنایت به ذیل ماده 406 قانون آیین دادرسی کیفری و لحاظ این که واخواهی طریق عدولی شکایت از آراء است موجب قانونی جهت طرح و ارسال پرونده به دادگاه تجدید نظر وجود ندارد. 2- با عنایت به تبصره 3 ماده 655 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و مواد مختلف آیین نامه نحوه استفاده از سامانه های رایانه ای و مخابراتی از جمله مواد 9 (تبصره) 10 (و تبصره 2 آن) 12 13 14 و 15 این آیین نامه با رویت اوراق در سامانه ثنا کلیه آثار ابلاغ واقعی بر آن مترتب می شود؛ مگر آن که با عنایت به تبصره 1 ماده 13 آیین نامه یادشده مخاطب ثابت کند که به لحاظ عدم دسترسی یا نقص در سامانه رایانه ای یا سامانه مخابراتی قبل از زمانی که اوراق را رویت کرده است امکان مشاهده برایش فراهم نبوده است و یا اصولا به لحاظ عدم اطلاع رسانی از طریق پست الکترونیکی و تلفن همراه به وی که ناشی از قصور وی (موضوع ماده 15 این آیین نامه) نبوده با تاخیر مراجعه کرده است؛ که در این صورت مبدا ابلاغ حسب مورد اولین زمان رفع مانع یا اطلاع از ارسال اوراق به سامانه ثنا به تشخیص مرجع قضایی رسیدگی کننده است.

منبع
اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مواد مرتبط با این نظریه مشورتی

ماده 433 ـ اشخاص زیر حق درخواست تجدید نظر یا فرجام دارند: الف ـ محکوم علیه وکیل یا نماینده قانونی او ب ـ شاکی یا مدعی خصوصی و یا وکیل یا نماینده قانونی آنان پ ـ دادستان از جهت برائت متهم عدم انطباق رای با قانون و یا عدم تناسب مجازات

مشاهده ماده 433 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 406 ـ در تمام جرایم به استثنای جرایمی که فقط جنبه حق اللهی دارند هرگاه متهم یا وکیل او در هیچیک از جلسات دادگاه حاضر نشود یا لایحه دفاعیه نفرستاده باشد دادگاه پس از رسیدگی رای غیابی صادر می کند. در اینصورت چنانچه رای دادگاه مبنی بر محکومیت متهم باشد ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ واقعی قابل واخواهی در همان دادگاه است و پس از انقضای مهلت واخواهی برابر مقررات حسب مورد قابل تجدید نظر یا فرجام است. مهلت واخواهی برای اشخاص مقیم خارج از کشور دو ماه است. تبصره 1 ـ هرگاه متهم در جلسه رسیدگی حاضر و در فاصله تنفس یا هنگام دادرسی بدون عذر موجه غائب شود دادگاه رسیدگی را ادامه می دهد. در اینصورت حکمی که صادر می شود حضوری است. تبصره 2 ـ حکم غیابی که ظرف مهلت مقرر از آن واخواهی نشود پس از انقضای مهلت های واخواهی و تجدید نظر یا فرجام به اجراء گذاشته می شود. هرگاه حکم دادگاه ابلاغ واقعی نشده باشد محکوم علیه می تواند ظرف بیست روز از تاریخ اطلاع واخواهی کند که در این صورت اجرای رای متوقف و متهم تحت الحفظ به همراه پرونده به دادگاه صادرکننده حکم اعزام می شود. این دادگاه در صورت اقتضاء نسبت به اخذ تامین یا تجدید نظر در تامین قبلی اقدام می کند. تبصره 3 ـ در جرایمی که فقط جنبه حق اللهی دارند هرگاه محتویات پرونده مجرمیت متهم را اثبات نکند و تحقیق از متهم ضروری نباشد دادگاه می تواند بدون حضور متهم رای بر برائت او صادر کند.

مشاهده ماده 406 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 655 ـ در هر مورد که به موجب قوانین آیین دادرسی و سایر قوانین و مقررات موضوعه اعم از حقوقی و کیفری سند مدرک نوشته برگه اجرائیه اوراق رای امضاء اثر انگشت ابلاغ اوراق قضایی نشانی و مانند آن لازم باشد صورت الکترونیکی یا محتوای الکترونیکی آن حسب مورد با رعایت سازوکارهای امنیتی مذکور در مواد این قانون و تبصره های آن کافی و معتبر است. تبصره 1 ـ در کلیه مراحل تحقیق و رسیدگی حقوقی و کیفری و ارائه خدمات الکترونیک قضایی نمی توان صرفا به لحاظ شکل یا نحوه تبادل اطلاعات الکترونیکی از اعتبار بخشیدن به محتوا و آثار قانونی آن خودداری نمود. قوه قضاییه موظف است سامانه های امنیتی لازم را جهت تبادل امن اطلاعات و ارتباطات بین اصحاب دعوی کارشناسان دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ضابطان و مراجع قضایی و سازمان های وابسته به قوه قضاییه ایجاد نماید. تبصره 2 ـ قوه قضاییه می تواند جهت طرح و پیگیری امور قضایی مراجعان موضوع این قانون در فضای مجازی نسبت به ایجاد دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و جهت هماهنگی فعالیت دفاتر نسبت به ایجاد کانون دفاتر خدمات الکترونیک قضایی با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی اقدام نماید. دفاتر خدمات الکترونیک قضایی می توانند از بین دفاتر اسناد رسمی و غیر آن انتخاب یا تاسیس شوند. آیین نامه اجرائی این ماده ظرف سه ماه از تاریخ لازم الاجراء شدن این قانون توسط شورا تهیه می شود و به تصویب رئیس قوه قضاییه می رسد. تبصره 3 ـ مراجعان به قوه قضاییه موظفند پست الکترونیکی و شماره تلفن همراه خود را در اختیار قوه قضاییه قرار دهند و در صورت عدم دسترسی به پست الکترونیک مرکز آمار موظف است برای شهروندان و متقاضیان امکانات لازم برای دسترسی به پست الکترونیکی ملی قضایی جهت امور قضایی ایجاد کند.

مشاهده ماده 655 قانون آیین دادرسی کیفری

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM