نظریه مشورتی شماره 7/97/3139

نظریه مشورتی شماره 7/97/3139

مجموعه کامل نظریات مشورتی

نظریه مشورتی شماره 7/97/3139


شماره نظریه:
7/97/3139

شماره پرونده:
97-186/1-3139

تاریخ نظریه:
1398/04/31

استعلام

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
ملاک تعیین درجه جرم مجازات قانونی آن جرم است که بر اساس شاخص های مقرر در ماده 19 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و تبصره های آن مشخص می شود. طبق تبصره 2 ماده 47 «قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب 1380» چرای دام در مراتع ملی بدون پروانه و یا مازاد بر ظرفیت تعیین شده در پروانه جرم محسوب می شود و مجازات مرتکب نیز جزای نقدی است و چون میزان آن با توجه به تعداد دام هایی که به طور غیرمجاز به منابع و مراتع ملی وارد شده اند تعیین می گردد لذا جزای نقدی موضوع این تبصره ثابت نموده و  نسبی می باشد؛ که با توجه به قسمت اخیر تبصره 3 ماده 19 قانون صدرالذکر و رای وحدت رویه شماره 759 مورخ 1396/4/20 هیات عمومی دیوان عالی کشور تعزیر درجه هفت محسوب می شود و در نتیجه جرم مذکور مشمول مقررات ماده 340 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 است و افزایش میزان جزای نقدی نسبی جرم مذکور با توجه به تعداد دام هایی که به طور غیرمجاز وارد مراتع ملی شده اند تاثیری در درجه جرم ارتکابی ندارد. در فرض سوال که مرتکب جرم مورد بحث نوجوان شانزده ساله است پرونده به طور مستقیم در دادگاه اطفال و نوجوانان؛ و در صورت عدم تشکیل این دادگاه طبق تبصره ماده 298 (اصلاحی 24/3/1394) قانون آیین دادرسی کیفری 1392 در دادگاه کیفری دو یا دادگاهی که وظایف آن را انجام می دهد رسیدگی می شود و چون جرم ارتکابی درجه هفت است حضور وکیل مشاور و مددکار سازمان بهزیستی الزامی نیست و به صراحت قسمت اخیر ماده 415 قانون اخیرالذکر ولی یا سرپرست قانونی نوجوان می تواند خود از وی دفاع کند و یا وکیل تعیین نماید؛ نوجوان نیز می تواند از خود دفاع کند. طبق ماده 46 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در تعلیق اجرای مجازات احراز شرایط مقرر در ماده 40 این قانون برای تعویق صدور حکم الزامی است و مجازات تعزیری نوجوان به شرح ماده 89 قانون مذکور از این امر مستثنی نیست؛ النهایه چون طبق ماده 95 این قانون محکومیت های کیفری اطفال و نوجوانان فاقد آثار کیفری است لذا شرط مقرر در بند ت ماده 40 در فرض سوال که مرتکب فرد نوجوان 16 ساله است موضوعیت ندارد. لازم به ذکر است برابر ماده 94 همین قانون دادگاه در «تمام جرائم تعزیری ارتکابی توسط نوجوان می تواند اجرای مجازات را معلق کند.

منبع
اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مواد مرتبط با این نظریه مشورتی

ماده 19 ـ مجازات های تعزیری به هشت درجه تقسیم می شود: درجه 1 ـ حبس بیش از بیست و پنج سال ـ جزای نقدی بیش از یک میلیارد (1.000.000.000) ریال ـ مصادره کل اموال ـ انحلال شخص حقوقی درجه 2 ـ حبس بیش از پانزده تا بیست و پنج سال ـ جزای نقدی بیش از پانصد و پنجاه میلیون (550.000.000) ریال تا یک میلیارد (1.000.000.000) ریال درجه 3 ـ حبس بیش از ده تا پانزده سال ـ جزای نقدی بیش از سیصد و شصت میلیون (360.000.000) ریال تا پانصد و پنجاه میلیون (550.000.000) ریال درجه 4 ـ حبس بیش از پنج تا ده سال ـ جزای نقدی بیش از یکصد و هشتاد میلیون (180.000.000) ریال تا سیصد و شصت میلیون (360.000.000) ریال ـ انفصال دائم از خدمات دولتی و عمومی درجه 5 ـ حبس بیش از دو تا پنج سال ـ جزای نقدی بیش از هشتاد میلیون (80.000.000) ریال تا یکصد و هشتاد میلیون (180.000.000)ریال ـ محرومیت از حقوق اجتماعی بیش از پنج تا پانزده سال ـ ممنوعیت دائم از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی ـ ممنوعیت دائم از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه برای اشخاص حقوقی درجه 6 ـ حبس بیش از شش ماه تا دو سال ـ جزای نقدی بیش از بیست میلیون (20.000.000) ریال تا هشتاد میلیون (80.000.000) ریال ـ شلاق از سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه و تا نود و نه ضربه در جرایم منافی عفت ـ محرومیت از حقوق اجتماعی بیش از شش ماه تا پنج سال ـ انتشار حکم قطعی در رسانه ها ـ ممنوعیت از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال ـ ممنوعیت از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه برای اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال ـ ممنوعیت از اصدار برخی از اسناد تجاری توسط اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال درجه 7 ـ حبس از نود و یک روز تا شش ماه ـ جزای نقدی بیش از ده میلیون (10.000.000) ریال تا بیست میلیون (20.000.000) ریال ـ شلاق از یازده تا سی ضربه ـ محرومیت از حقوق اجتماعی تا شش ماه درجه 8 ـ حبس تا سه ماه ـ جزای نقدی تا ده میلیون (10.000.000) ریال ـ شلاق تا ده ضربه تبصره 1 ـ موارد محرومیت از حقوق اجتماعی همان است که در مجازات های تبعی ذکر شده است. تبصره 2 ـ مجازاتی که حداقل آن منطبق بر یکی از درجات فوق و حداکثر آن منطبق با درجه بالاتر باشد از درجه بالاتر محسوب می شود. تبصره 3 ـ در صورت تعدد مجازات ها مجازات شدیدتر و درصورت عدم امکان تشخیص مجازات شدیدتر مجازات حبس ملاک است. همچنین اگر مجازاتی با هیچ یک از بندهای هشت گانه این ماده مطابقت نداشته باشد مجازات درجه هفت محسوب می شود. تبصره 4 ـ مقررات این ماده و تبصره های آن تنها جهت تعیین درجه مجازات است و تاثیری در میزان حداقل و حداکثر مجازات های مقرر در قوانین جاری ندارد. تبصره 5 ـ ضبط اشیاء و اموالی که در ارتکاب جرم به کار رفته یا مقصود از آن به کارگیری در ارتکاب جرم بوده است از شمول این ماده و بند (ب) ماده (20) خارج و در مورد آنها برابر ماده (215) این قانون عمل خواهد شد. در هر مورد که حکم به مصادره اموال صادر می شود باید هزینه های متعارف زندگی محکوم و افراد تحت تکفل او مستثنی شود.

مشاهده ماده 19 قانون مجازات اسلامی

ماده 46 ـ در جرایم تعزیری درجه سه تا هشت دادگاه می تواند در صورت وجود شرایط مقرر برای تعویق صدور حکم اجرای تمام یا قسمتی از مجازات را از یک تا پنج سال معلق نماید. دادستان یا قاضی اجرای احکام کیفری نیز پس از اجرای یکسوم مجازات می تواند از دادگاه صادرکننده حکم قطعی تقاضای تعلیق نماید. همچنین محکوم می تواند پس از تحمل یکسوم مجازات در صورت دارا بودن شرایط قانونی از طریق دادستان یا قاضی اجرای احکام کیفری تقاضای تعلیق نماید.

مشاهده ماده 46 قانون مجازات اسلامی

ماده 340 ـ جرایم تعزیری درجه هفت و هشت به طور مستقیم در دادگاه مطرح می شود. در این مورد و سایر مواردی که پرونده به طور مستقیم در دادگاه مطرح می شود دادگاه پس از انجام تحقیقات به ترتیب زیر اقدام می کند: الف ـ چنانچه دادگاه خود را صالح به رسیدگی نداند قرار عدم صلاحیت صادر می کند و اگر مورد را از موارد منع یا موقوفی تعقیب بداند حسب مورد اتخاذ تصمیم می کند. ب ـ در غیر موارد مذکور در بند (الف) چنانچه اصحاب دعوی حاضر باشند و درخواست مهلت نکنند دادگاه با تشکیل جلسه رسمی مبادرت به رسیدگی می کند. در صورتیکه اصحاب دعوی حاضر نباشند یا برای تدارک دفاع یا تقدیم دادخواست ضرر و زیان درخواست مهلت کنند دادگاه با اخذ تامین متناسب از متهم وقت رسیدگی را تعیین و مراتب را به اصحاب دعوی و سایر اشخاصی که باید در دادگاه حاضر شوند ابلاغ می کند.

مشاهده ماده 340 قانون آیین دادرسی کیفری

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM