نظریه مشورتی شماره 7/96/2955

نظریه مشورتی شماره 7/96/2955

مجموعه کامل نظریات مشورتی

نظریه مشورتی شماره 7/96/2955


شماره نظریه:
7/96/2955

شماره پرونده:
96-218-2178 ک

تاریخ نظریه:
1396/11/11

استعلام
1-با توجه به اینکه در شوراهای حل اختلاف بسیاری از امور از جمله نگارش صورتجلسات و اخذ ادله و دفاعیات خواهان و خوانده و تفهیم قرار ارجاع امر به کارشناس و اخذ اظهارات شهود و اجرای قرار اتیان سوگند و امثالهم از ناحیه اعضای شورا انجام می شود و از سوی دیگر پرونده هایی با موضوع کیفری از نوع درجه 8 به شوراهای حل اختلاف ارجاع می شود که لازمه رسیدگی به این دسته از پرونده ها صدور قرار تامین کیفری مناسب و اخذ آخرین دفاع و. .. می باشد آیا اعضای شورای نیز به نمایندگی امکان اخذ آخرین دفاع یا اخذ تامین را دارند یا خیر؟ 2- در صورت پاسخ منفی به سوال فوق و با توجه به اینکه ساعت کاری شورا و قضات شورا مطابقت ندارد و برخی از شوراها در ساعت عصر مشغول فعالیت می باشند دراین خصوص ارائه طریق فرمائید آیا امکان صدور قرار تامین کیفری همزمان با دستور احضار متهم وجود دارد یا خیر؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
1- برابر ماده 9 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1394 "قاضی شورا با مشورت اعضای شورا رسیدگی و مبادرت به صدور رای می نماید" و برابر ماده 18 قانون یاد شده " رسیدگی قاضی شورا از حیث اصول و قواعد تابع مقررات آیین دادرسی مدنی و کیفری است" و اصولا در قوانین مربوط به دادرسی های مدنی و کیفری موردی پیش بینی نشده است که رسیدگی توسط شخصی غیر از قاضی صادرکننده رای انجام پذیرد و ماده 9 فوق الاشعار نیز تصریح به آن دارد که قاضی شورا در موارد موضوع این ماده باید عهده دار امر رسیدگی باشد؛ لذا در فرض سوال اعضای شورا نمی توانند نسبت به صدور قرار های تامین کیفری و اخذ آخرین دفاع موضوع مواد 217 و 262 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 اقدام نمایند. 2- اولا: صدور قرار تامین کیفری موضوع ماده ی 217 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 در جرایم موضوع بند ح ماده ی 9 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1394 فرع بر حضور متهم است. ثانیا: مقررات ماده 213 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 1392 در راستای حفظ حقوق دفاعی اشخاص متهم به ارتکاب جرم (مواد 5 و6 این قانون) و رعایت حقوق شهروندی (ماده 7 این قانون) وضع شده است و رعایت این حقوق ایجاب می-نماید که متهم زمان لازم جهت تدارک دفاع را داشته باشد به وصفی که قانونگذار در ابلاغ احضاریه فرد تا حضور نزد بازپرس مدت حداقل پنج روزه را تعیین نموده است (ماده171 همان قانون) لیکن متهمی که طوعا حاضر شده است گرچه حضور وی متعاقب ابلاغ احضاریه نبوده چنانچه صراحتا آمادگی خود را برای تحقیق اعلام نماید بازپرس می¬تواند با احراز آمادگی متهم برای دفاع و رعایت حقوق دفاعی وی از جمله تفهیم حق متهم در داشتن حق وکیل (ماده 190 همان قانون) مبادرت به انجام تحقیق و تفهیم اتهام نماید.

منبع
اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مواد مرتبط با این نظریه مشورتی

ماده 9ـ در مـوارد زیر قاضی شورا با مشورت اعضای شورا رسیدگی و مبادرت به صدور رای می‏نماید: الف ـ دعاوی مالی راجع به اموال منقول تا نصاب دویست میلیون (200.000.000)ریال به جز مواردی که در تاریخ لازم الاجراء شدن این قانون در دادگستری مطرح می‏باشند. ب ـ تمامی دعاوی مربوط به تخلیه عین مستاجره به جز دعاوی مربوط به سرقفلی و حق کسب و پیشه پ ـ دعاوی تعدیل اجاره بها به شرطی که در رابطه استیجاری اختلافی وجود نداشته باشد ت ـ صدور گواهی حصر وراثت تحریر ترکه مهر و موم ترکه و رفع آن ث ـ ادعای اعسار از پرداخت محکوم‏به در صورتی که شورا نسبت به اصل دعوی رسیدگی کرده باشد ج ـ دعاوی خانواده راجع به جهیزیه مهریه و نفقه تا نصاب مقرر در بند (الف) در صورتی که مشمول ماده (29) قانون حمایت خانواده مصوب 1/12/1391 نباشند. چ ـ تامین دلیل ح ـ جرائم تعزیری که صرفا مستوجب مجازات جزای نقدی درجه هشت باشد. تبصره 1ـ بهای خواسته براساس نرخ واقعی آن تعیین می گردد چنانچه نسبت به بهای خواسته بین اصحاب دعوی اختلاف حاصل شود و اختلاف موثر در صلاحیت شورا باشد یا قاضی شورا نسبت به آن تردید کند قبل از شروع رسیدگی راسا یا با جلب نظر کارشناس بهای خواسته را تعیین می­کند. تبصره 2ـ شورای حل اختلاف مجاز به صدور حکم شلاق و حبس نمی‏باشد. تبصره 3ـ صلاحیت شوراهای حل اختلاف روستا مستقر در روستا صرفا صلح و سازش می باشد.

مشاهده ماده 9 قانون شورای حل اختلاف

ماده 217 ـ به منظور دسترسی به متهم و حضور به موقع وی جلوگیری از فرار یا مخفی شدن او و تضمین حقوق بزه دیده برای جبران ضرر و زیان وی بازپرس پس از تفهیم اتهام و تحقیق لازم در صورت وجود دلایل کافی یکی از قرارهای تامین زیر را صادر می کند: الف ـ التزام به حضور با قول شرف ب ـ التزام به حضور با تعیین وجه التزام پ ـ التزام به عدم خروج از حوزه قضایی با قول شرف ت ـ التزام به عدم خروج از حوزه قضایی با تعیین وجه التزام ث ـ التزام به معرفی نوبه‏ای خود بهصورت هفتگی یا ماهانه به مرجع قضایی یا انتظامی با تعیین وجه التزام ج ـ التزام مستخدمان رسمی کشوری یا نیروهای مسلح به حضور با تعیین وجه التزام با موافقت متهم و پس از اخذ تعهد پرداخت از محل حقوق آنان از سوی سازمان مربوط چ ـ التزام به عدم خروج از منزل یا محل اقامت تعیین شده با موافقت متهم با تعیین وجه التزام از طریق نظارت با تجهیزات الکترونیکی یا بدون نظارت با این تجهیزات ح ـ اخذ کفیل با تعیین وجه الکفاله خ ـ اخذ وثیقه اعم از وجه نقد ضمانت‏نامه بانکی مال منقول یا غیرمنقول د ـ بازداشت موقت با رعایت شرایط مقرر قانونی تبصره 1 ـ در صورت امتناع متهم از پذیرش قرار تامین مندرج در بند (الف) قرار التزام به حضور با تعیین وجه التزام صادر و در صورت امتناع از پذیرش قرارهای مندرج در بندهای (ب) (پ) (ت) و (ث) قرار کفالت صادر می شود. تبصره 2 ـ در مورد بندهای (پ) و (ت) خروج از حوزه قضایی با اجازه قاضی ممکن است. تبصره 3 ـ در جرایم غیرعمدی در صورتی که به تشخیص مقام قضایی تضمین حقوق بزه دیده به طریق دیگر امکان‏پذیر باشد صدور قرار کفالت و وثیقه جایز نیست.

مشاهده ماده 217 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 262 ـ بازپرس پس از پایان تحقیقات و در صورت وجود دلایل کافی بر وقوع جرم به متهم یا وکیل وی اعلام می کند که برای برائت یا کشف حقیقت هر اظهاری دارد به عنوان آخرین دفاع بیان کند. هرگاه متهم یا وکیل وی در آخرین دفاع مطلبی اظهار کند یا مدرکی ابراز نماید که در کشف حقیقت یا برائت موثر باشد بازپرس مکلف به رسیدگی است

مشاهده ماده 262 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 213 ـ تفهیم اتهام به کسی که به عنوان متهم احضار نشده از قبیل شاهد یا مطلع ممنوع است و چنانچه این شخص پس از تحقیق در مظان اتهام قرار گیرد باید طبق مقررات و به عنوان متهم برای وقت دیگر احضار شود.

مشاهده ماده 213 قانون آیین دادرسی کیفری

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM