نشست قضایی شماره 1398-6506

نشست قضایی شماره 1398-6506

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره 1398-6506


کد نشست:
1398-6506

تاریخ برگزاری:
1397/07/08

برگزار شده توسط:
استان کرمان/ شهر کرمان

موضوع:
بررسی مقررات تکرار جرم در جرایم مشمول ماده 45 الحاقی به قانون مبارزه با مواد مخدر

پرسش:
آیا مقررات تکرار جرم موضوع ماده 137 قانون مجازات اسلامی در جرایم مشمول ماده 45 الحاقی به قانون مبارزه با مواد مخدر جاری میشود ؟ ( به عنوان مثال فردی که در حین تحمل محکومیت ده سال حبس بابت جرم آدم ربایی در زندان بوده و بعد از مرخصی از زندان و غیبت از زندان مجددا در تاریخ 96/9/30 مرتکب جرم نگهداری 35 گرم هرویین میشود) آیا مقررات تکرار جرم موضوع ماده ی 137 قانون مجازات اسلامی در اعمال ماده 45 الحاقی به قانون مبارزه با مواد مخدر نسبت به وی ملاحظه خواهد شد ؟

نظر هیئت عالی:
در مواردی که در ماده 45 الحاقی به قانون مبارزه با مواد مخدر حکم خاصی در خصوص تکرار جرم وجود دارد از جمله جرایم موضوع مواد 6 و 9 قانون مبارزه با مواد مخدر تکلیف عمل به حکم مذکور می باشد؛ نتیجتا در عناوین خاص که موضوع تکرار مفقود است رجوع به عمومات قواعد تکرار موضوع ماده 137 قانون مجازات اسلامی جایز و موجه خواهد بود.

نظر اکثریت:
مقررات تکرار جرم موضوع ماده 137 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در جرایم مشمول ماده 45 الحاقی به قانون مبارزه با مواد مخدر اعمال خواهد شد بدین شرح که قانون مبارزه با مواد مخدر قانون خاص می باشد و دارای مقررات و قواعد منحصر به خودش می باشد و در موارد مشابه که هم شرایط اعمال مقررات تکرار جرم موضوع ماده 137 قانون مجازات اسلامی می باشد و هم شرایط اعمال مقررات تکرار جرم موضوع ماده 6 و 9 قانون مبارزه با مواد مخدر در بحث تکرارجرم موضوع بندهای ماده 6 و 9 قانون مبارزه با مواد مخدر باید به قانون خاص عمل نمود و از رجوع به عمومات باید خودداری کرد چرا که در موارد مشابه رجوع به عمومات با وجود قانون خاص جایز نمیباشد اما در موارد غیر مشابه که شرایط مقررات تکرار جرم موضوع مواد 6 و 9 قانون مبارزه با مواد مخدرفراهم نیست ولی شرایط ماده 137 قانون مجازات اسلامی فراهم میباشد باید به عمومات رجوع کرد چرا که قانون خاص در این مورد ساکت میباشد و بیانی ندارد. بنابراین با توجه به مطالب مذکور باید گفت که گاهی از اوقات جرم ارتکابی (از جرایم مواد مخدر) از نوع حدی میباشد که مشمول مجازات اعدام میباشد (مثل قاچاق مسلحانه مواد مخدر) که در این خصوص مورد سوال سالبه به انتفاء موضوع میباشد چرا که تکرار جرم موضوع ماده 137 قانون مجازات اسلامی مشمول جرایم تعزیری است و شامل جرایم حدی نمیباشد. ولی گاهی از اوقات جرم ارتکابی (از جرایم مواد مخدر) از نوع حدی نمیباشد که در این صورت با توجه به اینکه ماده 45 الحاقی به قانون مبارزه با مواد مخدر در خصوص چگونگی و شرایط تکرار جرم ساکت میباشد و هیچ بیانی هم ندارد بنابراین باید به عمومات مراجعه کرد و در موردی که شرایط اعمال ماده 137 قانون مجازات اسلامی فراهم میباشد و ماده 45 الحاقی به قانون مبارزه با مواد مخدر نیز هیچگونه بیانی در خصوص تکرار جرم ندارد ماده 137 قانون مجازات اسلامی جاری میگردد. چرا که وقتی قانونگذار در مقام بیان بوده و با ملاحظه اینکه قانون مذکور( قانون مبارزه با مواد مخدر) قانون خاصی میباشد و در بعضی از مواد (مثل ماده 6 و 9) مقرراتی را در خصوص تکرار جرم بیان نموده اما در ماده 45 الحاقی به قانون مبارزه با مواد مخدر هیچگونه بیانی در خصوص چگونگی اعمال تکرار جرم بیان ننموده است بلکه فقط درمورد تبدیل مجازات اعدام به حبس تعزیری و جزای نقدی درجه 1 و تبدیل مجازات حبس ابد به حبس تعزیری و جزای نقدی درجه 2 با ملاحظه ی شرایطی که در بندهای الف و ب و پ و ت ماده مذکور ذکر نموده اشاره داشته است و هیچگونه صحبت و بیانی در خصوص تکرار جرم ندارد لذا در صورتی که شرایط اعمال ماده 137 قانون مجازات اسلامی فراهم میباشد ماده مذکور در هنگام اعمال ماده 45 الحاقی به قانون مبارزه با مواد مخدر جاری میگردد. همانطوری که ماده 134 قانون مجازات اسلامی در هنگام تعدد جرایم مواد مخدر طبق رای وحدت رویه 738 مورخه 30-10-1393 هییت عمومی دیوان عالی کشور جاری میباشد چرا که قانونگذار در قانون مبارزه با مواد مخدر در خصوص تعدد جرم هیچگونه بیانی نسبت به موضوع مذکور ندارد و ساکت میباشد لذا باید به عمومات مراجعه کرد و ماده 134 قانون مجازات اسلامی در هنگام تعدد جرم در جرایم مواد مخدر جاری میباشد لذا به همین منوال در بحث جریان ماده 137 قانون مجازات اسلامی در هنگام اعمال ماده 45 الحاقی به قانون مبارزه با مواد مخدر نیز باید سخن بگوییم و هیچگونه فرقی میان دو موضوع مذکور نمیباشد لذا مقام قضایی میتواند با ملاحظه ماده 137 قانون مجازات اسلامی از تعیین حبس بالای 30 سال و بالای 25 سال تجاوز کند. بنابراین در فرض سوال با توجه به اینکه مجازات حمل و نگهداری 45 گرم هرویین مشمول بند 6 ماده 8 قانون مبارزه با مواد مخدر میباشد و با رعایت تبصره 1 بند 6 ماده 8 مجازات قانونی وی حبس ابد میباشد و با ملاحظه ماده 45 الحاقی به قانون مبارزه با مواد مخدر حبس ابد تبدیل به حبس تعزیری درجه 2 میشود ( بیش از 15 تا 25 سال) و با توجه به اینکه شرایط اعمال ماده 137 قانون مجازات اسلامی فراهم میباشد طبق ماده مذکور تا یک و نیم برابر 25 سال نیزبه مجازات 25 سال اضافه خواهد شد چرا که طبق ماده 137 قانون مجازات اسلامی مرتکب به حداکثر مجازات تا یک و نیم برابر آن محکوم میشود.

نظر ابرازی:
مقررات تکرار جرم موضوع ماده 137 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در جرایم مشمول ماده 45 الحاقی به قانون مبارزه با مواد مخدر اعمال نخواهد شد چرا که قانون مبارزه با مواد مخدر قانون خاصی میباشد که مقررات ویژه و خاصی را در مورد نحوه ی اعمال تکرار جرم بیان نموده است و ماده 137 قانون مجازات اسلامی مربوط به تکرار جرم در سایر جرایم غیر از مواد مخدر میباشد چرا که عام موخر هیچ گاه ناسخ خاص مقدم نمیباشد و قانون مبارزه با مواد مخدر(خاص ) مقدم التصویب از حیث زمانی بر ماده 137 قانون مجازات اسلامی (عام) میباشد و با توجه به مفهوم مخالف مفاد رای وحدت رویه 738 مورخه 30-10-1393 هییت عمومی دیوان عالی کشورچون در قانون مبارزه با مواد مخدر در مورد تکرارجرم بیانی وجود ندارد باید به عمومات مراجعه کرد ولی در مورد تکرار جرم بیان وجود دارد و لذا نمیتوان به عمومات مراجعه کرد و باید به خود قانون خاص مراجعه کرد و نظریات متعدد مشورتی اداره حقوقی قوه قضاییه نیز موید این امر میباشد که قانون مبارزه با مواد مخدر قانون خاصی میباشد که در خصوص تکرار جرم مقررات خاصی را بیان کرده ولی در مورد تعدد جرم مطلبی بیان ننموده است لذا در این هنگام باید به عمومات مراجعه کرد.

مبحث:
حقوق جزای عمومی

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 137 ـ هر کس به موجب حکم قطعی به یکی از مجازات های تعزیری از درجه یک تا شش محکوم شود و از تاریخ قطعیت حکم تا حصول اعاده حیثیت یا شمول مرور زمان اجرای مجازات مرتکب جرم تعزیری درجه یک تا شش دیگری گردد به حداکثر مجازات تا یک و نیم برابر آن محکوم می شود.

مشاهده ماده 137 قانون مجازات اسلامی

ماده 10 ـ در مقررات و نظامات دولتی مجازات و اقدام تامینی و تربیتی باید به موجب قانونی باشد که قبل از وقوع جرم مقرر شده است و مرتکب هیچ رفتاری اعم از فعل یا ترک فعل را نمیتوان به موجب قانون موخر به مجازات یا اقدامات تامینی و تربیتی محکوم کرد لکن چنانچه پس از وقوع جرم قانونی مبنی بر تخفیف یا عدم اجرای مجازات یا اقدام تامینی و تربیتی یا از جهاتی مساعدتر به حال مرتکب وضع شود نسبت به جرایم سابق بر وضع آن قانون تا صدور حکم قطعی موثر است. هرگاه به موجب قانون سابق حکم قطعی لازم الاجراء صادرشده باشد به ترتیب زیر عمل می شود: الف ـ اگر رفتاری که در گذشته جرم بوده است به موجب قانون لاحق جرم شناخته نشود حکم قطعی اجراء نمی شود و اگر در جریان اجراء باشد اجرای آن موقوف می شود. در این موارد و همچنین در موردی که حکم قبلا اجراء شده است هیچ گونه اثر کیفری بر آن مترتب نیست. ب ـ اگر مجازات جرمی به موجب قانون لاحق تخفیف یابد قاضی اجرای احکام موظف است قبل از شروع به اجراء یا در حین اجراء از دادگاه صادرکننده حکم قطعی اصلاح آن را طبق قانون جدید تقاضا کند. محکوم نیز می تواند از دادگاه صادرکننده حکم تخفیف مجازات را تقاضا نماید. دادگاه صادرکننده حکم با لحاظ قانون لاحق مجازات قبلی را تخفیف میدهد. مقررات این بند در مورد اقدام تامینی و تربیتی که در مورد اطفال بزهکار اجراء می شود نیز جاری است. در این صورت ولی یا سرپرست وی نیز می تواند تخفیف اقدام تامینی و تربیتی را تقاضا نماید. تبصره ـ مقررات فوق در مورد قوانینی که برای مدت معین و یا موارد خاص وضع شده است مگر به تصریح قانون لاحق اعمال نمی شود.

مشاهده ماده 10 قانون مجازات اسلامی

ماده 19 ـ مجازات های تعزیری به هشت درجه تقسیم می شود: درجه 1 ـ حبس بیش از بیست و پنج سال ـ جزای نقدی بیش از یک میلیارد (1.000.000.000) ریال ـ مصادره کل اموال ـ انحلال شخص حقوقی درجه 2 ـ حبس بیش از پانزده تا بیست و پنج سال ـ جزای نقدی بیش از پانصد و پنجاه میلیون (550.000.000) ریال تا یک میلیارد (1.000.000.000) ریال درجه 3 ـ حبس بیش از ده تا پانزده سال ـ جزای نقدی بیش از سیصد و شصت میلیون (360.000.000) ریال تا پانصد و پنجاه میلیون (550.000.000) ریال درجه 4 ـ حبس بیش از پنج تا ده سال ـ جزای نقدی بیش از یکصد و هشتاد میلیون (180.000.000) ریال تا سیصد و شصت میلیون (360.000.000) ریال ـ انفصال دائم از خدمات دولتی و عمومی درجه 5 ـ حبس بیش از دو تا پنج سال ـ جزای نقدی بیش از هشتاد میلیون (80.000.000) ریال تا یکصد و هشتاد میلیون (180.000.000)ریال ـ محرومیت از حقوق اجتماعی بیش از پنج تا پانزده سال ـ ممنوعیت دائم از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی ـ ممنوعیت دائم از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه برای اشخاص حقوقی درجه 6 ـ حبس بیش از شش ماه تا دو سال ـ جزای نقدی بیش از بیست میلیون (20.000.000) ریال تا هشتاد میلیون (80.000.000) ریال ـ شلاق از سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه و تا نود و نه ضربه در جرایم منافی عفت ـ محرومیت از حقوق اجتماعی بیش از شش ماه تا پنج سال ـ انتشار حکم قطعی در رسانه ها ـ ممنوعیت از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال ـ ممنوعیت از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه برای اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال ـ ممنوعیت از اصدار برخی از اسناد تجاری توسط اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال درجه 7 ـ حبس از نود و یک روز تا شش ماه ـ جزای نقدی بیش از ده میلیون (10.000.000) ریال تا بیست میلیون (20.000.000) ریال ـ شلاق از یازده تا سی ضربه ـ محرومیت از حقوق اجتماعی تا شش ماه درجه 8 ـ حبس تا سه ماه ـ جزای نقدی تا ده میلیون (10.000.000) ریال ـ شلاق تا ده ضربه تبصره 1 ـ موارد محرومیت از حقوق اجتماعی همان است که در مجازات های تبعی ذکر شده است. تبصره 2 ـ مجازاتی که حداقل آن منطبق بر یکی از درجات فوق و حداکثر آن منطبق با درجه بالاتر باشد از درجه بالاتر محسوب می شود. تبصره 3 ـ در صورت تعدد مجازات ها مجازات شدیدتر و درصورت عدم امکان تشخیص مجازات شدیدتر مجازات حبس ملاک است. همچنین اگر مجازاتی با هیچ یک از بندهای هشت گانه این ماده مطابقت نداشته باشد مجازات درجه هفت محسوب می شود. تبصره 4 ـ مقررات این ماده و تبصره های آن تنها جهت تعیین درجه مجازات است و تاثیری در میزان حداقل و حداکثر مجازات های مقرر در قوانین جاری ندارد. تبصره 5 ـ ضبط اشیاء و اموالی که در ارتکاب جرم به کار رفته یا مقصود از آن به کارگیری در ارتکاب جرم بوده است از شمول این ماده و بند (ب) ماده (20) خارج و در مورد آنها برابر ماده (215) این قانون عمل خواهد شد. در هر مورد که حکم به مصادره اموال صادر می شود باید هزینه های متعارف زندگی محکوم و افراد تحت تکفل او مستثنی شود.

مشاهده ماده 19 قانون مجازات اسلامی

ماده 134 ـ در جرایم موجب تعزیر هرگاه جرایم ارتکابی بیش از سه جرم نباشد دادگاه برای هر یک از آن جرایم حداکثر مجازات مقرر را حکم می کند و هرگاه جرایم ارتکابی بیش از سه جرم باشد مجازات هر یک را بیش از حداکثر مجازات مقرر قانونی مشروط به اینکه از حداکثر به اضافه نصف آن تجاوز نکند تعیین می نماید. در هر یک از موارد فوق فقط مجازات اشد قابل اجراء است و اگر مجازات اشد به یکی از علل قانونی تقلیل یابد یا تبدیل یا غیرقابل اجراء شود مجازات اشد بعدی اجراء می گردد. در هر مورد که مجازات فاقد حداقل و حداکثر باشد اگر جرایم ارتکابی بیش از سه جرم نباشد تا یک چهارم و اگر جرایم ارتکابی بیش از سه جرم باشد تا نصف مجازات مقرر قانونی به اصل آن اضافه می گردد. تبصره 1 ـ در صورتیکه از رفتار مجرمانه واحد نتایج مجرمانه متعدد حاصل شود طبق مقررات فوق عمل می شود. تبصره 2 ـ در صورتی که مجموع جرایم ارتکابی در قانون عنوان مجرمانه خاصی داشته باشد مقررات تعدد جرم اعمال نمی شود و مرتکب به مجازات مقرر در قانون محکوم می گردد. تبصره 3 ـ در تعدد جرم در صورت وجود جهات تخفیف دادگاه می تواند مجازات مرتکب را تا میانگین حداقل و حداکثر و چنانچه مجازات فاقد حداقل و حداکثر باشد تا نصف آن تقلیل دهد. تبصره 4 ـ مقررات تعدد جرم در مورد جرایم تعزیری درجه های هفت و هشت اجراء نمی شود. این مجازات ها با هم و نیز با مجازات های تعزیری درجه یک تا شش جمع می گردد.

مشاهده ماده 134 قانون مجازات اسلامی

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM