شخص الف به انگیزه و قصد متهم نمودن دیگری مقداری مواد به میزان 60 گرم شیشه و مقداری مشروبات الکلی دست ساز تهیه و در منزل ب جاسازی می نماید بعد از ایراد سازمان کاشف در ماهیت مواد و مایع مکشوفه اقلام مکشوفه جهت تعیین ماهیت به آزمایشگاه جنایی ارسال و نتیجه حاکی از این است که آنچه جاسازی شده مواد و مشروب نبوده و ماهیت مخدر و ممنوع ندارد و ب با طرح شکایت افتراء درخواست مجازات الف را دارد حال سوال این است که جاسازی موادی که ماهیت مخدر ندارد و جاسازی مایعاتی که ماهیت سرکه دارد افترا محسوب می گردد و مشمول مجازات است یا خیر ؟

نظریه شماره 7/98/1499 مورخ 1398/11/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه به شرح زیر مورد تایید اعضاء هییت عالی است : در صورتی که فردی به قصد متهم کردن دیگری مشروبات الکلی و مواد روانگردان را که یافت شدن آن در تصرف دیگری موجب اتهام او می گردد بدون اطلاع آن شخص در منزل وی مخفی کند لیکن پس از کشف مشخص گردد که این مواد مشروبات الکلی و مواد روانگردان نبوده و فرد مخفی کننده نیز از این امر بی اطلاع باشد با توجه به آن که رفتار ارتکابی ارتباط مستقیم با ارتکاب جرم داشته لکن به جهات مادی که مرتکب از آن بی اطلاع بوده وقوع جرم غیر ممکن شده است اقدام وی طبق تبصره ماده 122 قانون مجازات اسلامی در حکم شروع به جرم است و مجازات آن با در نظر گرفتن مواد 122 و 699 قانون مجازات اسلامی و مواد 26 و 45 و بند 6 ماده 8 قانون مبارزه با مواد مخدر تعیین می گردد.

بین دو موضوع جاسازی سرکه با قطع به خمر بودن آن و جاسازی ماده مباح با قطع به شیشه بودن آن فرق است اولی مشمول ماده 697 فصل تعزیرات است زیرا که ملاک در ماده مرقوم " قصد متهم نمودن دیگری " و " موجب تعقیب شدن عمل جاسازی " می باشد که در مانحن فیه نیز منجر به این عناصر می گردد و فرقی نمی کند که آنچه جاساز شده ماهیت خمر داشته باشد یا نداشته باشد نظیر اینکه در افتراء قولی نیز صرف انتساب جرم به فرد دیگر کافی است در حالی که جرمی واقع نشده است و در خصوص ماده مباحی که به جای شیشه جاسازی شده است با دقت نظر در ماده 27 قانون مبارزه با مواد مخدر و مقایسه آن با ماده 26 قانون اخیر الذکر در می یابیم که در ماده 27 قانون اخیر الذکر قانونگذار اعلام داشته " به منظور تعقیب " و " تعمدا و به خلاف واقع " که این قیود نشان می دهد که مراد قانونگذار مواردی است که ماهیت ماده جاسازی شده در واقع مخدر نباشد بر خلاف ماده 26 که حتما می بایست ماهیت مخدر داشته باشد و به همین دلیل نیز مجازات ماده 27 به علت مخدر نبودن ماده جاسازی شده خفیف تر قرار داده شده است مویدا به اینکه موضوع آبروی افراد در میان است و چه بحثی مهمتر از اینکه فردی که آبروی فرد را نشانه رفته است مورد مجازات قرار گیرد.

نظریه ابرازی اول : بین دو موضوع جاسازی سرکه با قطع به خمر بودن آن و جاسازی ماده مباح با قطع به شیشه بودن آن فرق است اولی مشمول ماده 697 فصل تعزیرات نیست زیرا که ملاک در ماده مرقوم ماهیت خمر داشتن مایع جاسازی شده می باشد و مبنای قانونگذاری بر همین موضوع بوده است و اگر ماهیت خمر نداشته باشد از موضوع ماده مرقوم خارج است و در خصوص ماده مباحی که به جای شیشه جاسازی شده است با نظریه اکثریت موافق می باشم.