نشست قضایی شماره 1399-7425

نشست قضایی شماره 1399-7425

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره 1399-7425


کد نشست:
1399-7425

تاریخ برگزاری:
1398/03/29

برگزار شده توسط:
استان فارس/ شهر شیراز

موضوع:
حدود صلاحیت رسیدگی مراجع قضایی ایران در ماده 7 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392

پرسش:
شخصی در دادسرای عمومی و انقلاب شیراز شکایتی را دایر بر ایراد ضرب و جرح عمدی و توهین و تهدید علیه دیگری که از اتباع ایران و مقیم کشور مالزی می باشد مطرح نموده و حسب اظهارت شاکی محل وقوع بزه نیز در کشور مالزی بوده است. با عنایت به ماده 7 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و نیز ماده 316 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و با توجه به اینکه متهم مقیم ایران نمی باشد:

نظر هیئت عالی:
نظریه مشورتی شماره 7/97/1807 مورخ 97/6/17 اداره کل حقوقی بشرح زیر مورد تایید است.

نظر اکثریت:
در صلاحیت های بین المللی اصل بر صلاحیت سرزمینی می باشد و سایر صلاحیت ها از قبیل صلاحیت شخصی واقعی و غیره از موارد استثناء بر اصل صلاحیت سرزمینی می باشند و بنابراین باید در این صلاحیت ها به قدر متیقن ماده اکتفاء نمود. در ماده 7 قانون مجازات اسلامی شرط صلاحیت رسیدگی طبق قوانین ایران منوط است به یافت شدن متهم در ایران و یا اعاده متهم به ایران. در ماده 316 قانون آیین دادرسی کیفری نیز دادگاه محل دستگیری متهم را صالح به رسیدگی دانسته است و بنابراین این ماده تاکیدی است بر اینکه شروع رسیدگی منوط است به حضور متهم در ایران. بنابراین؛ چنانچه در زمان طرح شکواییه متهم در ایران حضور نداشته باشد مراجع قضایی ایران صالح به رسیدگی نمی باشند. در خصوص نحوه اتخاذ تصمیم در پرونده مطروحه بین گروه اکثریت اختلاف عقیده وجود دارد؛ عده ای بر این عقیده اند که باید به استناد بند پ ماده 389 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 قرار موقوفی تعقیب صادر نمود عده ای بر این عقیده اند که چون پرونده ارجاع شده است و مراجع قضایی ایران در این وضعیت صالح به رسیدگی نمی باشند بنابراین صدور قرار موقوفی تعقیب که لازمه آن صلاحیت به رسیدگی می باشد صحیح نمی باشد و بنابراین باید قرار عدم صلاحیت صادر نمود. عده ای نیز بر این عقیده اند که باید با دستور پرونده بایگانی گردد.

نظر اقلیت:
قانون گذار در ماده 7 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 بیان نموده که چنانچه متهم به ایران اعاده گردد طبق قانون جمهوری اسلامی ایران محاکمه می گردد. عبارت اعاده واژه عامی است که شامل استرداد و هرگونه برگشت دادن متهم به کشور می گردد. لازمه اعاده متهم به کشور تشکیل پرونده قضایی علیه متهم می باشد و الا اعاده معنایی عبث خواهد بود. از وحدت ملاک مواد 117 و 118 قانون آیین دادرسی کیفری می توان در تایید این عقیده استفاده نمود. از طرف دیگر ممکن است بزه اعلامی از جرایمی مقرر در ماده 5 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 نباشد و عدم پذیرش تعقیب متهم موجب گردد که بزه مشمول مرور زمان تعقیب گردد و موجبات تضییع حق بزه دیده را فراهم نماید. در خصوص اسناد و مدارک ارایه شده اعتبار این اسناد منوط است به رعایت مفاد ماده 1295 قانون مدنی و بنابراین در صورت رعایت مفاد این ماده دارای اعتبار می باشند و تشخیص ارزش ادله اثباتی آن بر عهده قاضی رسیدگی کننده می باشد. در خصوص نحوه اتخاذ تصمیم بین گروه اقلیت اختلاف عقیده وجود دارد؛ عده ای بر این عقیده اند که چنانچه متهم در ایران حاضر نباشد باید پرونده مفتوح باشد تا زمانی که در ایران یافت و دستگیر گردد. عده ای نیز بر این عقیده اند که چنانچه کشور محل اقامت متهم از استرداد متهم خودداری نماید و بزه نیز از جرایم حق اللهی صرف نباشد می توان به صورت غیابی اتخاذ تصمیم نمود. در خصوص اینکه کدام دادسرا صالح به رسیدگی می باشد نیز بین اقلیت اختلاف عقیده وجود دارد؛ عده ای بر این عقیده اند حتی اگر متهم در شهر دیگری دستگیر گردد چون تشکیل پرونده در دادسرای شیراز بوده است بنابراین؛ دادسرای شیراز صالح به رسیدگی می باشد و عده ای بر این عقیده اند که در صورت دستگیری متهم به استناد ماده 316 قانون آیین دادرسی کیفری دادسرای محل دستگیری متهم صالح به رسیدگی می باشد و دادسرای شیراز باید با قرار عدم صلاحیت پرونده را به دادسرای محل دستگیری متهم ارسال نماید.

مبحث:
آیین دادرسی کیفری

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 7 ـ علاوه بر موارد مذکور در مواد فوق هریک از اتباع ایران در خارج از کشور مرتکب جرمی شود در صورتی که در ایران یافت و یا به ایران اعاده گردد طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران محاکمه و مجازات می شود مشروط بر اینکه: الف ـ رفتار ارتکابی به موجب قانون جمهوری اسلامی ایران جرم باشد. ب ـ در صورتی که جرم ارتکابی از جرایم موجب تعزیر باشد متهم در محل وقوع جرم محاکمه و تبرئه نشده یا درصورت محکومیت مجازات کلا یا بعضا درباره او اجراء نشده باشد. پ ـ طبق قوانین ایران موجبی برای منع یا موقوفی تعقیب یا موقوفی اجرای مجازات یا سقوط آن نباشد.

مشاهده ماده 7 قانون مجازات اسلامی

ماده 5 ـ هر شخص ایرانی یا غیرایرانی که در خارج از قلمرو حاکمیت ایران مرتکب یکی از جرایم زیر یا جرایم مقرر در قوانین خاص گردد طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران محاکمه و مجازات می شود و هرگاه رسیدگی به این جرایم در خارج از ایران به صدور حکم محکومیت و اجرای آن منتهی شود دادگاه ایران در تعیین مجازات های تعزیری میزان محکومیت اجراء شده را محاسبه می کند: الف ـ اقدام علیه نظام امنیت داخلی یا خارجی تمامیت ارضی یا استقلال جمهوری اسلامی ایران ب ـ جعل مهر امضاء حکم فرمان یا دست خط مقام رهبری یا استفاده از آن پ ـ جعل مهر امضاء حکم فرمان یا دست خط رسمی رئیس جمهور رئیس قوه قضاییه رئیس و نمایندگان مجلس شورای اسلامی رئیس مجلس خبرگان رئیس دیوانعالی کشور دادستان کل کشور اعضای شورای نگهبان رئیس و اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام وزرا یا معاونان رئیس جمهور یا استفاده از آنها ت ـ جعل آراء مراجع قضایی یا اجراییه های صادره از این مراجع یا سایر مراجع قانونی و یا استفاده از آنها ث ـ جعل اسکناس رایج یا اسناد تعهدآور بانکی ایران و همچنین جعل اسناد خزانه و اوراق مشارکت صادرشده یا تضمین شده از طرف دولت یا تهیه یا ترویج سکه قلب در مورد مسکوکات رایج داخل

مشاهده ماده 5 قانون مجازات اسلامی

ماده 316 ـ به اتهامات اشخاصی که در خارج از قلمرو حاکمیت جمهوری اسلامی ایران مرتکب جرم می شوند و مطابق قانون دادگاه های ایران صلاحیت رسیدگی به آنها را دارند چنانچه از اتباع ایران باشند حسب مورد در دادگاه محل دستگیری و چنانچه از اتباع بیگانه باشند حسب مورد در دادگاه تهران رسیدگی می شود.

مشاهده ماده 316 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 117 ـ در مواردی که جرم خارج از حوزه قضایی محل ماموریت بازپرس واقع شده اما در حوزه او کشف یا مرتکب در آن حوزه دستگیر شود بازپرس تحقیقات و اقدامات مقتضی را به عمل می آورد و در صورت لزوم قرار تامین نیز صادر می کند و چنانچه قرار صادره منتهی به بازداشت متهم شود پس از رسیدگی به اعتراض وی در دادگاه کیفری که بازپرس در معیت آن انجام وظیفه می نماید با صدور قرار عدم صلاحیت پرونده را به همراه متهم حداکثر ظرف چهل و هشت ساعت به دادسرای محل وقوع جرم می‏فرستد.

مشاهده ماده 117 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 118 ـ هرگاه آثار و ادله وقوع جرمی در حوزه قضایی محل ماموریت بازپرس کشف شود اما محل وقوع آن معلوم نباشد بازپرس ضمن انجام تحقیقات سعی در کشف محل وقوع جرم می کند و اگر محل وقوع جرم تا ختم تحقیقات مشخص نشود بازپرس در خصوص موضوع اظهار عقیده می کند.

مشاهده ماده 118 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 389 ـ پس از اتمام مهلت اعم از آنکه ایراد و اعتراضی واصل شده یا نشده باشد مدیر دفتر پرونده را به دادگاه ارسال می کند. رئیس دادگاه پرونده را شخصا بررسی و گزارش جامع آن را تنظیم و یا به نوبت به یکی از اعضای دادگاه ارجاع می کند. عضو مذکور حداکثر ظرف 10 روز گزارش مبسوط راجع به اتهام و ادله و جریان پرونده را تهیه و تقدیم رئیس می کند. دادگاه به محض وصول گزارش جلسه مقدماتی اداری را تشکیل می دهد و با توجه به مفاد گزارش و اوراق پرونده و ایرادها و اعتراض های اصحاب دعوی به شرح زیر اقدام می کند: الف ـ در صورتی که تحقیقات ناقص باشد قرار رفع نقص صادر می کند و پرونده را نزد دادسرای صادرکننده کیفرخواست میفرستد تا پس از انجام دستور دادگاه آن را بدون اظهار نظر اعاده کند. ب ـ هرگاه موضوع خارج از صلاحیت دادگاه باشد قرار عدم صلاحیت صادر می کند. پ ـ در صورتیکه به دلیل شمول مرور زمان گذشت شاکی یا مدعی خصوصی و یا جهات قانونی دیگر متهم قابل تعقیب نباشد قرار موقوفی تعقیب صادر می کند. در اینصورت چنانچه متهم زندانی باشد به دستور دادگاه فوری آزاد می شود. تبصره ـ دادگاه می تواند در صورت ضرورت دادستان یا نماینده او شاکی یا مدعی خصوصی یا متهم و یا وکلای آنان را برای حضور در جلسه مقدماتی دعوت کند.

مشاهده ماده 389 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 1295 - محاکم ایران به اسناد تنظیم شده در کشورهای خارجه همان اعتباری را خواهند داد که آن اسناد مطابق قوانین کشوری که در آن جا تنظیم شده دارا می باشد مشروط بر این که: اولا - اسناد مزبوره به علتی از علل قانونی از اعتبار نیفتاده باشد؛ ثانیا - مفاد آن ها مخالف با قوانین مربوط به نظم عمومی یا اخلاق حسنه ی ایران نباشد؛ ثالثا - کشوری که اسناد در آن جا تنظیم شده به موجب قوانین خود یا عهود اسناد تنظیم شده در ایران را نیز معتبر بشناسد؛ رابعا - نماینده ی سیاسی یا قنسولی ایران در کشوری که سند در آن جا تنظیم شده یا نماینده ی سیاسی و قنسولی کشور مزبور در ایران تصدیق کرده باشد که سند موافق قوانین محل تنظیم یافته است.

مشاهده ماده 1295 قانون مدنی

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM