نشست قضایی شماره

نشست قضایی شماره

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره


کد نشست:

تاریخ برگزاری:
1397/03/24

برگزار شده توسط:
استان گیلان/ شهر بندر انزلی

موضوع:
بازداشت متهم بیش از حداقل مجازات بزه انتسابی

پرسش:
در صورتی که مدت بازداشت متهم تحت قرار تامین از حداقل میزان مجازات تعیین شده جرم مورد نظر تجاورز نماید و حسب جرم ارتکابی همچون کلاهبرداری یا سرقت حق شاکی خصوصی نیز در میزان قرار تامین دخیل بوده باشد و از طرفی با تخفیف نوع قرار تامین متهم قادر به ارایه آن نبوده باشد تکلیف چیست؟ آیا متهم باید با صدور قرار التزام آزاد شود و یا اینکه میتوان با در نظرگرفتن حق شاکی خصوصی همچنان متهم را در بازداشت نگه داشت ؟

نظر هیئت عالی:
توجها به ماده 242 قانون آیین دادرسی کیفری که مقرر داشته به هر حال مدت بازداشت متهم نباید از حداقل مجازات حبس مقرر در قانون برای آن جرم تجاوز کند. قید دیگری ملحوظ نظر قانونگذار نبوده است. بالنتیجه نظریه اکثریت تایید می شود.

نظر اکثریت:
ماده 242 ق.آ.ک را با ید با توجه به مواد 3 و 4 همان قانون مبنی بر اصل فوریت و اصل برایت تفسیر نمود و بازداشت اشخاص خلاف اصل است لذا با توجه به ملاکهای قانونی مرقوم باید قرار تامین صادر شود که منتهی آزادی متهم گردد و در خصوص حقوق زیان دیده مواد مربوط تامینی صادر شود که منتهی به آزادی متهم گردد و در خصوص حقوق زیاندیده در مواد مربوط به تامین خواسته و نظارت قضایی تعیین تکلیف شده است.

نظر اقلیت:
طبق ماده 217 ق.ا.د.ک منظور از قرار تامین جلوگیری از فرار متهم و تضمین حقوق بزه دیده و جبران خسارت وارده میباشد و نباید مجازات را با تضمین حقوق بزه دیده خلط نمود. طبق ماده 242 ق.آ.د.ک صرفا قرار تامین به جهت مجازات از بین میرود و در خصوص جنبه خصوصی جرم همچنان تامین باقی میباشد همچنان که در مرحله اجرایی حکم به جهت رد مال محکوم علیه را در زندان نگه میدارد. بعنوان مثال قانونگذار به هر دلیلی ( ماده 652 قانون مجازات بخش تعزیزات ) مجازات سرقت مسلحانه را 3 ماه تا 10 سال ذکر کرده است حال اگر متهمی را به اتهام سرقت مسلحانه دستگیر نمود و 3 ماه از مدت بازداشت وی گذشت باید با قرار التزام آزاد نماییم ؟!

مبحث:
آیین دادرسی کیفری

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 217 ـ به منظور دسترسی به متهم و حضور به موقع وی جلوگیری از فرار یا مخفی شدن او و تضمین حقوق بزه دیده برای جبران ضرر و زیان وی بازپرس پس از تفهیم اتهام و تحقیق لازم در صورت وجود دلایل کافی یکی از قرارهای تامین زیر را صادر می کند: الف ـ التزام به حضور با قول شرف ب ـ التزام به حضور با تعیین وجه التزام پ ـ التزام به عدم خروج از حوزه قضایی با قول شرف ت ـ التزام به عدم خروج از حوزه قضایی با تعیین وجه التزام ث ـ التزام به معرفی نوبه‏ای خود بهصورت هفتگی یا ماهانه به مرجع قضایی یا انتظامی با تعیین وجه التزام ج ـ التزام مستخدمان رسمی کشوری یا نیروهای مسلح به حضور با تعیین وجه التزام با موافقت متهم و پس از اخذ تعهد پرداخت از محل حقوق آنان از سوی سازمان مربوط چ ـ التزام به عدم خروج از منزل یا محل اقامت تعیین شده با موافقت متهم با تعیین وجه التزام از طریق نظارت با تجهیزات الکترونیکی یا بدون نظارت با این تجهیزات ح ـ اخذ کفیل با تعیین وجه الکفاله خ ـ اخذ وثیقه اعم از وجه نقد ضمانت‏نامه بانکی مال منقول یا غیرمنقول د ـ بازداشت موقت با رعایت شرایط مقرر قانونی تبصره 1 ـ در صورت امتناع متهم از پذیرش قرار تامین مندرج در بند (الف) قرار التزام به حضور با تعیین وجه التزام صادر و در صورت امتناع از پذیرش قرارهای مندرج در بندهای (ب) (پ) (ت) و (ث) قرار کفالت صادر می شود. تبصره 2 ـ در مورد بندهای (پ) و (ت) خروج از حوزه قضایی با اجازه قاضی ممکن است. تبصره 3 ـ در جرایم غیرعمدی در صورتی که به تشخیص مقام قضایی تضمین حقوق بزه دیده به طریق دیگر امکان‏پذیر باشد صدور قرار کفالت و وثیقه جایز نیست.

مشاهده ماده 217 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 242 ـ هرگاه در جرایم موضوع بندهای (الف) (ب) (پ) و (ت) ماده (302) این قانون تا دو ماه و در سایر جرایم تا یک ماه به علت صدور قرار تامین متهم در بازداشت بماند و پرونده اتهامی او منتهی به تصمیم نهائی در دادسرا نشود بازپرس مکلف به فک یا تخفیف قرار تامین است. اگر علل موجهی برای بقای قرار وجود داشته باشد با ذکر علل مزبور قرار ابقاء و مراتب به متهم ابلاغ می شود. متهم می تواند از این تصمیم ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ به دادگاه صالح اعتراض کند. فک یا تخفیف قرار بدون نیاز به موافقت دادستان انجام می شود و ابقای تامین باید به تایید دادستان برسد و در صورت مخالفت دادستان حل اختلاف با دادگاه صالح است. فک تخفیف یا ابقای بازداشت موقت باید به تایید دادستان برسد و در صورت مخالفت دادستان حل اختلاف با دادگاه صالح است. هرگاه بازداشت متهم ادامه یابد مقررات این ماده حسب مورد هر دو ماه یا هر یک ماه اعمال می شود. به هرحال مدت بازداشت متهم نباید از حداقل مجازات حبس مقرر در قانون برای آن جرم تجاوز کند و در هر صورت در جرایم موجب مجازات سلب حیات مدت بازداشت موقت از دو سال و در سایر جرایم از یکسال تجاوز نمی کند. تبصره 1 ـ نصاب حداکثر مدت بازداشت شامل مجموع قرارهای صادره در دادسرا و دادگاه است و سایر قرارهای منتهی به بازداشت متهم را نیز شامل می شود. تبصره 2 ـ تکلیف بازپرس به اظهارنظر درباره درخواست متهم موضوع ماده (241) این قانون در صورتی است که وفق این ماده نسبت به قرار اظهارنظر نشده باشد.

مشاهده ماده 242 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 3 ـ مراجع قضایی باید با بی طرفی و استقلال کامل به اتهام انتسابی به اشخاص در کوتاه ترین مهلت ممکن رسیدگی و تصمیم مقتضی اتخاذ نمایند و از هر اقدامی که باعث ایجاد اختلال یا طولانی شدن فرآیند دادرسی کیفری می شود جلوگیری کنند.

مشاهده ماده 3 قانون آیین دادرسی کیفری

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM