1

رای شماره 9109970908700905 - مورخ 1391/11/18

عدم پرداخت ارش البکاره در زنای با رضایت طرفین

1

نظریه مشورتی شماره 1400-186/1-1003 ک - مورخ 1400/11/11

در پاره ای از قوانین پیش از انقلاب که هنوز مجرا هستند مجازات حبس تادیبی پیش بینی شده است؛ لیکن حسب ماده 14 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 مجازات ها به چهار نوع حدود قصاص دیات و تعزیرات تقسیم شده و حبس تادیبی ذکر نشده است. آیا می توان حبس تادیبی را منطبق با مجازات حبس تعزیری دانست یا باید قائل به نسخ ضمنی آن نوع مجازات بود؟ در صورت اخیر آیا به طور کلی وصف مجرمانه رفتار منتفی است یا موضوع مشمول ماده 69 قانون مجازات اسلامی خواهد بود؟

2

نظریه مشورتی شماره 99-186/2-180ک - مورخ 1399/04/02

طبق ماده 12 قانون تعریف محدوده حریم شهر و روستا تخلف از مقررات قانون فوق جرم بوده و ضمانت اجرای آن تخریب ساخت و سازهای خلاف قانون موصوف و اعمال مجازات های مقرر در قانون است. منظور از جرم و مجازات در این ماده کدام است؟ در مواردی که ماده 12 اعلام کرده جرم است لیکن مجازات آن تعیین نشده است آیا می توان مطابق ماده 69 قانون مجازات اسلامی حکم به مجازات جایگزین حبس داد؟ آیا این قانون مواد 99 و 100 قانون شهرداری را نسخ ضمنی کرده است؟

3

نظریه مشورتی شماره ک 799-2/681-89 - مورخ 1398/10/04

1-با توجه به اختلاف برداشت ها و ابهاماتی که در خصوص فعل حرام از اصول 36 و 167 قانون اساسی و ماده 69 و 220 قانون مجازات اسلامی و ضرورت تفسیر مضیق در قوانین کیفری و رعایت اصل قانونی بودن جرایم و مجازات ها آیا ارتکاب افعالی نظیر کشیدن چادر یا روسری از سر زنان توسط دیگری که منجر به کشف حجاب و شکایت زن گردد و یا روزه خواری در ملاء عام واجد وصف کیفری است یا خیر./ع

4

نظریه مشورتی شماره 99-186/2-2026 ک - مورخ 1400/03/05

با توجه به ذیل ماده 523 قانون مجازات اسلامی تعزیرات مصوب 1375 که یکی از مصادیق جعل را به کار بردن مهر دیگری بدون اجازه صاحب آن بیان کرده است اما در مواد بعدی مجازات آن نیامده استآیا به کاربردن مهر دیگری بدون اجازه صاحب آن جرم است و اگر جرم است طبق کدام ماده قانونی مجازات می شود و آیا از مصادیق ماده 69 قانون مجازات اسلامی است؟

5

نظریه مشورتی شماره ک 654-55-89 - مورخ 1398/11/15

سوال 41- نظر به اینکه در قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیر مجاز مصوب 1390 مجازاتی برای قاچاق و یا حمل و نگهداری تجهیزات نظامی و انتظامی نظیر دوربین های حرارتی هواپیماهای شناسایی باتوم و غیره پیش بینی نشده در صورت کشف اقلام فوق در تصرف اشخاص آیا اموال فوق باید به نفع دولت ضبط شود؟ آیا قانون دیگری موارد فوق را جرم انگاری کرده است در صورتی که اقلام مکشوفه تولید خارج کشور باشد می توان بر اساس قانون مبارزه با قاچاق کالاو ارز فرد را محکوم کرد آیا اعمال ماده 69 قانون مجازات اسلامی در مورد اقلام فوق امکان دارد./ع

6

نظریه مشورتی شماره ک 705-1/681-89 - مورخ 1398/11/06

1-با توجه به ابلاغ آیین نامه موضوع ماده 79 قانون مجازات اسلامی مصوب 92 و لازم الاجرا شدن فصل نهم این قانون به سئوالات ذیل پاسخ دهید آیا شرط اعمال مجازاتهای جایگزین حبس در جرائم عمومی که شاکی خصوصی دارد لزوما گذشت است با عنایت به عبارت که در صورت گذشت شاکی و وجود جهات تخفیف در ماده 64 قانون مذکور با اینکه گذشت شاکی یکی از مصادیق اعمال مجازات جایگزین حبس است ثانیا: گذشت شاکی خود نوعی جهت تخفیف است عطف کردن جهت تخفیف به گذشت شاکی به چه معنا است 2-در جرائمی که مجازات آنها حبس است یا شلاق یا جزای نقدی مثل ماده 609 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات آیا اعمال مجازات جایگزین حبس الزامی است متذکر می گردد مفاد ماده 75 قانون مجازات اسلامی مصوب 92 که در مورد مجازات مرکب است شامل مانحن فیه نمی باشد 3- با عنایت به مفاد ماده 72 قانون مجازات اسلامی مصوب 92 و همچنین ماده 134 قانون مجازات اسلامی چنانچه فرض شود متهم مرتکب چهار جرم شود که مجازات هر یک 5 ماه حبس است و با احتساب افزودن نصف مجازات طبق ماده 134 7/5 ماه حبس بدهد بر اساس ماده 72 پنج ماه حبس ملاک است تا مشمول مجازات جایگزین حبس شود یا 7/5 ماه حبس تا مشمول مجازات جایگزین حبس نشود همین بحث در تکرار جرم مفاد ماده 137 نیز مطرح است در آنجا چگونه است؟/ب

7

نظریه مشورتی شماره ک265-1/681-89 - مورخ 1398/10/25

با توجه به ماده 88 قانون مجازات اسلامی 1392 و نظر به عدم تعیین واکنش اجتماعی مجازات یا اقدامات تامینی و تربیتی در خصوص دختران 9 سال قمری تا 9 سال شمسی و اشخاص زیر 9 سال در جرایم تعزیری خواهشمند است راجع به سوالات ذیل ارشاد فرمائید. س: آیا ماده 88 قانون مجازات اسلامی 1392 با توجه به عدم تعیین واکنش اجتماعی در خصوص دختران 9 سال قمری تا 9 سال شمسی در جرایم تعزیری با مواد 146 و 147 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 مبنی بر دارا بودن مسئولیت کیفری تعارض دارد یاخیر؟ س: آیا قانونگذار برای دختران 9 سال قمری تا 9 سال شمسی در جرایم تعزیری مسئولیت کیفری قائل نشده یا این اشخاص دارای مسئولیت کیفری می باشند لیکن واکنش اجتماعی مجازات یا اقدامات تامینی و تربیتی از سوی قانونگذار تعیین نشده است؟ س: آیا در خصوص دختران 9 سال قمری تا 9 سال شمسی در جرایم تعزیری می توان به استناد ماده 68 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 مجازات جایگزین حبس تعیین نمود؟ س: در صورت تشکیل پرونده قضایی برای دختران 9 سال قمری تا 9 سال شمسی و اشخاص زیر 9سال در جرایم تعزیری و قائل بودن به عدم تعیین واکنش اجتماعی از سوی قانونگذار مقام قضایی باید چه تصمیمی اتخاذ نماید؟

8

نظریه مشورتی شماره 96-186/1-1941 - مورخ 1397/03/01

1- با توجه به وجود مواد 65 و 66 و 68 و 69 و 70 و 83 و 86 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و رای وحدت رویه شماره 746 هیات عمومی دیوانعالی کشور آیا در جرم بی احتیاطی در امر رانندگی با وسیله نقلیه موضوع ماده 717 قانون مجازات اسلامی تعزیرات مصوب 1375 و درجه هفت ماده 19 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 به جهت تعیین مجازات جزای نقدی کمتر از نه میلیون ریال آیا می شود به بند یک ماده سه قانون نحوه وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین با اصلاحات 1395 استناد کرد یا حتما باید از مجازات جایگزین حبس (مواد 65 تا 86 قانون مجازت اسلامی مصوب 1392) برای تعیین مجازات استفاده شود؟ 2- در بزه رانندگی با وسیله نقلیه فاقد گواهینامه برای بار اول موضوع ماده 723 قانون مجازات اسلامی تعزیرات مصوب 1375) که انطباق دارد با درجه هشت ماده 19 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 کما فی السابق می شود از بند اول ماده سه قانون نحوه وصول برخی از درآمدهای دولت با اصلاحات مصوب 1395 استفاده و متهم را به مجازات جزای نقدی سه میلیون و سیصد هزار ریال به بالا محکوم کرد؟ 3- در جایگزین مجازات حبس موضوع مواد 65 تا 86 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 آیا میشود با اعمال تخفیف مجازات در راستای مواد 37 و 38 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 متهم را کمتر از نه میلیون ریال جزای نقدی محکوم کرد؟ 4- در صورت تراضی طرفین دعوی در خصوص جنبه خصوصی جرم پرداخت دیه و معرفی قاضی شورای حل اختلاف یا دادرس شعبه کیفری 2 با توجه به انجام محاسبه دیه و معرفی به بیمه گر آیا سقف مبلغ خاصی برای پرداخت دیه ملاک است یا خیر؟ مثلا مبلغ دویست میلیون تومان به عنوان دیه جراحات غیرعمدی ناشی از تصادف را بیمه گر می تواند با معرفی قضات مذکور پرداخت نماید؟ در صورت مثبت بودن سوال (اگر بیمه گر سرپیچی کند به بهانه اینکه مبلغ دیات بالای بیست میلیون تومان است و باید با صدور رای دادگاه کیفری 2 دیه پرداخت گردد تکلیف چیست؟ آیا بیمه گر به جهت عدم پرداخت دیات به مصدوم مرتکب تخلف شده است؟ یا خیر؟ قاضی معرفی کننده برای پرداخت دیه توسط بیمه گر عقیده و تاکید به پرداخت دیات غیر از قتل غیر عمدی ناشی از بی احتیاطی در امر رانندگی توسط بیمه گر را دارد. لطفا ارشاد فرمائید.

9

نظریه مشورتی شماره 96-186/1-1941 - مورخ 1397/03/01

1- با توجه به وجود مواد 65 و 66 و 68 و 69 و 70 و 83 و 86 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و رای وحدت رویه شماره 746 هیات عمومی دیوانعالی کشور آیا در جرم بی احتیاطی در امر رانندگی با وسیله نقلیه موضوع ماده 717 قانون مجازات اسلامی تعزیرات مصوب 1375 و درجه هفت ماده 19 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 به جهت تعیین مجازات جزای نقدی کمتر از نه میلیون ریال آیا می شود به بند یک ماده سه قانون نحوه وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین با اصلاحات 1395 استناد کرد یا حتما باید از مجازات جایگزین حبس (مواد 65 تا 86 قانون مجازت اسلامی مصوب 1392) برای تعیین مجازات استفاده شود؟ 2- در بزه رانندگی با وسیله نقلیه فاقد گواهینامه برای بار اول موضوع ماده 723 قانون مجازات اسلامی تعزیرات مصوب 1375) که انطباق دارد با درجه هشت ماده 19 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 کما فی السابق می شود از بند اول ماده سه قانون نحوه وصول برخی از درآمدهای دولت با اصلاحات مصوب 1395 استفاده و متهم را به مجازات جزای نقدی سه میلیون و سیصد هزار ریال به بالا محکوم کرد؟ 3- در جایگزین مجازات حبس موضوع مواد 65 تا 86 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 آیا میشود با اعمال تخفیف مجازات در راستای مواد 37 و 38 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 متهم را کمتر از نه میلیون ریال جزای نقدی محکوم کرد؟ 4- در صورت تراضی طرفین دعوی در خصوص جنبه خصوصی جرم پرداخت دیه و معرفی قاضی شورای حل اختلاف یا دادرس شعبه کیفری 2 با توجه به انجام محاسبه دیه و معرفی به بیمه گر آیا سقف مبلغ خاصی برای پرداخت دیه ملاک است یا خیر؟ مثلا مبلغ دویست میلیون تومان به عنوان دیه جراحات غیرعمدی ناشی از تصادف را بیمه گر می تواند با معرفی قضات مذکور پرداخت نماید؟ در صورت مثبت بودن سوال (اگر بیمه گر سرپیچی کند به بهانه اینکه مبلغ دیات بالای بیست میلیون تومان است و باید با صدور رای دادگاه کیفری 2 دیه پرداخت گردد تکلیف چیست؟ آیا بیمه گر به جهت عدم پرداخت دیات به مصدوم مرتکب تخلف شده است؟ یا خیر؟ قاضی معرفی کننده برای پرداخت دیه توسط بیمه گر عقیده و تاکید به پرداخت دیات غیر از قتل غیر عمدی ناشی از بی احتیاطی در امر رانندگی توسط بیمه گر را دارد؟

10

نظریه مشورتی شماره 1190-1/186-96 - مورخ 1396/09/18

احتراما با توجه اینکه در ماده 69 قانون مجازات اسلامی مقرر شده مرتکبین جرایمی که نوع یا میزان تعزیر آنها در قوانین موضوعه تعیین نشده است به مجازات جایگزین حبس محکوم می شوند آیا به استناد این ماده می توان در مواردی که در قوانین خاص مانند قانون انتخابات برخی اعمال ممنوع شده ولی مجازاتی برای آن تعیین نشده (مانند تبلیغات پیش از موعد) مجازات جایگزین تعیین نمود؟ در صورت مثبت بودن پاسخ با توجه به اینکه میزان مجازات های جایگزین حبس با مجازات حبس تعیین شده برای عمل ارتکابی ارتباط دارد؟ چگونه و به چه میزان باید مجازات جایگزین حبس تعیین نمود.

11

نظریه مشورتی شماره 1350-1/186-95 - مورخ 1396/08/07

1-مجازات معاون در ایراد جرح عمدی در صورتی که مجازات قانونی مرتکب صرفا پرداخت دیه از ناحیه وی می¬باشد چگونه تعیین می¬شود آیا امکان استناد به ماده69 قانون مجازات اسلامی مصوب92 به منظور تعیین مجازات برای معاون امکان¬پذیر است؟ 2-مطابق ماده 115 قانون مجازات اسلامی مصوب92 توبه و ندامت با شرایطی منتهی به سقوط مجازات تعزیری خواهد شد تفاوت این شکل از اظهار ندامت موضوع بند ث ماده38 همان قانون به عنوان یکی از موارد اعمال کیفیات مخففه قضایی چیست./

12

نظریه مشورتی شماره 96-186/1-1306 - مورخ 1396/07/30

13

نظریه مشورتی شماره 1306-1/186-96 - مورخ 1396/07/30

قانونگذار جمهوری اسلامی ایران در ماده 73 قانون انتخابات ریاست جمهوری مصوب 1364 اشعار می دارد: مقامات اجرایی و نظارت انتخابات حق تبلیغ له یا علیه هیچ یک از دواطلبان انتخاباتی را نخواهند داشت تخلف از این قانون جرم محسوب می شود در ادامه در ماده 94 و تبصره ی آن از قانون پیش گفته تنها برای عدم رعایت بی طرفی از سوی مقامات نظارت شورای نگهبان مجازات انفصال از خدمات دولتی از شش ماه تا یک سال و یا شش ماه تا یک سال حبس تعیین کرده است لذا علی رغم تاکید مقنن در ماده 73 نسبت به جرم بودن عدم رعایت بی طرفی تبلیغ له یا علیه هر یک از داوطلبان انتخابات از سوی مقامات اجرایی به صراحت مجازاتی برای آن در قانون تعیین نشده است از سوی دیگر مطابق با ماده 94 همان قانون که بر عدم انحصار مجازات های این قانون به انواع مذکور و تجویز تعیین مجازات منطبق با تعزیرات تاکید می کند جرم دیگری در سایر قوانین تعزیری که عنصر مادی آن منطبق با جرم موضوع ماده 73 قانون انتخابات ریاست جمهوری باشد وجود ندارد که بتوان تبلیغ له یا علیه هر یک از دواطلبان ریاست جمهوری از سوی مقامات اجرایی را به استناد آن مجازات کرد بنابراین تعیین و صدور مجازات برای مقامات اجرایی که مرتکب جرم موضوع ماده 73 شده اند محل ابهام است آیا در این خصوص می توان به حکم ذیل تبصره 3 ماده 19 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 استناد کرد و مجازات مورد نظر قانون گذار برای نقص ماده 73 قانون انتخابات ریاست جمهوری از سوی مقامات اجرایی را از نوع درجه هفت محسوب کرد و یا اینکه به استناد اصل قانونی بودن مجازات عدم تصریح به مجازات دراین موضوع را مستمسک حکم برائت قرار دهیم؟ هر چند که هدف مقنن با توجه به تعیین مجازات برای عدم رعایت بی طرفی ناظرین شورای نگهبان و همچنین نظم عمومی انتخابات تعیین مجازات برای مقامات اجرایی در موارد عدم رعایت استقلال و بی طرفی در انتخابات بوده است.

14

نظریه مشورتی شماره 766-1/186-96 - مورخ 1396/06/05

مطابق مواد 3 و 12 قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیر مجاز خرید نگهداری حمل توزیع و یا فروش غیر مجاز اقلام یا مواد تحت کنترل که در بندهای( الف – ب- پ- ت- ث) ماده 12 ذکر شده جرم و مجازات دارد امادر آئین نامه اجرائی قانون مذکور مصوب هیات وزیران که به استناد تبصره ماده 7 و 20 قانون مورد اشاره صورت گرفته است اشاره شده که تجهیزات نظامی شامل دوربین های حرارتی و دید در شب بیسیم های نظامی و هواپیمایی شناسایی بدون سرنشین و تجهیزات انتظامی از قبیل دستبند با توم و چراغ های گردان هشدار دهنده و افشانه اشک آور می باشد و مجازاتی برای آنان در نظر گرفته نشده است حال در صورت کشف تجهیزات نظامی و انتظامی توسط مامورین آیا می شود متهم را مطابق ماده 69 قانون مجازات اسلامی سال 1392 به مجازات جایگزین حبس محکوم نمود و یا اینکه مطابق اصل قانونی بودن جرم و مجازات و ماده 4 قانون آیین دادرسی کیفری به لحاظ عدم احراز بزه تبرئه نمود؟

15

نظریه مشورتی شماره 96-186/1-272 - مورخ 1396/03/16

16

نظریه مشورتی شماره 69-681/1-272 - مورخ 1396/03/16

در مواردی که مجازات قانونی جرمی الزاما مجازات جایگزین حبس است آیا دادگاه می تواند مجازات جایگزین حبس را تخفیف داده یا تعلیق نماید؟

1

نشست های قضایی شماره 1397-2950 - مورخ 1396/02/06

صلاحیت رسیدگی به بزه تطمیع در امر انتخابات

2

نشست های قضایی شماره 1398-6504 - مورخ 1397/10/06

امکان اعطای حبس در مرحله تجدیدنظر علیرغم صدور رای اشتباه جزای نقدی در مرحله بدوی

3

نشست های قضایی شماره - مورخ 1396/05/02

مجازات جرایم انتخاباتی - مجازات جایگزین حبس در جرایم محیط زیستی

4

نشست های قضایی شماره 1397-4605 - مورخ 1397/01/23

درجه و مرجع صالح رسیدگی به جرایم نگهداری باتوم و بی سیم

5

نشست های قضایی شماره 1400-7939 - مورخ 1398/03/30

مجازات شروع به جرم موضوع ماده 61 قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه

6

نشست های قضایی شماره - مورخ 1398/10/10

بررسی نسخ قانون برخی از در آمدهای دولت

7

نشست های قضایی شماره 1400-8228 - مورخ 1399/05/28

استفاده از علائم مخصوص خودرو های نظامی انتظامی و امدادی از قبیل چراغ ال ای دی و غیرو....

8

نشست های قضایی شماره 1398-6477 - مورخ 1397/03/07

اعمال ماده 442 قانون آئین دادرسی کیفری در مجازات های جایگزین حبس

9

نشست های قضایی شماره 1400-7853 - مورخ 1398/07/24

وصف کیفری ساخت مهر صاحبین حرف و مشاغل بدون استفاده از آن و عنصر قانونی مربوطه

10

نشست های قضایی شماره 1397-2950 - مورخ 1396/02/06

صلاحیت رسیدگی به بزه تطمیع در امر انتخابات

11

نشست های قضایی شماره 1398-5974 - مورخ 1396/12/09

بررسی امکان تلقی گذشت شاکی با عدم مراجعه و پیگیری وی در جرم سرقت

12

نشست های قضایی شماره - مورخ 1394/11/06

رفتار مجرمانه واحد با نتایج مجرمانه متعدد

13

نشست های قضایی شماره - مورخ 1397/02/06

بررسی تعارض بین اصل قانونی بودن جرم و مجازات با ماده 69 قانون مجازات اسلامی