سقط جنین منجر به قتل مادر از مصادیق تعدد معنوی بوده و مجازات اشد اعمال می شود.

به موجب دادنامه شماره 100201 - 26/05/91 صادره از شعبه 17 دادگاه کیفری استان اصفهان آقای ب. به اتهام قتل غیرعمدی (در حکم شبه عمد) مرحومه ک. به واسطه عدم رعایت نظامات و عدم مهارت در سقط جنین دخالت در امر پزشکی و سقط جنین عمدی خانم ک. و استفاده از تجهیزات دریافت از ماهواره بنا به دلایل احصایی اولا در خصوص 1- ارتکاب قتل غیرعمدی (در حکم شبه عمد) 2- سقط جنین عمدی 3- استفاده از تجهیزات دریافت از ماهواره از راه اقرار و علم قاضی نامبرده را مجرم شناخته و از جهت قتل غیرعمد به پرداخت یک فقره دیه کامل زن مسلمان و تحمل یک سال حبس و در مورد اتهام سقط جنین به پرداخت یک دهم دیه کامل و تحمل شش ماه حبس و از حیث ضبط تجهیزات دریافت از ماهواره به پرداخت یک میلیون ریال جزای نقدی محکوم کرده است. ثانیا در مورد اتهام وی مبنی بر دخالت در امر پزشکی موضوع را در صلاحیت دادگاه انقلاب دانسته و قرار عدم صلاحیت صادر نموده است. ثالثا در مورد اتهام وی مبنی بر قتل غیرعمدی (شبه عمدی) به لحاظ عدم احراز عمدی بودن موضوع رای بر برایت متهم صادر نموده است (صفحه 318 به بعد). آقای ب. نسبت به این حکم تجدیدنظرخواهی کرده است که پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و رسیدگی به این شعبه (شعبه هفتم دیوان عالی کشور) ارجاع گردیده است و این شعبه نیز پس از تنظیم گزارش مبسوط جریان پرونده که نیاز به تکرار ندارد به موجب دادنامه شماره 200726 - 06/09/92 اولا در مورد محکومیت نامبرده به اتهام قتل شبه عمد (پرداخت دیه) دادنامه مذکور را ابرام کرده است؛ ثانیا در مورد محکومیت مشارالیه به پرداخت دیه (در مورد سقط جنین) رای معترض عنه را تایید نموده است؛ ثالثا در مورد محکومیت تجدیدنظرخواه به تحمل یک سال حبس بابت قتل شبه عمد و تحمل شش ماه حبس به جهت سقط جنین با توجه به این که عمل واحد موجب قتل و سقط جنین گردیده است دادنامه را از جهت تعیین دو فقره حبس واجد ایراد قضایی دانسته و آن را در قسمت مذکور نقض کرده و پرونده را به شعبه هم عرض ارجاع نموده است؛ رابعا در خصوص محکومیت آقای ب. به پرداخت جزای نقدی بابت استفاده از تجهیزات ماهواره نیز رای صادره را تایید کرده است (صفحه 345 - 351). پس از اعاده پرونده رسیدگی به شعبه 18 دادگاه کیفری استان اصفهان ارجاع گردیده است (صفحه 352) که این شعبه نیز دستور تعیین وقت و دعوت طرفین را صادر نموده است (صفحه 354). آقای.. . وکیل تسخیری متهم طی لایحه مورخ 21/11/93 اعلام کرده است که موکل همکاری و همراهی با او ندارد و نامبرده از طریق دادگاه راسا احضار گردد (صفحه 368). در تاریخ 13/03/93 جلسه دادگاه تشکیل گردیده و متهم ب. در دادگاه حاضر نشده است. ابتدا نماینده محترم دادستان متن کیفرخواست را قرایت کرده اند سپس دادگاه خطاب به آقای وکیل متهم جنبه عمومی اتهام موکل وی در بزه های قتل غیرعمد (شبه عمد) و سقط جنین را تفهیم نموده. آقای وکیل متهم اظهار داشته: دفاعیاتم طبق لوایح قبلی است. از وی آخرین دفاع اخذ شده اظهار داشته: صحبت دیگری ندارم (صفحه 370). دادگاه ختم رسیدگی را اعلام و به موجب دادنامه شماره 00141 - 21/03/93 به اکثریت چهار تن از قضات محترم دادگاه و به اختصار چنین رای صادر نموده است: چون در این پرونده متهم با اجرای اعمال غیرمجاز و مجرمانه مرتکب دو فقره بزه قتل در حکم شبه عمد و سقط جنین شده و در واقع ارکان ثلاثه هر دو جرم تحقق و از رفتار مجرمانه واحد نتایج مجرمانه متعدد حاصل شده و موضوع خارج از مشمول عناوین مجرمانه متعدد که تنها عناوین مجرمانه متعدد نتیجه مجرمانه واحد است می باشد... اعضای این محکمه بر این اعتقادند که مورد مزبور شمول ماده 47 و تبصره یک ماده 134 قوانین فوق الذکر (قانون مجازات اسلامی 1392) می باشد بنابراین با احراز مجرمیت متهم در ارتکاب هر دو جرم و به استناد مواد 616 و 623 قانون مجازات اسلامی 1375... متهم را به تحمل یک سال حبس تعزیری برای ارتکاب بزه قتل در حکم شبه عمد و شش ماه حبس تعزیری برای بزه سقط جنین عمدی محکوم می نماید.. ..(صفحه 371 - 372). یکی از آقایان قضات محترم دادگاه به عنوان اقلیت اظهار داشته: در مورد قتل غیرعمد به تعیین سه سال حبس و در خصوص سقط جنین چون متهم پرسنل بیمارستان بوده موضوع منطبق با ماده 624 قانون مجازات اسلامی است و عقیده به تعیین پنج سال مجازات برای اتهام موصوف دارم (صفحه 371). آقای ب. با وکالت تسخیری آقای ج. از این رای تجدیدنظرخواهی نموده است و توضیح داده است که آنچه به وضوح به موکل نسبت داده شده است جرمی واحد می باشد که منطبق با مواد 46 قانون سابق و 131 قانون فعلی می باشد که می تواند مشمول تشدید مجازات باشد چون مسیله سقط جنین موجب قتل مرحوم ک. شده است مشروح لایحه مربوطه به هنگام شور قرایت می شود. پرونده به دیوان عالی کشور ارسال رسیدگی به این شعبه ارجاع گردیده است.

در خصوص تجدیدنظرخواهی آقای ب. با وکالت تسخیری آقای.. . وکیل پایه یک دادگستری نسبت به دادنامه تجدیدنظرخواسته که به موجب آن مشارالیه به اتهام قتل در حکم شبه عمد مرحومه ک. به تحمل یک سال و به اتهام سقط جنین به تحمل شش ماه حبس تعزیری محکوم شده است هر چند که محتویات پرونده حاکی است که تجدیدنظرخواه به منظور سقط جنین اقدام به فعل ارتکابی نموده است و اتفاقا این اقدام به مرگ آن مرحومه منتهی گردیده است که نتیجتا نمی توان اقدام وی را به دو فعل و دو منظور جداگانه تفسیر نمود بلکه آثار فعل واحد موجب عناوین مجرمانه متعدد گردیده است و این امر در ماده 46 قانون مجازات اسلامی 1370و ماده 131 قانون مجازات اسلامی 1392 نیز مورد تصریح قرار گرفته است که با این وصف تفسیر قانون صریح آن هم به ضرر متهم جایز نمی باشد لکن به هر حال چون در ماده 131 فوق الذکر صراحتا قید گردیده است که (هرگاه رفتار واحد دارای عناوین مجرمانه متعدد باشد مرتکب به مجازات اشد محکوم می شود) و ماده 134قانون مجازات اسلامی 1392 نیز مقرر داشته است که: (...در هر یک از موارد فوق فقط مجازات اشد قابل اجرا است) که این ماده و تبصره یک آن نیز در دادنامه تجدیدنظرخواسته مورد اشاره واقع گردیده است لذا من حیث المجموع رای صادره را محمول بر نظر قضایی تلقی نموده و با رد دفاعیات آقای وکیل تجدیدنظرخواه مستندا به بند الف ماده 265 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری دادنامه معترض عنه نتیجتا تایید و ابرام می گردد.
رییس شعبه هفتم دیوان عالی کشور ـ مستشار
انتظاری ـ بلادی