نظریه مشورتی شماره 7/98/1936

نظریه مشورتی شماره 7/98/1936

مجموعه کامل نظریات مشورتی

نظریه مشورتی شماره 7/98/1936


شماره نظریه:
7/98/1936

شماره پرونده:
98-58-1936 ع

تاریخ نظریه:
1399/02/23

استعلام
همان گونه که استحضار داریدبرخی خدمات تسهیلات و مزایا در قوانین و مقررات مرتبط با ایثارگران به عائله یا افراد تحت تکفل ایشان تعلق می گیرد. لذا حسب مورد در برخی قوانین و مقررات از جمله تبصره 2 ماده واحده قانون حالت اشتغال مصوب 1372 و ماده 16 آیین نامه اجرایی این قانون مصداق یا تعریف افراد تحت تکفل تعیین و مشخص شده است؛ لیکن در برخی تکالیف قانونی مرتبط با ایثارگران از جمله ماده 13 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مصوب 1386 با اصلاحات و الحاقات بعدی که اشعار می دارد تامین 100٪ هزینه بهداشتی و درمانی به صورت بیمه های سلامت همگانی مکمل و خاص خدماتی که مشمول قوانین بیمه همگانی و تکمیلی نمی گردند خانواده شاهد جانبازان آزادگان و افراد تحت تکفل آنان بر عهده دولت بوده و اعتبارات آن هر ساله در قوانین بودجه سنواتی منظور می گردد. مصادیق و شمول افراد تحت تکفل مشمولین این ماده تعیین و تعریف نشده است. بنابراین از آن جا که در قوانین موضوعه بویژه ماده 86 قانون استخدام کشوری مواد 81 و 83 قانون تامین اجتماعی ماده 111 قانون مدیریت خدمات کشوری و در نهایت ماده 48 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 تغییراتی بویژه در باب کفالت خواهر برادر و فرزندان محجور معلول و صعب العلاج به وجود آمده که مشکلاتی را برای بنیاد پیرامون احراز تشخیص و تعیین افراد تحت تکفل ایثارگران ایجاد کرده است. حال با عنایت به قوانین مذکور و سئوالات عدیده ای که در خصوص مصداق افراد تحت تکفل موضوع مواد فوق الذکر به وجود آمده است لطفا دستور فرمایید موارد ذیل بررسی و مشخص شود. 1- آخرین حکم و معیارهای مقنن برای احراز و تعیین افراد تحت تکفل کدام قانون موضوعه است؟ 2- تشخیص افراد تحت تکفل بر عهده کدام مرجع و دستگاه است؟ 3- آیا خواهر و برادر می توانند تحت کفالت افراد فوق قرار گیرند؟ 4- آیا عبارت صعب العلاج موضوع احکام فوق شامل محجور و معلول نیز می شود؟ 5- آیا معلولیت یا حجر و صعب العلاج بودن می باید حین ولادت و در زمان صغر حادثه شده باشد؟ 6- آیا فرزندان محجور معلول و صعب العلاج در صورت ازدواج از کفالت خارج می شوند؟ 7- در صورت مطلقه شدن فرزندان اناث اعم از این که پدر در قید حیات بوده یا فوت شده باشد آیا مجدد تحت تکفل پدر قرار می گیرند؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
1- افراد تحت تکفل ایثارگران مطابق بند «ح» ماده یک قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مصوب 1386 با اصلاحات و الحاقات بعدی تعیین شده اند و در مورد شهدا نیز با رعایت بند های 4 و 5 قسمت «ب» ماده 88 قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1395 رفتار می شود. 2- با عنایت به تبصره ذیل جزء 3 بند «ب» ماده 88 قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1395 تشخیص افراد تحت تکفل جانبازان و آزادگان بر عهده بنیاد شهید و امور ایثارگران و در مورد رزمندگان متوفی بر عهده واحد ایثارگران نیروهای مسلح صالح است و در مورد خانواده شهدا با توجه به وظایف ذاتی بنیاد شهید و ایثارگران بر عهده بنیاد مذکور است. 3- در خصوص تشخیص خواهر و برادر تحت تکفل مطابق شرایط مقرر در بند های 4 و 5 قسمت «ب» ماده 88 قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1395 رفتار می شود. 4- مستفاد از بند 5 قسمت «ب» ماده 88 قانون اخیرالذکر عنوان«صعب العلاج» شامل «محجورین» و «معلول» نبوده و در خصوص هر یک از آن ها مطابق احکام خاص خود رفتار می شود. 5- اطلاق کلمات و عبارات «معلولیت» «محجور» و «صعب العلاج» در بند 5 قسمت «ب» ماده 88 قانون فوق الذکر اعم از این است که در حین ولادت یا پس از آن باشد. 6- چنانچه به موجب قوانین مربوطه پس از ازدواج فرزند محجور معلول یا صعب العلاج ایشان تحت تکفل دیگران قرار گیرند از شمول افراد تحت کفالت ایثارگر خارج هستند. 7- در صورت مطلقه شدن فرزند ایثارگر با اتخاذ ملاک از ماده 48 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 تحت تکفل ایثارگر قرار خواهند گرفت./

منبع
اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مواد مرتبط با این نظریه مشورتی

ماده 48ـ میزان حقوق وظیفه یا مستمری زوجه دائم متوفی و فرزندان و سایر وراث قانونی وی و نحوه تقسیم آن در تمام صندوقهای بازنشستگی اعم از کشوری لشکری تامین اجتماعی و سایر صندوقهای خاص به ترتیب زیر است: 1ـ زوجه دائم متوفی از حقوق وظیفه یا مستمری وی برخوردار می گردد و ازدواج وی مانع دریافت حقوق مذکور نیست و درصورت فوت شوهر بعدی و تعلق حقوق به زوجه در اثر آن بیشترین مستمری ملاک عمل است. تبصره ـ اگر متوفی چند زوجه دائم داشته باشد حقوق وظیفه یا مستمری به تساوی بین آنان و سایر وراث قانونی تقسیم می شود. 2ـ دریافت حقوق بازنشستگی یا از کارافتادگی مستمری از کارافتادگی یا بازنشستگی حسب مورد توسط زوجه متوفی مانع از دریافت حقوق وظیفه یا مستمری متوفی نیست. 3ـ فرزندان اناث در صورت نداشتن شغل یا شوهر و فرزندان ذکور تا سن بیست سالگی و بعد از آن منحصرا درصورتی که معلول از کار افتاده نیازمند باشند یا اشتغال به تحصیلات دانشگاهی داشته باشند حسب مورد از کمک هزینه اولاد بیمه و مستمری بازماندگان یا حقوق وظیفه والدین خود برخوردار می گردند. 4ـ حقوق وظیفه یا مستمری زوجه دائم و فرزندان و سایر وراث قانونی کلیه کارکنان شاغل و بازنشسته مطابق ماده (87) قانون استخدام کشوری مصوب 31/3/1345 و اصلاحات بعدی آن و با لحاظ ماده (86) همان قانون و اصلاحیه های بعدی آن تقسیم و پرداخت می گردد. تبصره ـ مقررات این ماده در مورد افرادی که قبل از اجراء شدن این قانون فوت شده اند نیز لازم الاجراء است.

مشاهده ماده 48 قانون حمایت از خانواده

ماده 81 ـ بازماندگان واجد شرایط متوفی که استحقاق دریافت مستمری را خواهند داشت عبارتند از: 1-عیال دائم بیمه شده متوفی مادام که شوهر اختیار نکرده است. تبصره ـ همسران بیمه شدگان متوفی که شوهر اختیار نموده اند (عقد دائم) در صورت فوت شوهر دوم توسط تامین اجتماعی مجددا به آنها مستمری پرداخت خواهد شد. بار مالی ناشی از این تبصره از محل سه درصد (3%) کمک دولت به بیمه شدگان تامین خواهد شد. آیین نامه اجرایی این قانون ظرف مدت دو ماه توسط سازمان تامین اجتماعی پیشنهاد و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید. (الحاقی 21/06/1374) 2- فرزندان متوفی در صورتی که سن آنان کمتر از هجده سال تمام باشد و یا منحصرا به تحصیل اشتغال داشته باشند یا به علت بیماری یا نقص عضو طبق گواهی کمیسیون پزشکی موضوع ماده 91 این قانون قادر به کار نباشند. 3- پدر و مادر متوفی در صورتی که اولا تحت تکفل او بوده ثانیا سن پدر از شصت سال و سن مادر از پنجاه و پنج سال تجاوز کرده باشد و یا آنکه به تشخیص کمیسیون پزشکی موضوع ماده 91 این قانون از کارافتاده باشند و در هر حال مستمری از سازمان دریافت ندارند.

مشاهده ماده 81 قانون تامین اجتماعی

ماده 83 ـ سهم مستمری هر یک از بازماندگان بیمه شده متوفی بشرح زیر می باشد: 1- میزان مستمری همسر بیمه شده متوفی معادل پنجاه درصد مستمری استحقاقی بیمه شده است و در صورتی که بیمه شده مرد دارای چند همسر دائم باشد مستمری به تساوی بین آنان تقسیم خواهد شد. 2- میزان مستمری هر فرزند بیمه شده متوفی معادل بیست و پنج درصد مستمری استحقاقی بیمه شده می باشد و در صورتی که پدرو مادر را از دست داده باشد مستمری او دو برابر میزان مذکور خواهد بود. 3- میزان مستمری هر یک از پدر و مادر بیمه شده متوفی معادل بیست درصد مستمری استحقاقی بیمه شده می باشد. مجموع مستمری بازماندگان بیمه شده متوفی نباید از میزان مستمری استحقاقی متوفی تجاوز نماید هر گاه مجموع مستمری از این میزان تجاوزکند سهم هر یک از مستمری بگیران به نسبت تقلیل داده می شود و در این صورت اگر یکی از مستمری بگیران فوت شود یا فاقد شرایط استحقاقی دریافت مستمری گردد سهم بقیه آنان با توجه به تقسیم بندی مذکور در این ماده افزایش خواهد یافت و در هر حال بازماندگان بیمه شده از صد در صد مستمری بازماندگان متوفی استفاده خواهند کرد. تبصره ـ منظور از مستمری استحقاقی بیمه شده متوفی مستمری حین فوت او می باشد. در مورد بیمه شدگانی که در اثر هر نوع حادثه یا بیماری فوت شوند مستمری استحقاقی عبارت است از مستمری که برای بیمه شده از کارافتاده کلی حسب مورد برقرار می شود.

مشاهده ماده 83 قانون تامین اجتماعی

ماده 111- به منظور یکنواختی و هماهنگ سازی سایر حمایت های قانونی مشترکین کلیه صندوق های بازنشستگی دستگاه های اجرایی مشمول این قانون بندهای زیر لازم الاجرا خواهد بود. 1- کلیه شاغلین و بازنشستگان مشترک صندوق های بازنشستگی می توانند والدین تحت تکفل خود را در صورتی که تحت پوشش هیچ یک از بیمه های خدمات درمانی نباشند تحت پوشش بیمه خدمات درمانی خود قرار دهند. 2- فرزندان اناث مشروط بر آنکه ورثه قانونی باشند در صورت نداشتن شغل یا شوهر و فرزندان ذکور مشروط بر آنکه ورثه قانونی باشند تا بیست سالگی و در صورت اشتغال به تحصیلات دانشگاهی تا بیست و پنج سالگی از کمک هزینه اولاد بیمه و یا مستمری والدین خود برخوردار می گردند.

مشاهده ماده 111 قانون مدیریت خدمات کشوری

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM