نشست قضایی شماره 1400-8431

نشست قضایی شماره 1400-8431

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره 1400-8431


کد نشست:
1400-8431

تاریخ برگزاری:
1399/08/22

برگزار شده توسط:
استان گلستان/ شهر کلاله

موضوع:
تکلیف اجرای احکام درجرم کلاهبرداری که بدون شکایت شاکی حکم قطعی شده

پرسش:
در کلاهبرداری که مال موضوع جرم از یک میلیارد ریال بیشتر نبوده و بدون شکایت شاکی حکم قطعی به محکومیت متهم صادر شده واحد اجرای احکام کیفری با چه تکلیفی مواجه است؟

نظر هیئت عالی:
تغییر ماهیت جرم از جرم عمومی به جرم خصوصی با وجود قطعیت آن موجب صدور قرار موقوفی تعقیب موضوع ماده 505 قانون آیین دادرسی کیفری نیست بنابراین به نحوی که اکثریت قضات شهرستان کلاله بیان نظرنموده اند قاضی اجرای احکام اقدام می کند و در صورت اعلام رضایت یا عدم پاسخ در مهلت تعیین شده طبق ماده 505 قرار موقوفی تعقیب صادر می کند.

نظر اکثریت:
با توجه به اینکه به موجب ماده 104 اصلاحی قانون مجازات اسلامی جرم کلاهبرداری در صورتی که مبلغ آن از نصاب مقرر در ماده 36 بیشتر نباشد قابل گذشت قلمداد شده بنابراین جرم کلاهبرداری به میزان کمتر از نصاب مذکور در صورت عدم شکایت شاکی جرم نبوده و مشمول بند الف ماده 10 قانون مجازات اسلامی است. لذا قاضی اجرای احکام کیفری ابتدا باید خطاب به زیان دیده از جرم اخطاری ارسال که ظرف مهلت معینی نسبت به طرح شکایت یا اعلام رضایت اقدام نماید. در صورت اعلام رضایت یا عدم پاسخ در مهلت تعیین شده قاضی اجرای احکام کیفری باید قرار موقوفی اجرا صادر نماید. زیرا عدم اعلام شکایت در مهلت تعیین شده توسط قاضی اجرای احکام کیفری به منزله رضایت ضمنی تلقی می شود.

نظر اقلیت:
با توجه به قاعده فقهی ((لاینسب لساکت قول)) در فرض سوال عدم مراجعه شاکی و عدم پیگیری او در مورد جرمی که به موجب قانون لاحق قابل گذشت محسوب می شود را نمی توان به منزله رضایت و از موارد صدور قرار موقوفی اجرا (بند ب ماده 13 قانون آیین دادرسی کیفری ) تلقی گردد. همچنین موضوع از مصادیق نسخ مجازات قانونی و مشمول بند الف ماده 10 قانون مجازات اسلامی نیست. زیرا در صورت شکایت شاکی موضوع همچنان جرم و قابل تعقیب است.

مبحث:
حقوق جزای عمومی

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 10 ـ در مقررات و نظامات دولتی مجازات و اقدام تامینی و تربیتی باید به موجب قانونی باشد که قبل از وقوع جرم مقرر شده است و مرتکب هیچ رفتاری اعم از فعل یا ترک فعل را نمیتوان به موجب قانون موخر به مجازات یا اقدامات تامینی و تربیتی محکوم کرد لکن چنانچه پس از وقوع جرم قانونی مبنی بر تخفیف یا عدم اجرای مجازات یا اقدام تامینی و تربیتی یا از جهاتی مساعدتر به حال مرتکب وضع شود نسبت به جرایم سابق بر وضع آن قانون تا صدور حکم قطعی موثر است. هرگاه به موجب قانون سابق حکم قطعی لازم الاجراء صادرشده باشد به ترتیب زیر عمل می شود: الف ـ اگر رفتاری که در گذشته جرم بوده است به موجب قانون لاحق جرم شناخته نشود حکم قطعی اجراء نمی شود و اگر در جریان اجراء باشد اجرای آن موقوف می شود. در این موارد و همچنین در موردی که حکم قبلا اجراء شده است هیچ گونه اثر کیفری بر آن مترتب نیست. ب ـ اگر مجازات جرمی به موجب قانون لاحق تخفیف یابد قاضی اجرای احکام موظف است قبل از شروع به اجراء یا در حین اجراء از دادگاه صادرکننده حکم قطعی اصلاح آن را طبق قانون جدید تقاضا کند. محکوم نیز می تواند از دادگاه صادرکننده حکم تخفیف مجازات را تقاضا نماید. دادگاه صادرکننده حکم با لحاظ قانون لاحق مجازات قبلی را تخفیف میدهد. مقررات این بند در مورد اقدام تامینی و تربیتی که در مورد اطفال بزهکار اجراء می شود نیز جاری است. در این صورت ولی یا سرپرست وی نیز می تواند تخفیف اقدام تامینی و تربیتی را تقاضا نماید. تبصره ـ مقررات فوق در مورد قوانینی که برای مدت معین و یا موارد خاص وضع شده است مگر به تصریح قانون لاحق اعمال نمی شود.

مشاهده ماده 10 قانون مجازات اسلامی

ماده 104 ـ علاوه بر جرایم تعزیری مندرج در کتاب دیات و فصل حد قذف این قانون و جرایمی که به موجب قوانین خاص قابل گذشت می باشند جرایم مندرج در قسمت اخیر ماده (596) و مواد (608) (622) (632) (633) (642) (648) (668) (669) (676) (677) (679) (682) (684) (685) (690) (692) (694) (697) (698) (699) و (700) از کتاب پنجم «تعزیرات» نیز قابل گذشت محسوب میشوند.

مشاهده ماده 104 قانون مجازات اسلامی

ماده 505 ـ در مواردی که مطابق مقررات اجرای رای موقوف می شود قاضی اجرای احکام کیفری قرار موقوفی اجراء صادر می کند.

مشاهده ماده 505 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 13 ـ تعقیب امر کیفری که طبق قانون شروع شده است و همچنین اجرای مجازات موقوف نمی شود مگر در موارد زیر: الف ـ فوت متهم یا محکوم علیه ب ـ گذشت شاکی یا مدعی خصوصی در جرایم قابل گذشت پ ـ شمول عفو ت ـ نسخ مجازات قانونی ث ـ شمول مرور زمان در موارد پیش بینی شده در قانون ج ـ توبه متهم در موارد پیشبینی شده در قانون چ ـ اعتبار امر مختوم تبصره 1 ـ درباره دیه مطابق قانون مجازات اسلامی عمل می گردد. تبصره 2 ـ هرگاه مرتکب جرم پیش از صدور حکم قطعی مبتلا به جنون شود تا زمان افاقه تعقیب و دادرسی متوقف می شود. مگر آنکه در جرایم حق الناسی شرایط اثبات جرم به نحوی باشد که فرد مجنون یا فاقد هوشیاری در فرض افاقه نیز نتواند از خود رفع اتهام کند. در این صورت به ولی قیم یا سرپرست قانونی وی ابلاغ می شود که ظرف مهلت پنج روز نسبت به معرفی وکیل اقدام نماید. درصورت عدم معرفی صرف نظر از نوع جرم ارتکابی و میزان مجازات آن وفق مقررات برای وی وکیل تسخیری تعیین می شود و تعقیب و دادرسی ادامه می یابد. (اصلاحی 24/03/1394)

مشاهده ماده 13 قانون آیین دادرسی کیفری

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM