نظریه مشورتی شماره 7/98/516

نظریه مشورتی شماره 7/98/516

مجموعه کامل نظریات مشورتی

نظریه مشورتی شماره 7/98/516


شماره نظریه:
7/98/516

شماره پرونده:
ک 615-861-89

تاریخ نظریه:
1398/11/20

استعلام
شکایتی در دادسرا از نهاد دولتی علیه فردی مطرح شده در مراحل مقدماتی دادسرا به علت فقد ادله اثباتی و عدم وقوع بزه قرار منع تعقیب مشتکی عنه را صادر نموده قرار به تایید دادستان رسیده و به اداره متبوع ابلاغ شده ظرف ده روز قابل اعتراض بوده در فرجه قانونی شاکی به آن اعتراض نکرده خارج از فرجه قانونی به قرار مزبور اعتراض نموده دادگاه کیفری 2 بدون توجه به حقوق مکتسبه مشتکی عنه و اعتبار امر مختومه دستور اخذ و آخرین دفاع و جلب به محاکم را صادر نموده و حکم به محکومیت مشتکی عنه را صادر می نماید و رای صادره اعتراض شده در دادگاه تجدیدنظر مطرح رسیدگی است. 1-با توجه به انقضاء مدت اعتراض و قطعی شدن قرار منع تعقیب آیا بدون درخواست دادستان پس از کشف دلایل جدید دادگاه کیفری 2 می تواند دستور جلب به محاکم را و اخذ دفاع و آخرین دفاع و تامین را صادر کند یا خیر؟ 2-با توجه به اعتبار امر مختومه از حیث قطعیت رای منع تعقیب آیا امکان صدور رای به محکومیت مشتکی عنه وجود دارد؟ 3-در صورتی که دلایل جدیدی کشف شود آیا دادگاه کیفری 2 بدون درخواست دادستان می تواند دستور تعقیب مجدد مشتکی عنه را صادر نماید؟ 4-تکلیف دادگاه تجدیدنظر در رسیدگی به اعتراض چیست./ع

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
1 و 3 و 4- مستفاد از مواد 270 271 و 274 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 مرجع رسیدگی نسبت به اعتراض به قرار منع تعقیب صادره از دادسرا دادگاه کیفری ذی ربط است و تشخیص طرح آن در موعد قانونی یا خارج از موعد بودن اعتراض با دادگاه مزبور است ولذا چنان چه دادگاه رسیدگی کننده به اعتراض با پذیرش عذر موجه موضوع ماده 432 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و نیز با پذیرش وارد بودن اعتراض قرار جلب به دادرسی صادر کند و متعاقبا پرونده امر پس از انجام اقدامات قانونی وفق ماده 276 قانون یادشده در دادگاه کیفری مطرح و مورد رسیدگی و صدور رای قرار گیرد تشریفات و ترتیبات رسیدگی یادشده و نیز رسیدگی به تجدیدنظرخواهی تابع عمومات حاکم بر دادرسی کیفری بوده و موجب قانونی جهت نقض رای مورد تجدیدنظر یا صدور حکم به برائت به لحاظ قطعی محسوب کردن قرار منع تعقیب صادره وجود ندارد. بدیهی است که دادگاه بدوی بدون احراز موجه بودن اعتراض خارج از مهلت نمی تواند وارد رسیدگی شود؛ و چون عدم رعایت این تشریفات مطابق تبصره ماده 455 قانون پیش گفته از مواردی است که به اساس رای خدشه وارد می کند دادگاه تجدید نظر باید رای صادر شده از دادگاه بدوی را نقض کند. 2- تقاضای تعقیب مجدد موضوع ماده 278 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 باید از طریق دادستان یا مقام ارجاع به شعبه رسیدگی کننده ارجاع شود. بنابراین شعبه دادگاه حتی در صورت کشف دلایل جدید هم راسا و بدون ارجاع نمی تواند شروع به تعقیب کند؛ مگر در مواردی که پرونده به طور مستقیم در دادگاه رسیدگی می شود که در این صورت دادگاه به عنوان متکفل امر تحقیقات مقدماتی می تواند بر اساس ماده 278 قانون یادشده اقدام نماید

منبع
اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مواد مرتبط با این نظریه مشورتی

ماده 270 ـ علاوه بر موارد مقرر در این قانون قرارهای بازپرس در موارد زیر قابل اعتراض است: الف ـ قرار منع و موقوفی تعقیب و اناطه به تقاضای شاکی ب ـ قرار بازداشت موقت ابقاء و تشدید تامین به تقاضای متهم پ ـ قرار تامین خواسته به تقاضای متهم تبصره ـ مهلت اعتراض به قرارهای قابل اعتراض برای اشخاص مقیم ایران ده روز و برای افراد مقیم خارج از کشور یکماه از تاریخ ابلاغ است.

مشاهده ماده 270 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 271 ـ مرجع حل اختلاف بین دادستان و بازپرس و رسیدگی به اعتراض شاکی یا متهم نسبت به قرارهای قابل اعتراض با دادگاهی است که صلاحیت رسیدگی به آن اتهام را دارد. چنانچه دادگاه انقلاب یا دادگاه کیفری یک در حوزه قضایی دادسرا تشکیل نشده باشد دادگاه کیفری دو محل صالح به رسیدگی است.

مشاهده ماده 271 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 274 ـ دادگاه در صورتی که اعتراض شاکی به قرار منع یا موقوفی تعقیب را موجه بداند آن را نقض و قرار جلب به دادرسی صادر می کند. در مواردی که به نظر دادگاه تحقیقات دادسرا کامل نباشد بدون نقض قرار می تواند تکمیل تحقیقات را از دادسرا بخواهد یا خود اقدام به تکمیل تحقیقات کند. موارد نقص تحقیق باید به تفصیل و بدون هرگونه ابهام در تصمیم دادگاه قید شود. در صورت نقض قرار اناطه توسط دادگاه بازپرس تحقیقات خود را ادامه می دهد.

مشاهده ماده 274 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 432 ـ هرگاه تقاضای تجدید نظر یا فرجام خارج از مهلت مقرر تقدیم شود و درخواست‏کننده عذر موجهی عنوان کند دادگاه صادر کننده رای ابتداء به عذر او رسیدگی می نماید و در صورت موجه شناختن آن قرار قبولی درخواست و در غیر اینصورت قرار رد آن را صادر می کند. جهات عذر موجه همان است که در ماده (178) این قانون مقرر شده است.

مشاهده ماده 432 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 278 ـ هرگاه به علت جرم نبودن عمل ارتکابی قرار منع تعقیب صادر و به هر دلیل قطعی شود نمی توان بار دیگر متهم را به همان اتهام تعقیب کرد. هرگاه به علت فقدان یا عدم کفایت دلیل قرار منع تعقیب صادر و در دادسرا قطعی شود نمی توان بار دیگر متهم را به همان اتهام تعقیب کرد مگر پس از کشف دلیل جدید که در این صورت با نظر دادستان برای یکبار قابل تعقیب است و اگر این قرار در دادگاه قطعی شود پس از کشف دلیل جدید به درخواست دادستان می‏توان او را برای یکبار با اجازه دادگاه صالح برای رسیدگی به اتهام تعقیب کرد. در صورتی که دادگاه تعقیب مجدد را تجویز کند بازپرس مطابق مقررات رسیدگی می کند.

مشاهده ماده 278 قانون آیین دادرسی کیفری

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM