نظریه مشورتی شماره 7/96/1282

نظریه مشورتی شماره 7/96/1282

مجموعه کامل نظریات مشورتی

نظریه مشورتی شماره 7/96/1282


شماره نظریه:
7/96/1282

شماره پرونده:
96-186/1-968

تاریخ نظریه:
1396/06/07

استعلام

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
1- با توجه به اینکه مقنن در قانون مجازات اسلامی 1392 در مقام ایجاد تناسب و نظم خاصی برای مجازات "شروع به جرم" است لذا درتمام مواردی که مشمول ماده 122 قانون مذکور است مجازات­هایی به شرح بندهای ذیل این ماده تعیین نموده است؛ به گونه­ای که قبل از آن تعیین مجازات برای شروع به جرم به طور عام و مطلق در قانون مجازات اسلامی 1370 انجام نشده است. همچنین با توجه به لزوم یکسان­سازی نحوه رسیدگی در امور قضایی که در بند 7 سیاست­های کلان مقام معظم رهبری مورد تاکید قرار گرفته است و با توجه به ماده 728 قانون مزبور درخصوص لغو کلیه مقررات و قوانین مغایر با این قانون به نظر می­رسد این اطلاق شامل کلیه قوانین و مقررات خاص و عام درخصوص موضوع سوال و از جمله ماده 655 قانون مجازات اسلامی 1375 (تعزیرات) است؛ زیرا چنانچه قائل به عدم نسخ موارد خاص مندرج در قوانین جزایی درخصوص تعیین مجازات شروع به جرم باشیم شاهد تفاوت و شدت و ضعف میزان مجازات و عدم تناسب آن خواهیم بود. درنتیجه کلیه قوانین دیگر که به طور خاص برای شروع به جرم مجازات تعیین کرده است با تصویب و لازم­الاجراء شدن قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 ملغی و مجازات شروع به جرم درتمام جرایم و از جمله شروع به جرم موضوع ماده 613 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب 1375 طبق بندهای ذیل ماده 122 قانون مجازات اسلامی با رعایت ماده 10 همان قانون تعیین می­شود. 2- اصولا در کلیه جرایم انجام تحقیقات مقدماتی با توجه به مواد 22 64 و 92 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 از وظایف دادسرا است و با صدور کیفرخواست در دادگاه صالح مورد رسیدگی قرار می­گیرد و مواردی که پرونده مستقیما در دادگاه مطرح می­شود در مواد 306 و 340 و تبصره یک ماده 285 قانون مذکور تصریح شده است. طبق ماده 340 قانون مذکور " جرائم تعزیری درجه هفت و هشت به طور مستقیم در دادگاه مطرح می­شود". بنابراین اگر جرم اعلام شده از جرایم تعزیری درجه 6 و بالاتر باشد رسیدگی به اتهامات همه کسانی که به نحوی در ارتکاب آن جرم اعم از مباشرت یا معاونت دخالت داشته باشند ­باید پس از انجام تحقیقات مقدماتی توسط دادسرا و صدور کیفرخواست با توجه به ماده 311 قانون مزبور در دادگاهی که صلاحیت رسیدگی به اتهام متهم اصلی را دارد صورت گیرد. بنابراین با فرض اینکه بزه ارتکابی از سوی متهم اصلی در درجه 6 تعزیری قرار داشته باشد با لحاظ ماده 92 قانون فوق الذکر رسیدگی به اتهام معاون این جرم نیز در دادسرا باید بدوا با انجام تحقیقات مقدماتی صورت پذیرفته و در صورت صدور کیفرخواست پرونده به دادگاه صالح ارسال شود.

منبع
اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مواد مرتبط با این نظریه مشورتی

ماده 655 ـ قطع و از بین بردن دو استخوان ترقوه موجب دیه کامل و هر کدام از آنها موجب نصف دیه کامل است.

مشاهده ماده 655 قانون مجازات اسلامی

ماده 613 ـ هرگاه شخصی مقداری از زبان کسی را قطع کند و موجب از بین رفتن قدرت ادای تعدادی از حروف گردد و شخص دیگری مقداری دیگر از زبان او را قطع کند و موجب از بین رفتن قدرت ادای تعداد دیگری از حروف شود هر شخص به نسبت تعداد حروفی که قدرت ادای آنها را از بین برده است ضامن می باشد.

مشاهده ماده 613 قانون مجازات اسلامی

ماده 122 ـ هر کس قصد ارتکاب جرمی کرده و شروع به اجرای آن نماید لکن به واسطه عامل خارج از اراده او قصدش معلق بماند به شرح زیر مجازات می شود: الف ـ در جرایمی که مجازات قانونی آنها سلب حیات حبس دائم یا حبس تعزیری درجه یک تا سه است به حبس تعزیری درجه چهار ب ـ در جرایمی که مجازات قانونی آنها قطع عضو یا حبس تعزیری درجه چهار است به حبس تعزیری درجه پنج پ ـ در جرایمی که مجازات قانونی آنها شلاق حدی یا حبس تعزیری درجه پنج است به حبس تعزیری یا شلاق یا جزای نقدی درجه شش تبصره ـ هرگاه رفتار ارتکابی ارتباط مستقیم با ارتکاب جرم داشته لکن به جهات مادی که مرتکب از آنها بی اطلاع بوده وقوع جرم غیرممکن باشد اقدام انجام شده در حکم شروع به جرم است.

مشاهده ماده 122 قانون مجازات اسلامی

ماده 22 ـ به منظور کشف جرم تعقیب متهم انجام تحقیقات حفظ حقوق عمومی و اقامه دعوای لازم در این مورد اجرای احکام کیفری انجام امور حسبی و سایر وظایف قانونی در حوزه قضایی هر شهرستان و در معیت دادگاه های آن حوزه دادسرای عمومی و انقلاب و همچنین در معیت دادگاههای نظامی استان دادسرای نظامی تشکیل می شود

مشاهده ماده 22 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 64 ـ جهات قانونی شروع به تعقیب به شرح زیر است: الف ـ شکایت شاکی یا مدعی خصوصی ب ـ اعلام و اخبار ضابطان دادگستری مقامات رسمی یا اشخاص موثق و مطمئن پ ـ وقوع جرم مشهود در برابر دادستان یا بازپرس ت ـ اظهار و اقرار متهم ث ـ اطلاع دادستان از وقوع جرم به طرق قانونی دیگر

مشاهده ماده 64 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 92 ـ تحقیقات مقدماتی تمام جرایم بر عهده بازپرس است. در غیر جرایم مستوجب مجازات های مقرر در ماده (302) این قانون در صورت کمبود بازپرس دادستان نیز دارای تمام وظایف و اختیاراتی است که برای بازپرس تعیین شده است. در این حالت چنانچه دادستان انجام تحقیقات مقدماتی را به دادیار ارجاع دهد قرارهای نهائی دادیار و همچنین قرار تامین منتهی به بازداشت متهم باید در همان روز صدور به نظر دادستان برسد و دادستان نیز مکلف است حداکثر ظرف بیست و چهار ساعت در این باره اظهارنظر کند. (اصلاحی 24/03/1394) تبصره ـ در صورت عدم حضور بازپرس یا معذور بودن وی از انجام وظیفه و عدم دسترسی به بازپرس دیگر در آن دادسرا در جرایم موضوع ماده (302) این قانون دادرس دادگاه به تقاضای دادستان و تعیین رئیس حوزه قضایی وظیفه بازپرس را فقط تا زمان باقی بودن وضعیت مذکور انجام می دهد.

مشاهده ماده 92 قانون آیین دادرسی کیفری

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM