نشست قضایی شماره 1400-8199

نشست قضایی شماره 1400-8199

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره 1400-8199


کد نشست:
1400-8199

تاریخ برگزاری:
1399/12/06

برگزار شده توسط:
استان فارس/ شهر خرم بید

موضوع:
تشدید یا تخفیف قرار تامین کیفری در مرحله رفع نقص پرونده توسط دادسرا

پرسش:
آیا در مرحله ای که دادگاه کیفری پرونده را پس از صدور قرار نهایی جهت تکمیل تحقیقات به دادسرا اعاده می نماید دادسرا می تواند قرار تامین کیفری را تخفیف یا تشدید یا تبدیل نماید؟

نظر هیئت عالی:
موارد نقص تحقیقات که به دادسرا اعلام شده مانع از تخفیف یا تشدید و یا فک قرار حسب اقتضاء نخواهد بود؛ مثلا اگر جرم قابل گذشت بوده و موقع نقص تحقیقات بزه دیده اعلام گذشت کرده در صورتی که متهم در بازداشت باشد دادسرا نمی تواند در مورد تخفیف یا فک قرار اقدام کند؛ نتیجتا بر صحت نظر اقلیت اعلام عقیده می شود.

نظر اکثریت:
از آنجایی که مقنن در ماده 274 قانون آیین دادرسی کیفری مقرر نموده: «در مواردی که به نظر دادگاه تحقیقات دادسرا کامل نباشد بدون نقض قرار می تواند تکمیل تحقیقات را از دادسرا بخواهد یا خود اقدام به تکمیل تحقیقات کند. موارد نقص تحقیقات باید به تفصیل و بدون هر گونه ابهام در تصمیم دادگاه قید شود.» لذا قید تفصیل و بدون ابهام در ماده در مقام بیان تکلیف دادگاه جهت احصاء نقایص و تعیین چهارچوب اقدامات دادسرا می باشد و همچنین ماده 275 قانون اخیر الذکر نیز به موضوع انجام تحقیقات مورد نظر دادگاه توسط دادسرا اشاره نموده است لذا در مجموع مستفاد می گردد که در صورت اعلام نقص تحقیقات توسط دادگاه بازپرس یا دادیار فقط اقدام به رفع آن نقایص کرده و به نظر می رسد اگر با انجام آن ها متوجه حقایق جدید شود مجاز به عدول از تصمیمات قبلی و انجام اقدامات دیگری نظیر تشدید یا تخفیف یا تبدیل قرار تامین یا صدور قرار تامین خواسته نیز نمی باشد.

نظر اقلیت:
فلسفه صدور قرار تامین کیفری مطابق مواد 217 و 250 قانون آیین دادرسی کیفری دسترسی به متهم و حضور به موقع وی جلوگیری از فرار یا مخفی شدن او و تضمین حقوق بزه دیده برای جبران ضرر و زیان وی می باشد و تشخیص تناسب نوع قرار تامین کیفری با نوع و اهمیت جرم شدت مجازات ادله و اسباب اتهام احتمال فرار یا مخفی شدن متهم و از بین رفتن آثار جرم سابقه متهم وضعیت روحی و جسمی سن جنس شخصیت و حیثیت وی به عهده مقام قضایی اعم از بازپرس دادیار دادرس دادگاه در کلیه مراحل دادرسی می باشد. منظور قانون گذار در خصوص انجام نقایص احصایی دادگاه توسط دادسرا موضوعات ماهوی پرونده می باشد و شامل مباحث شکلی از جمله قرار تامین کیفری نمی باشد؛ چرا که قانونگذار در قسم دوم و سوم ماده 242 قانون آیین دادرسی کیفری تکلیف به نظارت بر طول مدت بازداشت متهم جهت جلوگیری از گذشت حداقل حبس بزه در جرایم دارای مجازات حبس و مدت یک سال و دوسال در بازداشت موقت را متوجه بازپرس دادیار چه در مرحله تحقیقات مقدماتی و چه در مرحله رفع نقایص احصایی دادگاه نموده است.

مبحث:
آیین دادرسی کیفری

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 242 ـ هرگاه در جرایم موضوع بندهای (الف) (ب) (پ) و (ت) ماده (302) این قانون تا دو ماه و در سایر جرایم تا یک ماه به علت صدور قرار تامین متهم در بازداشت بماند و پرونده اتهامی او منتهی به تصمیم نهائی در دادسرا نشود بازپرس مکلف به فک یا تخفیف قرار تامین است. اگر علل موجهی برای بقای قرار وجود داشته باشد با ذکر علل مزبور قرار ابقاء و مراتب به متهم ابلاغ می شود. متهم می تواند از این تصمیم ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ به دادگاه صالح اعتراض کند. فک یا تخفیف قرار بدون نیاز به موافقت دادستان انجام می شود و ابقای تامین باید به تایید دادستان برسد و در صورت مخالفت دادستان حل اختلاف با دادگاه صالح است. فک تخفیف یا ابقای بازداشت موقت باید به تایید دادستان برسد و در صورت مخالفت دادستان حل اختلاف با دادگاه صالح است. هرگاه بازداشت متهم ادامه یابد مقررات این ماده حسب مورد هر دو ماه یا هر یک ماه اعمال می شود. به هرحال مدت بازداشت متهم نباید از حداقل مجازات حبس مقرر در قانون برای آن جرم تجاوز کند و در هر صورت در جرایم موجب مجازات سلب حیات مدت بازداشت موقت از دو سال و در سایر جرایم از یکسال تجاوز نمی کند. تبصره 1 ـ نصاب حداکثر مدت بازداشت شامل مجموع قرارهای صادره در دادسرا و دادگاه است و سایر قرارهای منتهی به بازداشت متهم را نیز شامل می شود. تبصره 2 ـ تکلیف بازپرس به اظهارنظر درباره درخواست متهم موضوع ماده (241) این قانون در صورتی است که وفق این ماده نسبت به قرار اظهارنظر نشده باشد.

مشاهده ماده 242 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 274 ـ دادگاه در صورتی که اعتراض شاکی به قرار منع یا موقوفی تعقیب را موجه بداند آن را نقض و قرار جلب به دادرسی صادر می کند. در مواردی که به نظر دادگاه تحقیقات دادسرا کامل نباشد بدون نقض قرار می تواند تکمیل تحقیقات را از دادسرا بخواهد یا خود اقدام به تکمیل تحقیقات کند. موارد نقص تحقیق باید به تفصیل و بدون هرگونه ابهام در تصمیم دادگاه قید شود. در صورت نقض قرار اناطه توسط دادگاه بازپرس تحقیقات خود را ادامه می دهد.

مشاهده ماده 274 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 275 ـ هرگاه پرونده برای تکمیل تحقیقات به دادسرا اعاده شود دادسرای مربوط با انجام تحقیقات موردنظر دادگاه بدون صدور قرار مجددا پرونده را به دادگاه ارسال می کند و اگر در تحقیقات موردنظر دادگاه ابهامی بیابد مراتب را برای رفع ابهام از دادگاه استعلام می کند.

مشاهده ماده 275 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 217 ـ به منظور دسترسی به متهم و حضور به موقع وی جلوگیری از فرار یا مخفی شدن او و تضمین حقوق بزه دیده برای جبران ضرر و زیان وی بازپرس پس از تفهیم اتهام و تحقیق لازم در صورت وجود دلایل کافی یکی از قرارهای تامین زیر را صادر می کند: الف ـ التزام به حضور با قول شرف ب ـ التزام به حضور با تعیین وجه التزام پ ـ التزام به عدم خروج از حوزه قضایی با قول شرف ت ـ التزام به عدم خروج از حوزه قضایی با تعیین وجه التزام ث ـ التزام به معرفی نوبه‏ای خود بهصورت هفتگی یا ماهانه به مرجع قضایی یا انتظامی با تعیین وجه التزام ج ـ التزام مستخدمان رسمی کشوری یا نیروهای مسلح به حضور با تعیین وجه التزام با موافقت متهم و پس از اخذ تعهد پرداخت از محل حقوق آنان از سوی سازمان مربوط چ ـ التزام به عدم خروج از منزل یا محل اقامت تعیین شده با موافقت متهم با تعیین وجه التزام از طریق نظارت با تجهیزات الکترونیکی یا بدون نظارت با این تجهیزات ح ـ اخذ کفیل با تعیین وجه الکفاله خ ـ اخذ وثیقه اعم از وجه نقد ضمانت‏نامه بانکی مال منقول یا غیرمنقول د ـ بازداشت موقت با رعایت شرایط مقرر قانونی تبصره 1 ـ در صورت امتناع متهم از پذیرش قرار تامین مندرج در بند (الف) قرار التزام به حضور با تعیین وجه التزام صادر و در صورت امتناع از پذیرش قرارهای مندرج در بندهای (ب) (پ) (ت) و (ث) قرار کفالت صادر می شود. تبصره 2 ـ در مورد بندهای (پ) و (ت) خروج از حوزه قضایی با اجازه قاضی ممکن است. تبصره 3 ـ در جرایم غیرعمدی در صورتی که به تشخیص مقام قضایی تضمین حقوق بزه دیده به طریق دیگر امکان‏پذیر باشد صدور قرار کفالت و وثیقه جایز نیست.

مشاهده ماده 217 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 250 ـ قرار تامین و نظارت قضایی باید مستدل و موجه و با نوع و اهمیت جرم شدت مجازات ادله و اسباب اتهام احتمال فرار یا مخفی شدن متهم و از بین رفتن آثار جرم سابقه متهم وضعیت روحی و جسمی سن جنس شخصیت و حیثیت او متناسب باشد. تبصره ـ اخذ تامین نامتناسب موجب محکومیت انتظامی از درجه چهار به بالا است.

مشاهده ماده 250 قانون آیین دادرسی کیفری

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM