نشست قضایی شماره 1400-8596

نشست قضایی شماره 1400-8596

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره 1400-8596


کد نشست:
1400-8596

تاریخ برگزاری:
1399/11/15

برگزار شده توسط:
استان زنجان/ شهر خرمدره

موضوع:
اجرای حکم ضبط تلفن همراه حاوی تصاویر منافی عفت

پرسش:
خانم الف علیه آقای ب شکایتی دایر بر تهیه فیلم و عکس مبتذل و مستهجن و وسیله تهدید قرار دادن آن مطرح نموده است و پس از رسیدگی منتهی به دادنامه محکوم شده است قاضی صادر کننده حکم در متن رای اعلام نموده که تصاویر از تلفن های همراه محو و حذف گردد سپس تلفن های همراه به نفع دولت ضبط گردد در ادامه در مرحله اجرا تلفن های همراه جهت پاکسازی تصاویر مورد شکایت جهت ضبط تلفن همراه به پلیس فتا ارسال و پلیس فتا اعلام می نماید که در صورت پاکسازی و هرگونه اقدامی تصاویر قابل بازیابی و ریکاوری توسط هر شخص فنی می باشد و اعلام نموده جهت جلوگیری از سوء استفاده های آتی می بایست تلفن های همراه معدوم سازی گردد با توجه به مسیله فوق ارشاد فرمایید:

نظر هیئت عالی:
در فرض پرسش هر چند به نظر می رسد موجب قانونی جهت ضبط دستگاه تلفن همراه وجود ندارد با این وجود بر فرض صحیح بودن صدور حکم به ضبط موضوع از مصادیق اشکالات مربوط به اجرای رای بوده که مطابق قسمت اخیر ماده 497 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 با تدبیر قاضی اجرای احکام کیفری باید مرتفع شود.

نظر اتفاقی:
به استناد ماده 215 و تبصره 5 ماده 19 از قانون مجازات اسلامی و مواد 148 و 506 از قانون آیین دادرسی کیفری ضبط اشیاء و اموالی که وسیله ارتکاب جرم بوده و یا از ارتکاب جرم تحصیل شده است از اختیارات قاضی رسیدگی کننده می باشد که به لحاظ نحوه وقوع جرم و اوضاع و احوال قضیه اتخاذ تصمیم خواهد شد از طرفی در مانحن فیه که تلفن همراه وسیله ارتکاب جرم سامانه رایانه ای و مخابراتی بوده است طبق ماده 681 قانون آیین دادرسی کیفری قاضی موظف است با لحاظ نوع و میزان داده ها و نوع و تعداد سخت افزارها و نرم افزارهای مورد نظر و نقش آنها درجرم ارتکابی در مهلت متناسب و متعارف برای آنها تعیین تکلیف کند که مطابق با ماده 677 قانون آیین دادرسی کیفری که اعلام می دارد توقیف سامانه های رایانه ای یا مخابراتی متناسب با نوع و اهمیت و نقش آنها در ارتکاب جرم از طریق ضبط سامانه بلامانع اعلام شده است مضافا بر اینکه طبق ماده 537 اجرای حکم ضبط از وظایف قاضی اجرای احکام کیفری می باشد از طرفی طبق ماده 491 قانون آیین دادرسی کیفری که اعلام می دارد هرگاه قاضی اجرای احکام کیفری رای صادره را از لحاظ قانونی لازم الاجراء نداند مراتب را با اطلاع دادستان به دادگاه صادرکننده رای قطعی اعلام و مطابق تصمیم دادگاه اقدام می کند در مانحن فیه نیز اجرای حکم ضبط و تحویل آن به سازمان امور تملیکی ممکن است موجب فروش تلفن همراه به اشخاص و بازیابی تصاویر گردد پس در خصوص اینکه تصاویر محو و حذف گردد آیا می بایست صرفا به صورت نرم افزاری تصاویر و فیلم حذف گردد یا اینکه از لحاظ سخت افزاری نیز می بایست محل ذخیره سازی نیز تخریب گردد دارای ابهام بوده و مشکل در اجرای رای نمی باشد چون اجرای رای با مشکلی مواجه نیست در نتیجه مستندا به ماده 497 قانون آیین دادرسی کیفری که اعلام می دارد رفع ابهام و اجمال از رای با دادگاه صادرکننده رای قطعی است قاضی اجرا طبق ماده 491 قانون آیین دادرسی کیفری که اعلام می دارد هرگاه قاضی اجرای احکام کیفری رای صادره را از لحاظ قانونی لازم الاجراء نداند مراتب را با اطلاع دادستان به دادگاه صادرکننده رای قطعی اعلام می کند و پرونده را به لحاظ نظریه پلیس فتا به دادگاه ارسال و درخواست رفع ابهام از جهت تخریب قطعه ای که داخل تلفن همراه بوده و می بایست تخریب گردد به دادگاه ارسال می نماید که دادگاه نیز مستند به مواد 497 و 491 قانون آیین دادرسی کیفری مکلف به رفع ابهام بوده النهایه قاضی اجرا وفق دستور دادگاه اقدام می نماید (در صورت صدور دستور تخریب قطعه یا ضبط تلفن همراه بدون تخریب قطعه مستندا به ذیل ماده 491 قانون آیین دادرسی کیفری وفق دستور دادگاه اقدام می نماید).

مبحث:
حقوق جزای عمومی , آیین دادرسی کیفری , جزای اختصاصی

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 215 ـ بازپرس یا دادستان در صورت صدور قرار منع یا موقوفی تعقیب باید تکلیف اشیاء و اموال کشف شده را که دلیل یا وسیله ارتکاب جرم بوده و یا از جرم تحصیل شده یا حین ارتکاب استعمال و یا برای استعمال اختصاص داده شده است تعیین کند تا حسب مورد مسترد ضبط یا معدوم شود. در مورد ضبط دادگاه تکلیف اموال و اشیاء را تعیین می کند. همچنین بازپرس و یا دادستان مکلف است مادام که پرونده نزد وی جریان دارد به تقاضای ذینفع و با رعایت شرایط زیر دستور رد اموال و اشیاء مذکور را صادر نماید: الف ـ وجود تمام یا قسمتی از آن اشیاء و اموال در بازپرسی یا دادرسی لازم نباشد. ب ـ اشیاء و اموال بلامعارض باشد. پ ـ جزء اشیاء و اموالی نباشد که باید ضبط یا معدوم گردد. در کلیه امور جزایی دادگاه نیز باید ضمن صدور حکم یا قرار یا پس از آن اعم از اینکه مبنی بر محکومیت یا برائت یا موقوفی تعقیب متهم باشد در مورد اشیاء و اموالی که وسیله ارتکاب جرم بوده یا در اثر جرم تحصیل شده یا حین ارتکاب استعمال و یا برای استعمال اختصاص یافته است باید رای مبنی بر استرداد ضبط یا معدوم شدن آن صادر نماید. تبصره 1 ـ متضرر از قرار بازپرس یا دادستان یا قرار یا حکم دادگاه می تواند از تصمیم آنان راجع به اشیاء و اموال مذکور در این ماده شکایت کند و طبق مقررات در دادگاه های جزایی شکایت خود را تعقیب و درخواست تجدیدنظر نماید هر چند قرار یا حکم دادگاه نسبت به امر جزائی قابل شکایت نباشد. تبصره 2 ـ مالی که نگهداری آن مستلزم هزینه نامتناسب برای دولت است یا موجب خرابی یا کسر فاحش قیمت آن می گردد و حفظ مال هم برای دادرسی لازم نیست و همچنین اموال ضایع شدنی و سریع الفساد حسب مورد به دستور دادستان یا دادگاه به قیمت روز فروخته می شود و وجه حاصل تا تعیین تکلیف نهایی در صندوق دادگستری به عنوان امانت نگهداری می گردد.

مشاهده ماده 215 قانون مجازات اسلامی

ماده 19 ـ مجازات های تعزیری به هشت درجه تقسیم می شود: درجه 1 ـ حبس بیش از بیست و پنج سال ـ جزای نقدی بیش از یک میلیارد (1.000.000.000) ریال ـ مصادره کل اموال ـ انحلال شخص حقوقی درجه 2 ـ حبس بیش از پانزده تا بیست و پنج سال ـ جزای نقدی بیش از پانصد و پنجاه میلیون (550.000.000) ریال تا یک میلیارد (1.000.000.000) ریال درجه 3 ـ حبس بیش از ده تا پانزده سال ـ جزای نقدی بیش از سیصد و شصت میلیون (360.000.000) ریال تا پانصد و پنجاه میلیون (550.000.000) ریال درجه 4 ـ حبس بیش از پنج تا ده سال ـ جزای نقدی بیش از یکصد و هشتاد میلیون (180.000.000) ریال تا سیصد و شصت میلیون (360.000.000) ریال ـ انفصال دائم از خدمات دولتی و عمومی درجه 5 ـ حبس بیش از دو تا پنج سال ـ جزای نقدی بیش از هشتاد میلیون (80.000.000) ریال تا یکصد و هشتاد میلیون (180.000.000)ریال ـ محرومیت از حقوق اجتماعی بیش از پنج تا پانزده سال ـ ممنوعیت دائم از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی ـ ممنوعیت دائم از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه برای اشخاص حقوقی درجه 6 ـ حبس بیش از شش ماه تا دو سال ـ جزای نقدی بیش از بیست میلیون (20.000.000) ریال تا هشتاد میلیون (80.000.000) ریال ـ شلاق از سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه و تا نود و نه ضربه در جرایم منافی عفت ـ محرومیت از حقوق اجتماعی بیش از شش ماه تا پنج سال ـ انتشار حکم قطعی در رسانه ها ـ ممنوعیت از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال ـ ممنوعیت از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه برای اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال ـ ممنوعیت از اصدار برخی از اسناد تجاری توسط اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال درجه 7 ـ حبس از نود و یک روز تا شش ماه ـ جزای نقدی بیش از ده میلیون (10.000.000) ریال تا بیست میلیون (20.000.000) ریال ـ شلاق از یازده تا سی ضربه ـ محرومیت از حقوق اجتماعی تا شش ماه درجه 8 ـ حبس تا سه ماه ـ جزای نقدی تا ده میلیون (10.000.000) ریال ـ شلاق تا ده ضربه تبصره 1 ـ موارد محرومیت از حقوق اجتماعی همان است که در مجازات های تبعی ذکر شده است. تبصره 2 ـ مجازاتی که حداقل آن منطبق بر یکی از درجات فوق و حداکثر آن منطبق با درجه بالاتر باشد از درجه بالاتر محسوب می شود. تبصره 3 ـ در صورت تعدد مجازات ها مجازات شدیدتر و درصورت عدم امکان تشخیص مجازات شدیدتر مجازات حبس ملاک است. همچنین اگر مجازاتی با هیچ یک از بندهای هشت گانه این ماده مطابقت نداشته باشد مجازات درجه هفت محسوب می شود. تبصره 4 ـ مقررات این ماده و تبصره های آن تنها جهت تعیین درجه مجازات است و تاثیری در میزان حداقل و حداکثر مجازات های مقرر در قوانین جاری ندارد. تبصره 5 ـ ضبط اشیاء و اموالی که در ارتکاب جرم به کار رفته یا مقصود از آن به کارگیری در ارتکاب جرم بوده است از شمول این ماده و بند (ب) ماده (20) خارج و در مورد آنها برابر ماده (215) این قانون عمل خواهد شد. در هر مورد که حکم به مصادره اموال صادر می شود باید هزینه های متعارف زندگی محکوم و افراد تحت تکفل او مستثنی شود.

مشاهده ماده 19 قانون مجازات اسلامی

ماده 148 ـ بازپرس در صورت صدور قرار منع موقوفی یا ترک تعقیب باید درباره استرداد و یا معدوم کردن اشیاء و اموال مکشوفه که دلیل یا وسیله ارتکاب جرم بوده از جرم تحصیل شده حین ارتکاب استعمال شده و یا برای استعمال اختصاص داده شده است تعیین تکلیف کند. در مورد ضبط این اموال یا اشیاء دادگاه تکلیف آنها را تعیین می کند. بازپرس مکلف است مادام که پرونده نزد او جریان دارد به تقاضای ذینفع و با رعایت شرایط زیر دستور رد اموال و اشیای مذکور را صادر کند: الف ـ وجود تمام یا قسمتی از آن اشیاء و اموال در بازپرسی یا دادرسی لازم نباشد. ب ـ اشیاء و اموال بلامعارض باشد. پ – از اشیاء و اموالی نباشد که باید ضبط یا معدوم شود. تبصره 1 ـ در تمام امور کیفری دادگاه نیز باید ضمن صدور رای نسبت به استرداد ضبط و یا معدوم کردن اشیاء و اموال موضوع این ماده تعیین تکلیف کند. تبصره 2 ـ متضرر از تصمیم بازپرس یا دادگاه در مورد اشیاء و اموال موضوع این ماده می تواند طبق مقررات اعتراض کند هر چند قرار بازپرس یا حکم دادگاه نسبت به امر کیفری قابل اعتراض نباشد. در این مورد مرجع رسیدگی به اعتراض نسبت به تصمیم بازپرس دادگاه و نسبت به تصمیم دادگاه دادگاه تجدید نظر استان است.

مشاهده ماده 148 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 497 ـ رفع ابهام و اجمال از رای با دادگاه صادرکننده رای قطعی است اما رفع اشکالات مربوط به اجرای رای با رعایت موازین شرعی و قانونی با قاضی اجرای احکام کیفری است که رای زیر نظر او اجراء می شود.

مشاهده ماده 497 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 537 ـ اجرای دستورهای دادستان و آراء لازم الاجرای دادگاههای کیفری در مورد ضبط و مصادره اموال اخذ وجه التزام وجه الکفاله یا وثیقه و نیز جزای نقدی وصول دیه رد مال و یا ضرر و زیان ناشی از جرم برعهده معاونت اجرای احکام کیفری است. تبصره ـ چنانچه اجرای دستور یا رای در موارد فوق مستلزم توقیف و یا فروش اموال باشد انجام عملیات مذکور مطابق مقررات اجرای احکام مدنی است.

مشاهده ماده 537 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 491 ـ هرگاه قاضی اجرای احکام کیفری رای صادره را از لحاظ قانونی لازم الاجراء نداند مراتب را با اطلاع دادستان به دادگاه صادرکننده رای قطعی اعلام و مطابق تصمیم دادگاه اقدام می کند.

مشاهده ماده 491 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 506 ـ موقوف شدن اجرای مجازات در حقوق شاکی یا مدعی خصوصی و اجرای احکام ضبط اشیاء و اموالی که وسیله ارتکاب جرم بوده و یا از ارتکاب جرم تحصیل شده است تاثیری نخواهد داشت مگر اینکه علت موقوف شدن اجرای مجازات نسخ مجازات قانونی باشد.

مشاهده ماده 506 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 681 ـ در مواردی که اصل داده ها یا سامانه های رایانه ای یا مخابراتی توقیف می شود قاضی موظف است با لحاظ نوع و میزان داده ها و نوع و تعداد سخت ‎ افزارها و نرم ‎ افزارهای مورد نظر و نقش آنها درجرم ارتکابی در مهلت متناسب و متعارف برای آنها تعیین تکلیف کند.

مشاهده ماده 681 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 677 ـ توقیف سامانه های رایانه ای یا مخابراتی متناسب با نوع و اهمیت و نقش آنها در ارتکاب جرم با روشهایی از قبیل تغییر گذرواژه به منظور عدم دسترسی به سامانه مهر و موم (پلمب) سامانه در محل استقرار و ضبط سامانه صورت می گیرد.

مشاهده ماده 677 قانون آیین دادرسی کیفری

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM