1

نظریه مشورتی شماره 687-1/168-95 - مورخ 1395/05/12

در پرونده هایی که مستقیما بدون کیفرخواست در دادگاههای کیفری یک یا کیفری دو مطرح شود و منجر به صدور رای اعم از محکومیت یا برائت گردد بدین وصف: 1-آیا آراء صادره باید به دادستان عمومی و انقلاب ابلاغ شود؟ 2-آیا دادستان عمومی و انقلاب حق درخواست تجدیدنظر یا فرجام را دارد؟

2

نظریه مشورتی شماره 95-168/1-1086 - مورخ 1395/07/11

3

نظریه مشورتی شماره 95-186/1-555 - مورخ 1395/04/14

4

نظریه مشورتی شماره 1400-168-1231 ک - مورخ 1400/12/17

5

نظریه مشورتی شماره 59-861/1-922 - مورخ 1395/03/04

6

نظریه مشورتی شماره 2312‏-‎1‏/‎168‏-‎93 - مورخ 1394/03/16

7

نظریه مشورتی شماره 1086-1/168-95 - مورخ 1395/07/11

احتراما به دلالت پرونده مطروحه در این دفتر که طبق دادنامه اصداری از شعبه نهم دادگاه عمومی مراغه به شماره1340 مورخ 15/10/82 حسب گزارش مرجع انتظامی در سال82 بازی فی¬مابین دو کودک منجر به مصدومیت هادی برزگر از ناحیه چشم شده است با تعیین میزان جراحت وارده به مصدوم توسط پزشکی قانونی شعبه صدرالذکر به استناد ماده 50 قانون مجازات اسلامی عاقله متهم پریسا احمدی را به پرداخت یکصد دینار دیه در حق شاکی محکوم کرده رای صادره درشعبه دهم دادگاه تجدیدنظر استان آذربایجان¬شرقی مورد تایید واقع گردیده است متعاقب صورت¬جلسه 28/6/90 مرجع انتظامی مبنی برعدم تمکن مالی محکوم¬علیه پرونده مزبور به واحد دیه وزارت متبوع ارسال و پس از چند فقره مکاتبه با مسئولین قضایی شهرستان مراغه رئیس کل محترم دادگستری استان آذربایجان¬شرقی اعلام نموده¬اند از مجموع مقررات قانونی و ازجمله مواد 244 و 255 و260 و 312 و 313 و 332 قانون مجازات اسلامی سابق و مواد470و 473و474و 475و 477و 484و 485و 478 قانون مجازات اسلامی لاحق لزوم صدور حکم محکومیتی علیه بیت المال استنباط نمی¬شود و قانونگذار صرفا در یک مورد خاص وفق ماده 486 قانون مجازات اسلامی مصوب92 به صدور حکم پرداخت دیه از بیت المال اشاره کرده. .و مسئولیت بیت المال به پرداخت دیه در سایر موارد نیازی به طرح دعوی جدید و طی تشریفات آئین دادرسی و صدور حکم ندارد همچنین طبق نظریه¬های مشورتی شماره905/7-1/2/81 و شماره 6474/7-2/10/76 احراز عدم تمکن مالی عاقله وپرداخت دیه از بیت¬المال به هر نحو ممکن است و تقدیم دادخواست اعسار از جانب عاقله علیه بیت¬ المال و یا تقدیم دادخواست علیه بیت المال ضرورت نداشته و اجرای احکام بر اساس ماده 31 قانون اجرای احکام نسبت به وصول دیه از بیت المال و پرداخت آن به ذی¬نفع اقدام خواهد کرد لیکن به نظر می¬رسد مطابق اراده جدید قانونگذار در قانون مجازات اسلامی مصوب 92 و قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 94 پرداخت دیه از بیت المال نیازمند صدور حکم دادگاه می¬باشد که در آن صراحتا بیت¬ المال محکوم به پرداخت دیه گردیده باشد و ازمفاد مواد قانونی مصرح قوانین یاد شده در پرداخت دیه ازبیت المال نیز مستفاد نمی¬شود که بیت المال بدون صدور حکم قطعی و لازم الاجرا از دادگاه ذی¬صلاح موظف به پرداخت وجهی باشد قانونگذار در تبصره الحاقی ماده 342 و ماده 631 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب92 به طرح دعوی طی تشریفات آئین دادرسی وصدورحکم در دعاوی مطالبه دیه از بیت¬ المال صراحت دارد علی¬ ایحال با عنایت به مشروحه فوق¬الذکر خواهشمند است اظهارنظر فرمایند: آیا با احراز عدم تمکن مالی عاقله از طریق صورت¬ جلسات مرجع انتظامی پرداخت دیه از بیت المال به هر نحو ممکن است؟ آیا بیت المال بدون رعایت تشریفات دادرسی و صدور حکم قطعی و لازم الاجرا از دادگاه ذی¬صلاح موظف به پرداخت وجهی می¬باشد./ع

8

نظریه مشورتی شماره 99-168-903 ک - مورخ 1399/07/19

در مواردی که مرتکب صدمه عمدی مادون قتل شناسایی نشده و طبق رای وحدت رویه شماره 790 مورخ 1399/4/10 هیات عمومی دیوان عالی کشور دیه باید از بیت المال پرداخت شود: 1- تشریفات رسیدگی در دادسرا و دادگاه به چه نحو است؟ 2- چه شخصی یا اشخاصی باید طرف دعوا قرار بگیرند و از چه فردی به عنوان نماینده بیت المال دعوت می شود؟ 3- طبق تبصره ماده 342 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 دستگاه مربوطه حق تجدید نظرخواهی از رای دادگاه را دارد. آیا این حق تجدیدنظرخواهی با رعایت بند «ب» ماده 427 از قانون یادشده است یا شامل مطلق آرای دادگاه می باشد؟ 4-آیا محاکم حقوقی نیز مجوز رسیدگی به چنین مواردی را دارند و در صورت مثبت بودن پاسخ تشریفات آن چیست؟

9

نظریه مشورتی شماره 1400-168-717 ک - مورخ 1400/06/30

با توجه به بند «الف» ماده 359 قانون آیین دادرسی کیفری ناظر بر ترتیب رسیدگی در دادگاه کیفری دو و نیز مفاد مواد 340 و 102 و 345 و 383 همان قانون در مورد جرایمی که مستقیما در دادگاه طرح و رسیدگی می شود در خصوص جرایم موضوع مواد اخیر که پرونده بدون تنظیم کیفرخواست به محاکم کیفری دو ارجاع می شود آیا دادگاه مکلف به دعوت از نماینده دادستان و نیز ابلاغ آرای صادره به دادستان است؟

10

نظریه مشورتی شماره 96-168/1-2140 - مورخ 1396/12/08

در پرونده ضرب و جرح عمدی شاکی یکی از ادله اثباتی خود را قسامه نموده و به همین علت از سوی دادسرا راجع به جنبه خصوصی بزه معنونه قرار جلب به دادرسی و کیفرخواست صادر شده است با این فرض بفرمایید که: 1-چنانچه دادگاه کیفری دو جهت رسیدگی به کیفرخواست جلسه رسیدگی تعیین نماید آیا می توان ضمن صدور دستور تعیین وقت رسیدگی قرار اجرای قسامه توسط شاکی نیز صادر نمود و طرفین را برای اجرای قسامه دعوت نمود یا اینکه در حین رسیدگی جلسه اول می توان در صورت اعلام آمادگی طرفین اجرای قسامه را انجام داد یا اینکه صدور این قرار مستلزم تعیین جلسه رسیدگی دیگری خواهد بود؟ 2-چنانچه جلسه رسیدگی جهت اجرای قسامه تعیین گردیده باشد و شاکی بدون اعلام عذر موجه در دادگاه حاضر نگردد و وفق تبصره ماده 318 از قانون مجازات اسلامی مصوب 92 مهلت دو ماهه ای به وی اعطا گردد و شاکی ظرف این مهلت در وقت فوق العاده ای حاضر و جهت اقامه قسامه اعلام آمادگی نماید. الف-آیا دراین وقت فوق العاده بدون حضور متهم شاکی می تواند اقامه قسامه نماید یا جلسه رسیدگی تعیین گردد چنانچه جلسه رسیدگی تعیین گردد لیکن شاکی مجددا حاضر نشود تکلیف چیست؟ ب-چنانچه مهلتی وفق تبصره مذکور به شاکی داده شود ولی شاکی درمهلت تعیین شده مراجعه ننماید دادگاه در خصوص این پرونده چه تصمیمی باید اتخاذ نماید.

11

نظریه مشورتی شماره 99-186/3-1408 ک - مورخ 1399/10/01

در دعاوی ثلاث تصرف عدوانی مزاحمت از حق و ممانعت از حق ملاحظه می شود که سابق بر تصویب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری دادسرا متهم را احضار و به وی موضوع اتهام را تفهیم کرده و قرار تامین کیفری صادر و آخرین دفاع متهم را اخذ کرده است و در ادامه با توجه به قانون کاهش مجازات حبس تعزیری دادسرا اقدام به صدور قرار عدم صلاحیت به شایستگی دادگاه کیفری دو کرده است آیا دادگاه در صورتی که تحقیقات مقدماتی دادسرا را کامل تشخیص دهد بدون این که از طرفین دعوت نماید می تواند انشای رای مقتضی نماید یا این که بایستی دادگاه مجددا طرفین را دعوت و اقدامات دادسرا را تکرار نماید؟

12

نظریه مشورتی شماره 99-168-1048 ک - مورخ 1399/08/17

1-آیا قاضی دادسرا با درخواست شاکی مکلف به صدور قرار ترک تعقیب در جرایم قابل گذشت است یا این امر از اختیارات اوست و می تواند تصمیم ماهوی اعم از قرار جلب به دادرسی یا قرار منع تعقیب صادر کند؟ 2-آیا این استدلال در جرم نبودن عمل ارتکابی می توان به جای قرار ترک تعقیب قرار ماهوی صادر کرد و این که در تعارض قرار ماهوی به قرار شکلی باید به ماهیت رسیدگی شود صحیح است ؟یا در این موارد باید بین جهات منع تعقیب تفکیک قایل شد و در موارد منع تعقیب به جهت عدم یا فقدان دلیل باید قرار ترک تعقیب صادر کرد و در صورت منع تعقیب به جهت جرم نبودن رفتار باید تصمیم ماهیتی از قبیل منع تعقیب اتخاذ شود ؟ 3- در صورت صدور قرار منع تعقیب توسط دادسرا با وصف درخواست ترک تعقیب از جانب شاکی و اعتراض مشارالیه به قرار منع تعقیب تکلیف دادگاه چیست؟ 4- اگر قاضی دادسرا در موضوع جرم قابل گذشت که شاکی درخواست ترک تعقیب مطرح کرده اقدام به صدور قرار جلب به دادرسی و کیفرخواست کند و پرونده به دادگاه ارسال شود تکلیف دادگاه چیست؟

13

نظریه مشورتی شماره 99-168-798 ک - مورخ 1399/06/10

وفق ماده 280 قانون آیین دادرسی کیفری دادگاه در صورتی که عنوان اتهامی را نادرست تشخیص دهد مکلف است اتهام جدید را به متهم تفهیم نماید حال در صورتی که متهم در جلسه دادگاه حضور نیابد تکلیف دادگاه چه می باشد و آیا می توان بدون تفهیم عنوان اتهامی جدید به متهم رای غیابی صادر و صرف ذکر این موضوع در دادنامه صادره که عنوان اتهامی تغییر یافته کفایت می کند یا خیر در صورت عدم کفایت تکلیف دادگاه در صورت عدم حضور متهم در جلسات دادگاه و عدم جلب نامبرده چه می باشد؟

14

نظریه مشورتی شماره 99-187/3-370 ک - مورخ 1399/04/24

کارکرد ماده 435 قانون مجازات اسلامی در خصوص پرداخت دیه از بیت المال در چه مواردی می باشد؟ آیا در هر موردی که پرونده به اجرای احکام واصل شده است و به محکوم علیه دسترسی حاصل نشود محکوم علیه فوت کند یا فراری باشد قاضی اجرای احکام می تواند مفاد ماده 435 را در خصوص پرداخت دیه رعایت نماید یا این که موضوع پرداخت دیه از بیت المال در این موارد تنها شامل پرونده هایی می شود که دادگاه در حکم خود به آن اشاره کند؟

15

نظریه مشورتی شماره ک 6491-861-89 - مورخ 1398/12/10

در بزه ایراد صدمه بدنی عمدی فاقد جنبه عمومی که وقوع بزه محرز بوده و مرتکب ناشناس می باشد آیا پس از تحقیق نسبت به شناسایی مرتکب و عدم خصوص نتنیجه دادسرا در اجرای تبصره 1 ماده 85 قانون آیین دادرسی کیفری مکلف به ارسال پرونده به دادگاه می باشد یا خیر؟ آیا اساسا فرض مورد اشاره از موارد پرداخت دیه از بیت المال می باشد یا خیر؟ تصمیم صحیح در دادسرا چه قرا نهایی می باشد./ع

16

نظریه مشورتی شماره ک 8461-861-89 - مورخ 1398/10/23

با توجه به اینکه طبق ماده 451 ناظر به ماده 300 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392در تمامی جلسات دادگاه های کیفری 2 و تجدیدنظر استان دادستان یا معاون او یا یکی از دادیاران وی برای دفاع از کیفرخواست دعوت می شوند چنانچه موضوع پرونده در صلاحیت مستقیم دادگاه کیفری دو باشد و اساسا پرونده فاقد کیفرخواست باشد آیا دعوت دادستان یا نماینده وی منطبق با قانون می باشد./ع

17

نظریه مشورتی شماره ک21-1/681-89 - مورخ 1398/09/30

1-به نظر می رسد که مبنای ماده 13 قانون مجازات اسلامی اصل 171 قانون اساسی می باشد و از طرفی در این ماده مقنن نحوه استیفای خسارت از بیت المال را مشخص نکرده است لذا نحوه استیفاء موضوع این ماده به چه صورت می باشد؟ 2-با توجه به سکوت قانونگذار در ماده 310 قانون مجازات اسلامی تکلیف حالتی که شخص مسلمان مرتکب قتل عمدی شخص ذمی مستامن و معاهد شود چه می باشد آیا قصاص است یا خیر./ع

18

نظریه مشورتی شماره 98-25-996 ک - مورخ 1398/07/01

در صورتی که قبل از اجرای حکم قصاص محکوم علیه فوت نماید و اولیاءدم مقتول درخواست دیه داشته باشند از چه طریقی می بایستی اقدام گردد آیا دادگاه صادر کننده حکم می تواند با درخواست اولیاء دم وارد رسیدگی شود یا نیاز به تنظیم دادخواست و تقدیم آن به دادگاه حقوقی دارد.

19

نظریه مشورتی شماره 97-168-2479 - مورخ 1398/06/03

20

نظریه مشورتی شماره ح8-721-89 - مورخ 1398/02/18

احتراما نظر به اینکه حسب ادعاد فردی در حادثه رانندگی مصدوم و مقصر که ناشناس می باشد از صحنه متواری می گردد مصدوم با طرح شکایت کیفری دریافت دیه از صندوق بیت المال می نماید و دادگاه کیفری در قالب دادنامه حقوقی با استناد به موادی از قانون مدنی و قانون آئین دادرسی مدنی حکم به بطلان دعوا صادر می نماید و پس از تجدیدنظرخواهی مصدوم دادگاه تجدیدنظر نیز به همان سبک و سیاق رای تجدیدنظر خواسته را تایید می کند خواهشمند است ارشاد فرمائید که اولا مرجع صالح به رسیدگی به اعاده دادرسی دادگاه تجدیدنظر است یا دیوان عالی کشور؟ثانیا اعاده دادرسی مصدوم مستلزم پرداخت هزینه دادرسی مربوط به دعوای حقوقی است یا کیفری؟ثالثا آیا شق 7 از ماده 426 قانونی آئین دادرسی مدنی اسناد و مدارک مکتوم شامل شهود نیز می گردد یا خیر./ع

21

نظریه مشورتی شماره 97-186/1-2980 - مورخ 1398/02/16

22

نظریه مشورتی شماره 97-186/1-924 ک - مورخ 1397/07/10

همان¬گونه که استحضار دارند به تصریح ماده 259 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 هرگاه کسی که مرتکب قتل موجب قصاص شده بمیرد قصاص و دیه ساقط می¬شود مجازات قتل عمد بالاصاله قصاص است (العمد و موجبه قصاص) که با مرگ قاتل اجرای آن عملا غیر ممکن می¬شود دیه نیز که بدل از قصاص است با منتفی شدن آن جایگاهی نخواهد داشت با فوت قاتل قصاص به دلایل عدم امکان اجرا و دیه به خاطر فقدان وصف جانشینی هر دو ساقط خواهند بود نظریه شماره 7/799-12/5/1383 آن مرجع محترم که در زمان اعتبار ماده مذکور و حاکمیت قانون مجازات اسلامی سابق صادر گردیده موید این مهم است نظر به اینکه ماده 435 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 جایگزین مواد 259 و260 و313 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 گردیده که مقرر می¬دارد هر گاه در جنایت عمدی به علت مرگ یا فرار دسترسی به مرتکب ممکن نباشد با درخواست صاحب حق دیه جنایت از اموال مرتکب پرداخت می¬شود و در صورتی که مرتکب مالی نداشته باشد درخصوص قتل عمد ولی دم می¬تواند دیه را از عاقله بگیرد و در صورت نبود عاقله یا عدم دسترسی به آن یا عدم تمکن آن ها دیه از بیت المال پرداخت می¬شود. در فرض اینکه متعاقب وقوع جنایتی در سال 1388 مجنی علیه به قتل رسیده و با تقاضای اولیاءدم هیچگاه از آن عدول نکرده اند قاتل در سال 1391 به قصاص نفس محکومیت یافته و متعاقب انتظار در اجرای حکم قصاص به دلیل بیماری درسال 1393 فوت شده است با عنایت به ارتکاب جنایت و محکومیت مباشر به قصاص نفس در حاکمیت قانون مجازات اسلامی مصوب1370 به لحاظ آنکه اصلا فراری در کار نبوده و اولیاءدم مصرا تاکید بر اجرای حکم قصاص داشته اند حال که قاتل در زمان حاکمیت قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 فوت شده مستدعی است اظهارنظر فرمایید: 1-آیا نظریه شماره 7/799-12/5/1383 آن مرجع محترم نسبت به ماده 435 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در فرض مذکور تسری دارد.

23

نظریه مشورتی شماره 97-25-303 - مورخ 1397/02/25

فرد مجنونی مرتکب بزه ایراد ضرب و جرح عمدی شده است چون مجنون بوده دادگاه تجدیدنظر عاقله را محکوم به پرداخت دیه می¬نماید در مرحله اجرای مجازات تمکن عاقله برای پرداخت دیه محرز نگردیده است؛ آیا صرف گواهی قاضی اجرای احکام کیفری برای صدور حکم محکومیت بیت-المال برای پرداخت دیه کافیست یا بایستی دادخواستی به طرفیت محکوم¬له تقدیم دادگاه نماید و پس از اثبات اعسار و سپس به طرفیت بیت¬المال طرح دعوا نماید؟ و یا اینکه نیازی به طرح دادخواست نیست و صرف گواهی قاضی اجرای احکام کیفری و صدور رای برای عاقله جهت پرداخت دیه کفایت می¬کند.

24

نظریه مشورتی شماره 715-1/186-96 - مورخ 1396/06/08

در بسیاری از پرونده های مطروحه در دادسرا که متهمین به صورت ناشناس و با صورت پوشیده اقدام به سرقت مقرون به آزار و جراحات می نمایند و متواری می شوند با توجه به اینکه شکات قادر به شناسایی متهمین نمی باشند رسیدگی به پرونده ها سال های طولانی ادامه پیدا می کند و نتیجه ای حاصل نمی گردد لذا خواهشمند است با پاسخ به سوال زیر این مرجع را ارشاد بفرمایید تا با پرداخت دیه به شکات اقدامی مفید در پرونده ها جهت جبران خسارت وارده به شکات صورت گیرد. س: با توجه به اینکه حسب ماده 435 قانون مجازات اسلامی پرداخت دیه در غیر قتل به صورت کلی با بیت المال می باشد در صورتی که اصلا متهم به ایراد ضرب و جرح عمدی توسط شاکی شناسایی نشود و ناشناس باشد و فرار نماید که هیچ دسترسی به وی نباشد آیا موضوع مشمول ماده فوق الذکر و پرداخت دیه از بیت المال می باشد یا خیر.

25

نظریه مشورتی شماره 718-1/186-96 - مورخ 1396/05/11

در خصوص مفاد ماده 487 قانون مجازات اسلامی: 1-آیا اجرای مفاد این ماده مستلزم درخواست اولیای دم مبنی بر مطالبه دیه می باشد یا در صورت عدم درخواست نیز می توان وفق مفاد این ماده اقدام نمود؟ 2-آیا پرداخت دیه از بیت المال در این ماده مستلزم به صدور حکم به پرداخت از بیت المال می باشد یا خیر؟ 3-در صورتی که پرداخت دیه از بیت المال مستلزم صدور حکم پیرامون این موضوع باشد دادگاه صالح دادگاه کیفری دو می باشد یا کیفری؟ 4-چه مدتی از زمان وقوع قتل باید سپری شود تا بتوان مفاد این ماده را اجرا نمود.

26

نظریه مشورتی شماره 59-861/1-852 - مورخ 1396/05/02

27

نظریه مشورتی شماره 69-681/1-125 - مورخ 1396/04/07

چنانچه فردی در چهارشنبه سوری و به هنگام عبور از خیابان به علت پرتاب مواد منفجره از ناحیه چشم مجروح شود و از جمعیت کثیری که در خیابان وجود دارد پس از تحقیقات به هیچ وجه معلوم نشود چه کسی مواد مذکور را پرتاب کرده آیا دادستان می تواند تقاضای شخص مصدوم پرونده را جهت پرداخت دیه از بیت المال به دادگاه ارسال نماید؟ آیا چنین موردی از موارد دیه از بیت المال می باشد؟

28

نظریه مشورتی شماره 96-168/1-109 - مورخ 1396/02/13

29

نظریه مشورتی شماره 69-861/1-901 - مورخ 1396/02/13

احتراما با لحاظ مواد 300 و 342 و 359 و 361 و 369 قانون آیین دادرسی مدنی چنانچه دادگاه کیفری یک دادستان یا نماینده اش را به جلسه دادرسی فرا نخواند و یا دعوتنامه ارسال کند لکن پرونده حکایت از ابلاغ زمان دادرسی به دادستان یا دفترش و احراز استحضار وی یا نمایند اش از وقت دادرسی نداشته باشد دادگاه می تواند با استفاده از تجویز ذیل ماده 300 قانون مذکور اقدام به رسیدگی و اصدار رای نماید؟

30

نظریه مشورتی شماره 69-861/1-011 - مورخ 1396/02/11

با توجه به الزامات مذکور در مواد 300-342-359-361-396 قانون آئین دادرسی کیفری 92 هـ ش چنانچه دادگاه دادستان یا نماینده وی را به جلسه دادرسی دادگاه کیفری یک دعوت نکند یا دعوت بکند ولی نتیجه ابلاغ دعوت نامه به دادستان یا دفترش در پرونده معلوم نباشد و دادگاه استحضار دادستان را از جلسه دادرسی احراز ننماید و دادستان هم خود راسا به جهت عدم اطلاع از زمان دادرسی ناشی از دعوت نشدن و یا عدم استحضار در جلسه حضور نیابد آیا دادگاه می تواند با استناد به ذیل ماده 3000 قانون مذکور حضور دادستان را لازم نداند و رسیدگی کند و آیا رسیدگی و صدور حکم اعتبار خواهد داشت.

31

نظریه مشورتی شماره 1503-1/186-95 - مورخ 1395/08/25

در تعدادی از پرونده های این اجرای احکام عاقله محکوم به پرداخت دیه گردیده که در مهلت مقرر جهت پرداخت دیه مراجعه ننموده و یا درصورت مراجعه اعلام می نماید که توانایی مالی را ندارد تحقیقات به عمل آمده نیز بیانگر این می باشد که عاقله توانایی پرداخت ندارد و هیچ مالی از وی به دست نیامده و محکوم له نیز مالی معرفی ننموده لذا با توجه به ماده 470 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 آیا پرداخت دیه از سوی بیت المال با دستور دادگاه کیفری صادر کننده حکم به عمل می آید؟ یا اینکه محکوم له می بایست نسبت به طرح دادخواست اقدام نماید در صورت طرح دادخواست دادخواست به طرفیت چه کسی می بایستی اقامه شود؟ بیت المال یا محکوم علیه؟/ب

32

نظریه مشورتی شماره 95-186/1-1008 - مورخ 1395/07/11

33

نظریه مشورتی شماره 1008-1/186-95 - مورخ 1395/07/11

با توجه به ماده 435 قانون مجازات اسلامی که در مواردی دیه ضرب و جرح عمدی (مادون قتل) باید از بیت المال پرداخت شود: اولا: آیا ماده مذکور شامل مواردی می¬شود که جانی شناسایی نشده است یا فقط شامل مواردی می-گردد که جانی شناسایی شده است ولی به جهت فوت یا متواری بودن دسترسی به نامبرده حاصل نشده است؟ ثانیا: در صورت متواری بودن ملاک عدم امکان دسترسی موضوع ماده مذکور گذشت چه مدت می-باشد یا اصلا گذشت زمان ملاک نمی¬باشد و عدم امکان عرفی ملاک است مثل مواردی که مسجل شده است که محکوم¬علیه به خارج از کشور رفته است و امکان دسترسی وجود ندارد حتی اگر مدت زمان بسیار اندکی از صدور حکم گذشته باشد؟ ثالثا: در صورت وجود چنین پرونده هایی دراجرای احکام کیفری و بر فرض مسجل شدن متواری بودن محکوم¬علیه آیا باید پرونده توسط اجرای احکام در راستای ملاک ماده 85 قانون آئین دادرسی کیفری به صورت مستقیم به دادگاه صادر کننده حکم قطعی ارسال گردد تا بدوا نسبت به پرداخت دیه از بیت المال حکم نمایند یا اجرای احکام کیفری راسا با مسئولین مربوطه مکاتبه و با دستور پرداخت دیه از بیت المال حق محکوم¬له را تادیه می¬کند یا باید جهت صدورحکم بر محکومیت بیت المال جدای از پرونده موجود در اجرای احکام پرونده حقوقی یا کیفری مستقل تشکیل شود.

34

نظریه مشورتی شماره 59-681/1-555 - مورخ 1395/04/14

مامور نیروی انتظامی در اجرای وظایف قانونی و با رعایت مقررات به کارگیری سلاح اقدام به تیراندازی نموده و موجب ایراد صدمه بدنی به شخصی بی گناه شده حال شخص مصدوم با تقدیم دادخواست مطالبه دیه نموده است لذا در فرض مسئله سئوالات به شرح ذیل است. 1-با توجه به اینکه در فرض مسئله ماده473 از قانون مجازات اسلامی مصوب 92 و تبصره آن دیه را بر عهده بیت المال قرار داده و در ماده13 قانون به کارگیری سلاح توسط نیروهای مسلح در موارد ضروری دیه را بر عهده سازمان مربوطه قرار داده است اساسا پرداخت دیه بر عهده چه نهاد یا ارگانی است؟ (بیت المال یا نیروی انتظامی) 2-آیا ماده 473 از قانون مجازات اسلامی مصوب 92 با توجه به ماده 728 همان قانون که بیان نموده کلیه قوانین و مقررات مغایر با این قانون از جمله. .. نسخ می¬گردد ماده13 قانون به کارگیری سلاح توسط نیروهای مسلح را ازحیث مرجع پرداخت دیه نسخ نموده است یا خیر؟ 3-در صورتی که ماده 473 قانون مجازات اسلامی مصوب 92 ماده 13 قانون به کارگیری سلاح را نسخ نکرده باشد و همچنین دو ماده مذکور مغایر با یکدیگر نباشند مصادیق و زمان اجرای مفاد ماده 473 قانون مجازات اسلامی چگونه و به چه نحو خواهد بود.

1

نشست های قضایی شماره 1398-5637 - مورخ 1397/05/18

رسیدگی به پرونده بدون ارجاع رئیس حوزه قضایی

2

نشست های قضایی شماره - مورخ 1396/08/11

دستور رفع نقص تحقیق پس از تعیین وقت رسیدگی

3

نشست های قضایی شماره - مورخ 1396/11/25

بررسی ماده 341 قانون آیین دادرسی کیفری

4

نشست های قضایی شماره 1398-6307 - مورخ 1397/08/10

تکلیف اجرای احکام کیفری در خصوص متهم محکوم به ایراد ضرب و جرح عمدی و متواری شدن یا فوت شدن وی پیش از پرداخت دیه به محکوم له

5

نشست های قضایی شماره 1397-3419 - مورخ 1395/09/25

ضرورت دعوت دادستان در جلسات دادگاه کیفری دو

6

نشست های قضایی شماره 1398-5896 - مورخ 1396/02/21

بررسی ضرورت صدور کیفرخواست و تشکیل جلسه دادرسی در دادگاه بخش در مواردی که دادگاه نظر به محکومیت متهم دارد

7

نشست های قضایی شماره 1399-7259 - مورخ 1398/06/05

الزامی نبودن احضار شاکی به جلسه رسیدگی در جرائم دارای دو جنبه خصوصی و عمومی در فرض اعلام رضایت شاکی

8

نشست های قضایی شماره 1400-8344 - مورخ 1398/10/19

بررسی امکان تجدیدنظر خواهی شرکت بیمه

9

نشست های قضایی شماره 1398-6281 - مورخ 1397/02/20

بررسی الزام حضور دادستان در طرح کیفرخواست شفاهی

10

نشست های قضایی شماره 1399-6917 - مورخ 1398/07/11

الزام یا عدم الزام حضور دادستان در جرایم هفت و هشت تعزیری

11

نشست های قضایی شماره 1399-6794 - مورخ 1398/05/10

عدم حضور متهم پس از احضار و اخطار به وکیل جهت معرفی موکل (متهم)

12

نشست های قضایی شماره 1398-6638 - مورخ 1397/12/09

بررسی امکان محکومیت صندوق تامین خسارت های بدنی

13

نشست های قضایی شماره 1400-8053 - مورخ 1399/06/05

پرداخت دیه از بیت المال

14

نشست های قضایی شماره 1399-7048 - مورخ 1398/01/29

تکلیف قاضی اجرای احکام در صورت تشخیص عدم تمکن مالی عاقله